‘n Ausie se Switserse uitruilervaring

‘n Ausie se Switserse uitruilervaring

Comments 0 Comment

Ons het die geleentheid gekry om weer na Switserland deur die oë van iemand wat dit vir die eerste keer ervaar, te kyk.

Die boodskap van Campbell se ouers om te laat weet hulle is oppad lughawe toe, het ons met baie deernis gevul. Dit was hulle beurt om as ouers om te laat gaan.

‘n Lang vlug vanaf Perth na Dubai en dan daarvandaan na Zurich om sy 6 weke in Switzerland as deel van die uitruilprogram deur te bring, het voorgelê. As 15-jarige moes hy hierdie reis op sy eie aanpak. Doeane beamptes in Perth het as veiligheidsmaatreël dadelik Campbell se pa gebel om te bevestig dat hy kennis van hierdie jong man se vlug uit sy tuisland dra.

Vlug van Perth na Zurich

Vroeg Saterdagoggend het sy ma laat weet dat reissiekte die eerste been van die vlug moeilik gemaak het. Campbell het agterna vertel hoe sorgsaam die Emirates vlugpersoneel na hom tydens die vlug omgesien het.  ‘n Mediese dokter het hom in Dubai ingewag en met die regte medikasie vir die vlug na Zurich uitgehelp.

Na sy aankoms in Zurich, het hy die aand sommer vroeg aan die slaap geraak, maar wees tydsverskille was hy die volgende oggend vieruur helder wakker. Dit het hom `n ruk geneem om aan te pas. Sondag het ons saam met hom in die woud gaan stap en Zander het vir hom die dorpie waarin ons woon asook die skool gaan wys. 

Deel van ons gesin

Campbell het sommer dadelik in ons harte ingekruip. Hy het moeite gedoen om raakpunte met elkeen van ons te vind. Hy is nuuskierig en vra vrae om sin van sy nuwe omgewing te maak. Die jong man is respekvol en dit was dadelik duidelik dat hy uit ‘n liefdevolle huis kom.  Sedert hul uitruil goedgekeur is, het hy en Zander reeds begin kommunikeer. Hulle was dus nie vreemdelinge vir mekaar nie. Hulle het hul waarnemings bespreek en infrastruktuur, wetgewing en landskappe tussen die onderskeie lande vergelyk.

Campbell het drie wense gehad vir sy tyd in Switserland.  Hy wou graag sneeu ervaar, Kaasfondue proe en homself te verdiep in die klanke van Frans wat deur moedertaalsprekers gepraat word. Ons het vir Sondagmiddagete saam met hom Kaasfondue geniet en een van sy wense vervul. 

Die kaas was baie sterkter as wat hy verwag het, maar hy het dit tog geniet. Ons het die volgende naweek hom aan Raclette bekend gestel.  Hy het dit baie geniet en gevra of ons die ervaring kan herhaal.

ICSZ Skool

Campbell wat aan skooluniform gewoond is, was opgewonde om vir ses weke in gewone klere skool te kon bywoon. Die skool het hom goed verwelkom en ek dink die feit dat beide die uitruilonderwyser en die skoolhoof van Australië kom, het ‘n ekstra positiewe bydrae gelewer.

Aangesien hy in ‘n seunskool is, was dit ook ‘n nuwe ervaring om die meisies in die klas by hulle te hê. Hy het die ander studente as verwelkomend ervaar. Campbell is baie goed in Wiskunde en ons was dankbaar dat hy en Zander saam vir hulle Wiskundetoets kon voorberei en op die ou end baie goeie punte gekry het.

Gedurende sy tyd in Switserland het die skool ook ‘n TEDx aangebied met ICS-studente as sprekers. Dit was die eerste keer dat ons almal so ‘n geleentheid bygewoon het.

Zürichmeer

Een van Zander se groot wense was om vir Campbell Zurich se ou stad te gaan wys en in die meer te swem.  Ek kon maar net lag vir die twee 15-jariges wat van koue gebibber het terwyl hulle al hulle moed bymekaar skraap om die 12-grade meerwater aan te durf. ‘n Warm sjokolade drankie langs die meer moes help om hulle na die tyd op te warm.

Sneeu ervaring

Campbell se heel grootste wens was om vir die eerste maal in sy lewe sneeu te ervaar.  Aangesien dit sommer vinnig na sy aankoms warm geword het, het ons hom die eerste naweek Alpe toe geneem. Daar was gelukkig nog genoeg sneeu in Arosa sodat hy en Zander teen die berge met die ski lifts op kon ry en met die slees af kon afgly.  Campbell se opgewonde reaksie oor die sneeu het die uitstappie vir ons genotvol en bevredigend gemaak.

Hierdie opwinding het nuwe hoogtes bereik toe dit onverwags in April begin sneeu. Hy kon nie wag om buite te kom en die sneeu te ervaar nie.  By die skool het van die onderwysers hom toegelaat om tydens klastyd buitentoe te gaan en hy kon tydens middagete aan sneeugevegte met die ander seuns deelneem

Switserse kultuur ervaring

Tydens Campbell se tyd in Switserland was dit die lentefees, ‘n eeue oue tradisie wat ‘n aanskoulike kulturele ervaring is. Mense in geskiedkundige kostuums, musiekensembles en perde wat in blomme en vlae versier is, kom rondom die Böögg, wat soos `n sneeuman lyk en winter simboliseer, bymekaar. Om 18:00, word die brandstapel wat die Böögg bo-op dra, aan die brand gesteek.

Volgens volksoorlewerings voorspel die spoed waarteen die vuur die sneeumanfiguur verswelg en sy kop, gevul met klappers laat ontplof, die kwaliteit van die naderende somer. Daar was egter ‘n stormsterkte wind en vir die rede kon hulle vir die eerste keer in die geskiedenis nie die sneeuman aan die brand steek nie.

Die Franse streek in Switserland

Campbell neem Frans as tweede taal in die skool en wou baie graag Frans in ‘n Franse streek hoor en bepaal hoeveel hy kon verstaan.  Ons het dus met die trein die Romandie streek besoek. Dit is  ‘n drie-uur lange rit wat die dag kort maak. Daar was soveel om hom te wys maar het die Olimpiese Museum in Laussane besoek, vanaf Montreaux al langs die meer na die Chatau die Chillion gestap en sjokolade crepes in Vevey gaan eet. 

Hy was ingenome toe hy die taal kon verstaan en hy het alles wat hy kon lees vir ons vertaal en ook in Frans met die mense in winkels gesels. Ons beplan om saam met hom die langnaweek in Mei Parys te besoek om sy Franse ervaring verder uit te brei.

Hieronder is ‘n musiekvideo met meer foto`s van die eerste twee weke se ervaringe.

Daar is natuurlik nog baie dinge wat ons vir hom wil wys en ervaringe wat ons met hom wil deel in die tyd wat hy nog in Switserland is voordat hy en Zander Perth toe vlieg.

Groete

Emsia

‘n Lewensverhaal in metafore uitgedruk

‘n Lewensverhaal in metafore uitgedruk

Comments 0 Comment

Metafore is kragtig en dien as waardevolle hulpmiddels wanneer ons ‘n komplekse gedagte moet verduidelik en nie die regte woorde daarvoor kan vind nie. As ons metafore in gesprekke of in die geskrewe vorm gebruik, aktiveer dit die verbeelding en maak dit makliker om emosies en indrukke oor te dra. Die gebruik van metafore dien as waardevolle hulpmiddels wanneer dit nodig is dat mense ‘n ou idee op ‘n nuwe en lewendige manier moet sien. Hulle verander op ‘n onbewustelike vlak die manier waarop ons aan ‘n konsep dink.

Ek het onlangs aan ‘n oefening deelgeneem wat ons uitgedaag het om aspekte van ons lewensreise met behulp van simbole en metafore te vertel. Ons was beperk tot vyf metafore. Dit was ‘n interessante ervaring en het my in gedwing om op ‘n ander manier te dink.  

Ek deel hieronder meer oor die vyf metafore wat ek gekies het om aspekte van my lewensverhaal voor te stel.

Metafoor 1 – Kameeldoringpeul

Die eerste simbool wat ek gekies het, is die peul van ‘n kameeldoringboom. My wortels spoor terug na Kathu in die Kalahari, geleë in ‘n Kameeldoringwoud. Hierdie peul simboliseer die sekuriteit en koesterende omgewing wat ek in my ouerhuis en gemeenskap gedurende my vormingsjare gevind het. Ons lewenstyl was nederig en ons het na aan die aarde geleef.

Die peul verteenwoordig ook veeldoeligheid. Behalwe om nuwe boompies te kweek, het ons dit ook versamel vir veevoer en om as kole in ‘n vuur te gebruik. Die lewe in die Kalahari het ons probleemoplossingsvaardighede en die kuns van innovasie geleer. Ons ouers het ‘n sterk werksetiek ingeskerp en verwag dat ons tot huishoudelike take bydra. Gevolglik het ons verskeie basiese vaardighede bemeester wat ons regdeur ons lewens bygebly het.

Metafoor 2 – Sakrekenaar

Die sakrekenaar simboliseer die berekende manier waarop ek my jong volwasse lewe benader het. Ek het spesifieke idees gekoester oor die trajek van my lewe, veral as ‘n vrou, met die vooruitsig hoe my loopbaan, huwelik en gesin sou harmoniseer. Net soos die verwerking deur ‘n sakrekenaar, het ek outomatiese uitkomste vir hierdie aspekte in my lewe verwag.

Verder beliggaam die sakrekenaar my loopbaan in die finansiële sektor. Ek het by ‘n oudit- en rekenmeestersfirma gewerk en organisasies gehelp om te verseker dat hul finansiële state hul finansiële gesondheid weerspieël. Ek het egter gou besef dat terwyl ek in die sakewêreld floreer, ek bevrediging gevind het in die interaksies met kliënte en kollegas eerder as die take self. Die uitkomste in my beroep het aansienlik afgewyk van my aanvanklike verwagtinge. Die situasie in my huwelik was soortgelyk.

Metafoor 3 – Gieter

Tuinmaak was nog altyd ‘n terapeutiese uitlaatklep, wat waardevolle lesse vir my bied. Ek het onder andere gesien hoe ‘n sukkelende plant in een deel van my tuin in ‘n ander omgewing met voeding en genoeg water kan floreer. Hierdie metafoor het diep met my resoneer. Deur die versorging van my tuin, het ek beter begin verstaan dat my lewensdoel soos dié van ‘n gieter lyk. Dit is `n instrument in God se hande om met liefde en sorg by te dra tot ander se groei.

My veranderingsreis het begin met ‘n belegging in my eie persoonlike in die vorm van`n Life Coaching kursus. Die nuutgevonde kennis en insig het my beter toegerus om my rol as instrument in ander se groei te vervul. My eerste fokus was my kinders.  Nadat ek my persepsie van my rol aan my baas by die werk verduidelik het, het hy ‘n verandeirng in my rol by die werk gefasiliteer. In my nuwe rol kon ek aktief tot die persoonlike ontwikkeling van ander bydra. Hierdie verskuiwing het vir my geweldige persoonlike vervulling gebring.

Metafoor 4 – Pen

Ek het vroeg in my lewe die waarde van skryf ontdek. Skryf is ‘n waardevolle manier om die emosies wat dreig om my te oorweldig, te hanteer. Dit help my om sin te maak van wat ek voel. Die papier of rekenaarskerm gee nie raad nie, maar luister sonder onderbreking en help my om perspektief en antwoorde te kry. Terwyl ons die lewe in Switserland navigeer, help my tweeweeklikse briewe my om sin te maak van gebeure, in verbinding met my hartsmense te bly en herinneringe te bewaar.

Ek het besef dat skryf my ook in staat stel om ander mense se lewens met woorde te beïnvloed. Ek beplan om in die volgende paar maande ‘n e-boek met die titel Briewe Huis Toe te publiseer. Daarin sal ek die dieptes van ons interne en eksterne ervarings en groei as ‘n Suid-Afrikaanse gesin wat in ‘n vreemde land woon, deel.

Metafoor 5 – Horlosie

‘n Horlosie sou my metafoor vir ons tyd in Switserland wees.  Die omgewing is baie ordelik, stiptelik en alles gebeur met Switserse presisie op tyd.

Die aanvanklike vyftig jaar van my lewe het soos ‘n ewige wedloop teen tyd gevoel. Met ons verhuising na Switserland het die situasie verander. Ek het die een ding waarna ek nog altyd gesmag het ontvang – tyd. Met die fokus op my welstand en groei, het ek dinge oorweeg wat my hart en siel voed. Ek het gedink aan maniere om gesond te bly en die kennis en vaardighede oorweeg wat ek wou uitbrei. Die proses het ‘n reis van selfontdekking en doelbewuste lewe geword.

Ons tyd hier in Switserland, net soos ons tyd op aarde, is geleende tyd, want dit kan enige tyd tot ‘n einde kom.

Die metafoor oefening het my gehelp om oor my lewensverhaal in prentjies te dink. As as jy aan die oefening moes deelneem, watter items wat voldoende betekenis as metafore dra om belangrike aspekte van jou lewe op te som, sou jy kies? 

As ‘n prentjie duisend woorde werd is, is ‘n metafoor duisend prente werd.

Groete

Emsia

Laat gaan is deel van ouerskap

Laat gaan is deel van ouerskap

Comments 0 Comment

As ‘n ma van twee jong volwasse mans, moes ek meer voorbereid op Zanders se versoek gewees het. Tog het sy voorstel, in ‘n behoefte om homself uit te daag, my steeds onkant gevang. Ek moes my jongste 15-jarige seun, se behoeftes objektief evalueer. Dit het gehelp om na te dink oor my volwasse seuns se behoeftes, optrede en ontwikkeling toe hulle ongeveer dieselfde ouderdom was.

Jacques

Die eerste versoek van my oudste seun wat my onkant betrap het, het gedurende sy graad 11-jaar gekom. Jacques wou saam met sy beste vriend en maats op ‘n tienervakansie gaan. Die vriend se broer wat op daardie stadium`n student was, sou die motor die 400km tot in Hartenbos en terug bestuur. Dit was die eerste maal dat `n versoek van die aard my pad kruis. Alarms van potensiële risiko’s het my gedagtes gevul. Ek het egter ‘n vinnige besluit geneem en nee gesê.

Die vriend se ma het haar kundigheid as sielkundige gebruik en my in ‘n boodskap gerusgestel. Sy het erkenning daaraan gegee dat dit algemeen is dat ouers veral met hul oudste kind so voel en reageer. Sy het my verseker dat al die betrokke jongmense verantwoordelik is. Dit is goed as hulle stappe in die rigting van onafhanklikheid te neem. Sy het uit ervaring bevestig dat ‘n ma dié tipe situasies heel anders sien en benader teen die tyd wat dit by haar tweede en derde kind kom.

Voordat ek ‘n finale besluit geneem het, moes egter myself eers met my eie analitiese bendering oortuig. My versoek was Jacques se eerste betekenisvolle les in die die konsep van risiko’s en beheermaatreëls. Ek het hom gevra om ‘n lys saam te stel van al die bekommernisse wat ek oor beplande vakansie mag hê. Vir elkeen van hierdie risiko`s moes hy ook met iets wat my meer gemoedsrus daaroor sou gee, opkom. Jacques baie moeite gedoen met my versoek en oplossings gegenereer vir potensiële bekommernisse bo wat ek verwag het.

Benewens die genot van ‘n onvergeetlike vakansie, het Jacques ook op ‘n heel ander onverwags manier by sy pogings baat gevind. ‘n Vraag in die Engelse graad 12-eindeksamenvraestel het vereis dat studente ‘n motiveringsbrief skryf wat ouers oorreed om hulle toe te laat om saam met vriende op ‘n graad 12-vakansie te gaan.

Christo

Christo, het ‘n bedrywige sosiale lewe gehad.  Ons moes hom oral rondry en in `n behoefte aan  onafhanklikheid het hy`n motorfiets as oplossing voorgestel. Daardie motorfiets het tot my voortydige  veroudering gelei. Toe hy een aand nie op die afgespreekte tyd by die huis was nie, het ek al die ongeluk in my gedagtes sien afspeel.

My paniek het vir Charl ook uit die slaap gehou en my man het aangebied om my te help om die noodeenhede van verskeie hospitale te kontak. Die eerste hospitaal wat ons bereik het, het pas ‘n ongeval van ‘n motorfietsongeluk opgeneem. Toe ek egter verneem dat die pasiënt Engels praat, het ek besef dit was nie Christo nie. Dit het baie selfbeheersing gekos om tot die volgende dag te wag voordat ek in ‘n beter emosionele toestand was om my ervaring en perspektief van die situasie met hom te deel.

Gedurende sy graad 11-jaar het Christo my genader met ‘n versoek om aan ‘n uitreikprogram na Zambië deel te neem. Die feit dat die uitreik deur die skool georganiseer was, het my meer op my gemak laat voel om my kind na Afrika te stuur. Dit was ‘n ongelooflike geleentheid om sy perspektief op die wêreld te verbreed.

Terwyl hulle daar was, het die jong deelnemers by Zambiese gesinne gebly en hulself in die plaaslike kultuur verdiep. Christo het stories vertel hoe hy saam met die gesin se kinders ‘n hoender vir aandete gevang het en die vere gepluk het voordat hulle dit in die pot gaargemaak het. Ten spyte van beperkte hulpbronne, het die Zambiese gashere hul besoekers met die grootste gasvryheid behandel. Hulle het vir hulle die vleis aangebied terwyl hulle net mieliepap saam met die vleissous geëet het. Hierdie ervaring het my tienerseun se deernisvolle hart diep geraak.

Zander

Zander se onlangse versoek was om aan ‘n uitruilprogram wat deur die Round Square-organisasie by sy skool aangebied word, deel te neem. Die reëling stel ‘n student van ‘n ander land in staat gestel om vir ses weke by ons tuis te gaan en saam met Zander skool by te woon. Daarna besoek Zander weer vir ses weke die student se tuisland, gaan by sy gesin tuis en woon saam met hom sy skool by. Zander mis die see en wou baie graag na `n skool naby die see gaan. Dit het dus uitstekend vir hom uitgwerk toe die uitruil met `n student Zander se ouderdom in Perth is.

Die idee om my 15-jarige seun alleen op ‘n vliegtuig na Australië te stuur om vir ses weke by vreemdelinge te gaan woon, was skrikwekkend. Ons het dadelik ‘n aanlynvergadering met die gesin gereël. Na ons virtuele ontmoeting het ek baie meer rustig gevoel. Daar was vinnig  ʼn gemaklikheid met mekaar en hulle lewenswyse het bekend gevoel.

Ons sien gretig uit na Campbell se aankoms in Zürich net na die Paasnaweek. Hy is opgewonde om sneeu vir die eerste keer te ervaar en wil sy Frans, wat hy as Addisionele Taal op skool neem, oefen. Ons het belowe om hom na die Alpe te neem om in die sneeu te stap of te slee en om ‘n Franssprekende gebied in Switserland te besoek. Campbell was verheug om te hoor ons het treinkaartjies bespreek vir ‘n langnaweek besoek aan Parys.

Scotch College, Perth

Zander en Campbell vlieg saam na Perth op 17 Mei. Zander gaan saam met Campbell Scotch College Boys’ School bywoon. Hy sal die skooldrag dra en een keer per week by die Kapeldiens aansluit. Daarbenewens sal Zander op Vrydae aan die saalbyeenkoms deelneem en die seuns aanskou wat in huisgroepe marsjeer op die maat van die College Pipe Band. Bekend vir sy uitnemendheid, tree die College Pipe Band gereeld by Internasionale Tattoos op.

Daarbenewens sal Zander aan die skool se verpligte sport- en gemeenskapsdiensprogramme deelneem. Laasgenoemde bied aan studente ‘n kans om hul Christelike waardes op tasbare wyse in die praktyk uit te druk. Scotch College werk saam met verskeie organisasies, insluitend Disabled Surfing, Second Bite (wat kos herverdeel), Salvation Army, en People Who Care, onder andere.

Om ons kinders te laat gaan is ‘n daad van liefde

Ek is bly dat my kinders hulself uitdaag. In die proses daag hulle my ook uit en help my om deur hul ervarings te groei en die wêreld te ontdek.

Ons uitdaging, as ouers, is om te erken dat terwyl vashou gerusstellend kan voel, dit ‘n diep liefdesdaad is om ons kinders toe te laat om te groei en te floreer. Ons moet hul toenemende onafhanklikheid ondersteun en vier. Wanneer hulle vertroue in hul vermoë om op hul eie voete te staan het, sal hulle terugkeer en ons band sal een van liefdevolle interafhanklikheid wees.

As ouers moet ons ons kinders se groeiende onafhanklikheid fasiliteer, ondersteun en vier, al is dit moeilik. Om te laat gaan is ‘n daad van liefde. Wanneer hulle vertroue in hul vermoë om op hul eie voete te staan het, sal hulle terugkeer en ons band sal een van liefdevolle interafhanklikheid wees.

Groete

Emsia

Paasfees en lente vier nuwe lewe

Paasfees en lente vier nuwe lewe

Comments 0 Comment

Met die koms van die lente sien ons oral tekens van nuwe begin. Die stilte en eensaamheid van lang, koue winternagte maak plek vir vrolike klanke en tekens van nuwe lewe wat oral in die natuur sigbaar is. Knoppe verskyn aan die bome en blomme gee kleur. Diere en insekte ontwaak uit hul winterslaap en weet instinktief dat dit tyd is om voort te plant.

Die Noordelike Halfrond se Paasfees in die lente bring die boodskap van nuwe lewe sigbaar tuis. Die klem val op ontwaking en nuwe begin. Mense versier die bome in hul tuine met paaseiers. Die pastelkleurige eiers wat tussen die bloeisels versteek is, benadruk die tema van vernuwing.

Dierelewe

Oral in die natuur is tekens van lente en ontwaking. Spatsels kleur verskyn in die natuur. Eekhorings hardloop energiek op en af in die bome terwyl voëls vrolik op takke sit en sing. Ek geniet die voëls se vroegoggend kwetter.

Gedurende die lente is daar oral jong diere te sien. Tydens ‘n wandeling in die woud, het ek ‘n takbokooi en twee van haar kalwers teëgekom. Die verbasing om mekaar te sien was wedersyds. Oral op die plase is daar lammers en kalwers te sien.

Paddas

Vroeg lente ontstaan die “mind the frog”-borde oral in Switserland langs die landelike paaie. Charl het ook die borde op sy roete werk te waargeneem. Op die spesifieke roete is die woud aan die een kant en ons dorpie so golfbaan aan die ander kant. Daar was versperrings aan die kante van die pad om die paddas te keer om oor die pad te gaan. Die amfibië hiberneer in die winter in die woud en migreer dan vroeg lente na hulle broeigebiede.

Charl het een oggend vroeg oppad werk toe, gesien hoe ‘n helper van die Susy Utzinger Dierewelsynstigting paddas en salamanders versamel en hulle oor die pad dra sodat hulle veilig hulle broei-areas op die golfbaan kan bereik.

Krimpvarkies

Daar onstaan ook soortgelyke bewusmakingsborde vir die krimpvarkies wat na hulle winterslaap ontwaak. Krimpvarkies is ‘n bedreigde spesie en word goed in Switserland beskerm. Mense verwelkom hierdie nagdiertjies in hulle tuine aangesien hulle help om insekte en slakke te beheer. Hulle krul op in ‘n balletjie as hulle bang is of bedreig voel.

In Switserland word daar hoofsaaklik van outomatiese grassnyers gebruik gemaak, maar ongelukkig ʼn groot bedreiging vir krimpvarkies is. Krimpvarkies is nagdiertjies maar die adolessente loop in die dag rond. Sodra hulle ‘n grassnyer gewaar, rol hulle in ʼn bolletjie met ʼn noodlottige uiteinde.

Voëls

Rooi valke sirkel oor die vars geploegde landerye en soek na hulle volgende maaltyd in die vorm van muise of molle. Die kraai voel bedreig deur die rooi valke en ons het al verstom gestaan en kyk hoe die kraaie heel astrant hierdie roofvoëls in die lug probeer aanval en wegjaag. Ek kry die idee dat ons area ook dien as ‘n vliegskool vir die rooi valke en geniet dit om te kyk hoe die ouers met groot geduld hul kleintjies leer vlieg.

Die houtkappervoël se kenmerkende dreuning terwyl hy op verrottende hout klop en trommel, is iets wat ek altyd met lente in Switserland sal assosieer. Ons was opgewonde toe ons ‘n swaan op haar eiers langs die meer sien. Die eiers broei eers na ses weke uit. Die jong swane het ‘n donkergrys kleur en word eers na hul tweede somer wit.

Bloeisels en blomme

Die eerste lenteblomme wat verskyn is die sneeuklokkies, kroukusse en affodille.  Elke jaar net as ek opgewonde raak oor lente se opwagting, dan val daar weer `n vlaag sneeu.  Dit is inspirerend om te sien hoe die blomme deur die sneeu beur om hulle skoonheid en kleur aan die wêreld te vertoon. Die magnoliabome se bloeisels verskyn teen die derde week van Maart. Geleidelik versier verskillende soorte blomme die landskap en verf dit met asemrowende skakerings.

Rose in sewe Zürich-fonteine

In die week voor Paasfees, vul die Gereformeerde Kerke in Zürich verskeie fonteine met rose. Hulle het hierdie tradisie begin om van die fonteine met rose te vul in 2021 toe die pandemie in volle swang was. Die idee was om hoop aan almal gedurende daardie moeilike tye te bring. Nou in 2024, met soveel onsekerheid in die wêreld, is daar steeds ‘n behoefte aan tekens van hoop en vrede. Die leuse van die tradisie is “Ohne Dornen kein Rosen”. Dit beteken dat sonder dorings, daar geen rose is nie en beklemtoon die veerkragtigheid en skoonheid wat uit teëspoed kan voortspruit.

Paaseiers

In ‘n land bekend vir sy sjokolade, is Paaseiers en Pasehase`n hoogtepunt.  Van vroeg in Maart het die veelkleurige Paaseiers al die winkels versier. Sjokolade handelsmerke ding mee om die mooiste Paasmandjies met hasies en eiers te verskaf. Die verskillende sjokoladeskeppings is amper te mooi om te eet en maak pragtige geskenke. Besighede gee hierdie pragtige Paashase en -eiers as korporatiewe geskenke.

Paasfees vier nuwe lewe

Paasfees, tesame met die koms van lente, dra ‘n diepgaande boodskap van vernuwing vir Christene wêreldwyd. Dit simboliseer die triomf van die lewe oor die dood en bied ‘n kragtige viering van nuwe begin en hoop.

Groete

Emsia

Die genesende krag van stories

Die genesende krag van stories

Ek het nog altyd ‘n diep liefde vir stories gehad. My vroegste herinneringe sluit die slaaptydverhale wat my ma vir my gelees het en die radiostories waarna ek soggens geluister het in. My pa se staaltjies oor hulle koshuismanewales het my laat lag. Dit het my ook gehelp om die jong en waaghalsige tiener wat my verantwoordelike en streng pa eens was, te leer ken. Deesdae vind ek my genot en soms lewenslesse en insig in boeke, flieks en ander mense se stories.

Die belangrike rol van stories in my lewe

Ek het lank gelede die belangrike rol wat stories in my lewe speel, besef. Hoe ek gebeure en situasies onthou, beïnvloed hoe ek daaroor voel asook my gedrag. Verhale oor gedeelde ervarings bevorder dikwels ‘n gevoel van konneksie en kan selfs vreemdelinge in vriende verander. Navorsing toon dat storievertelling verskeie breindele aktiveer en ons geheuevermoëns verbeter.

Om gereelde briewe huis toe te skryf, dwing my om gebeure in my lewe in stories te omskep. Verskeie verhale word gekenmerk deur positiwiteit, vreugde en kalmte, terwyl ander onsekerheid, teleurstelling en verlies bevat. Binne hierdie stories oordink ek die lesse wat ek geleer of insigte wat ek verkry het. Ek het geleer om nie ‘n persoonlike storie met ander te deel totdat ek al die gebeure en uitkomste self verwerk het en ‘n gevoel van vrede daaroor bereik het nie.

​Narratiewe Terapie

Ek het vyftien jaar gelede ’n life coaching kursus voltooi. Dit was net voor my oudste twee seuns hulle tienerjare betree het en ek wou myself as ma so goed as moontlik vir hierdie fase voorberei. Hierdie life coaching diploma was een van die beste beleggings in myself. Dit het my gehelp om deur die seer en teleurstellings wat ek saamgedra het, te werk en my in staat gestel om my seuns se tienerjare met groter gereedheid en begrip te benader.

Ek het verlede jaar op die Narratiewe Pastorale Terapie-kursus wat deur Caritas in Mosselbaai aangebied word, afgekom. Ek het geweet dat dit iets sou wees waarby ek kan baat, aangesien dit stories in terapie gebruik. Teen die einde van die jaar het my Suid-Afrikaanse vriendin Marna, wat ook in Switserland woon, my ingelig dat ons vanaf Switserland aanlyn aan die kursus kan deelneem. Ons het in Februarie met ons dik truie aan die Zoom-sessies in Afrikaans in Mosselbaai deelgeneem,  terwyl die ander deelnemers gesukkel het om koel te bly in die Suid Afrikaanse somerhitte.

In Narratiewe Terapie leer ons om die Persoon en die Probleem te skei. Die Probleem moet nie deel van die persoon se identiteit vorm nie. Die Probleem het ‘n identiteit van sy eie. As ons die Probleem en sy taktiek deur stories beter verstaan, kan ons onsself makliker van die Probleem distansieer.

Dit het my gehelp om die Swart Hond-metafoor vir depressie in `n ander lig te sien. Die metafoor verteenwoordig hoe depressie sy eienaar soos ‘n lojale skaduwee volg. Winston Churchill het die term Swart Hond gewild gemaak. Hy het sommige van sy struikelblokke en oomblikke van onaktiwiteit op sy Swart Hond geblameer.

Onkruid in my tuin

Baie jare gelede het ek bitterheid in my lewe ervaar. Ek het ‘n storie gelees wat ‘n parallel geskep het tussen negatiewe gedagtes en onkruid in ‘n tuin. Die onkruid vermeerder en vervang die blomme en struike as jy nie vinnig daarvan ontslae raak nie. Met my liefde vir blomme en tuinmaak het die storie by my aanklank gevind. Ek kon my helder voorstel hoe bitterheid al my vrede en vreugde verdring.

Gedurende die lente het onkruid ons uitgestrekte grasperk bedek. Vasbeslote om die spasie terug te eis, het ek ‘n naweek aan onkruidverwydering gewy. Aan die einde van die naweek was my lyf moeg en seer, maar al die onkruid saam met my bitterheid, het op ‘n groot hoop gelê. Ek het die onkruidhoop aan die brand gesteek om vir altyd daarvan ontslae te raak. Die krag van die metafoor en die fisiese oefening was vir my uitstekende terapie.

Ons het outeursreg op ons eie stories

Die narratiewe wat ons oor onsself skep, bestaan nie in isolasie nie. Omstandighede en interaksies met ander vorm dit. Wanneer iemand ons swak behandel, hang hul negatiewe invloed dikwels in ons selfpersepsie. Ons kan nie altyd die stories wat ander oor ons het, verander nie, maar ons kan die stories wat ons oor onsself en diegene vir wie ons omgee vertel, beïnvloed.

Ons besit die outeursreg op ons stories. Dit is belangrik dat ons die storielyne wat ons identiteit definieer, herwerk en herskryf.

Stories help ons om mekaar beter te leer ken

Ek dink dit is goed dat ons, wanneer ons gemaklik is daarmee, ons stories met mekaar deel. Dit help ons om mekaar op `n dieper vlak te leer ken.

Wanneer ons ons stories deel, word ons herinner aan die menslikheid in mekaar. Wanneer ons die tyd neem om mekaar se stories te verstaan, word ons meer vergewensgesind en het ons meer deernis en empatie met mekaar.

Groete

Emsia

Winter depressie is werklik vir my

Winter depressie is werklik vir my

Sommige dae daag die Europese winter my uit. Dit gebeur gewoonlik wanneer die huis stil raak nadat almal na hul onderskeie bestemming vertrek het. Ek kan sien hoe die kaal bome meer sigbaar word in die dowwe lig. Die landskap is grys, bedek met ys, en neem ‘n somber toon aan. Terwyl die wind om die hoeke huil, omvou ‘n gevoel van verlatenheid my. Hierdie gevoel smeek my om op ‘n trein te klim en te ontsnap. Enige plek is goed solank ek uit die huis kan kom.

Europa se lang, koue en grys winters

Die koue en donker toestande begin reeds in Oktober. Teen die einde van Oktober word die horlosies met ‘n uur teruggestel om te verseker dat kinders nie soggens in algehele donker skool toe hoef te gaan nie. November bring dikwels lang tydperke van mis, wat Zürich omhul. Die eerste sneeuval en Advent gedurende Desember verander gewoonlik die atmosfeer met lig en ‘n gevoel van opwinding.

In Januarie word die silhoeëtte van die kaal bome eers later in die dag teen die flou lig sigbaar. Op hierdie stadium smag my hele wese na ‘n nuwe seisoen, maar gewoonlik lê daar op hierdie stadium nog twee maande van wintertoestande voor.

Die winter se grysheid en verlatenheid is vir my die grootste uitdaging. Koue temperature is hanteerbaar aangesien ons woonstel goeie isolasie het, en ons het onsself toegerus met geskikte lae termiese klere om buite te waag. Ek het die belangrikheid van ‘n hoed, serp, handskoene en winterskoene geleer om die koue buitelug aan te pak. Dit is egter die deurdringende verlatenheid en gebrek aan kleur wat werklik ondraaglik word.

Winter depressie

Ek vind dat ek moeg, lusteloos en angstig voel, en my selfdissipline kwyn, veral te opsigte van trooskos. Hierdie simptome stem ooreen met Seasonal Affective Disorder (SAD), ‘n toestand waarmee baie mense worstel. Daar word dikwels na verwys as die Winter depressie. Die tekort aan sonlig is ‘n groot bydraende faktor. Die verminderde blootstelling aan sonlig verander ons biologiese horlosies, wat deurslaggewende aspekte soos gemoedstoestand, slaap en hormone soos serotonien en melatonien reguleer.

Vir baie mense duur SAD vyf maande, vanaf Oktober. Januarie en Februarie is geneig om die maande met die ernstigste simptome van Winter depressie te wees. Navorsing dui daarop dat seisoenale depressie meer algemeen onder vroue en tieners voorkom.

Gelukkig is ek bewus daarvan dat hierdie swaarmoedigheid sal verdwyn met die koms van die lente. Die sekerheid van die veranderende seisoene is iets waaraan ek kan vasklou vir troos. Om hierdie tydperk te navigeer, maak ek ‘n punt daarvan om daagliks te gaan stap. Die tekens van lente wat geleidelik na vore kom, gee my hoop. Daarbenewens het ek geleer dat die kombinasie van oefening, sonlig en vitamien D help om my serotonienvlakke te verhoog.

Hantering van seisoenale depressie

Ek het begin besef hoe belangrik dit is om lig in verskeie vorme in my daaglikse roetine in te sluit. Wanneer dit ook al moontlik is, probeer ek in natuurlike lig koester of kerse en lampe gebruik. Soos lig, het kleur ‘n beduidende uitwerking op ons gemoed. Ek kies doelbewus helder kleure om aan te trek en besoek kleurvolle omgewings.

Skryf en positiewe interaksies met ander mense verhoog my emosionele en spirituele lig. Die jaarlikse Wintermark by die skool skep ook baie geleenthede om as vrywilliger betrokke te raak. Ons het gevind dat stokperdjies soos bak, legkaarte, Lego en paint-by-nummers baie help om positiwiteit gedurende die winter te skep.

Ek het meer deernis en empatie met kliniese depressie

Die Europese winter het my deernis en empatie vir mense met kliniese depressie verhoog. Ons het ‘n depressie pad saam met ‘n nabye familielid gestap.  Dit was emosioneel uitdagend om ‘n fisiese sterk jong man se stryd met depressie te ervaar. Ons het probeer help, maar het onbevoeg en magteloos gevoel.

Kliniese depressie is ‘n mediese toestand wat die hulp van ‘n dokter en terapeut vereis. Mense met ‘n geliefde wat met depressie sukkel, leef voortdurend in vrees. As ʼn mens dan die gevreesde oproep kry, sit jy met ʼn klomp emosies wat ʼn baie lang tyd neem om verwerk te word

Elke seisoen het sy mooi

Die Europese winters het my geleer om die skoonheid van elke seisoen te sien. Selfs op donker en koue dae soek ek dinge wat sonskyn vir my siel is en vir my vreugde bring.

Ek groet In die woorde van Albert Camus,

In die diepte van die winter het ek uiteindelik geleer dat daar in my ‘n onoorwinlike somer is.

Groete

Emsia

Ons eerste ski vakansie in Livigno, Italië

Ons eerste ski vakansie in Livigno, Italië

Dit is ons vyfde winter in Switserland en ons kan steeds nie ski nie. Ons het lankal vrede gemaak met die feit dat ons die sneeu op ander maniere as ski kan geniet. Aangesien al Zander se vriende gedurende die wintermaande ski, was dit nodig dat ons hom die geleentheid gee om te leer.

Livigno, klein Tibet van die Alpe

Ons het op Livigno in Italië besluit.  Dit is gerieflik naby aan ons veral met die trein wat motors saam met die insittendes deur die Alpe vervoer. Livigno word ook soms die Tibet van die Alpe genoem, hoofsaaklik as gevolg van sy hoogte bo seespieël en klimaat.  Die streek beleef lang en koue winters wat gekenmerk word deur aansienlike sneeuval. Gedurende hierdie seisoen vries die strome en mere in die vallei, wat bydra tot die skilderagtige winterlandskap.

Die omgewing bied vele geleenthede om die sneeu te geniet. Berge aan weerskante van die dorp spog met verskeie ski hellings maar ook pragtig ingerigte sneeuparke. Tydens ons besoek was dit duidelik dat voorbereidings in Livigno vir snowboard- en freestyle kompetisies vir die Milaan-Cortina 2026 Winter Olimpiese Spele aan die gang was.  Tydens ons besoek het ons nooit nodig gehad om met ons motor te ry nie. Die middel van die dorp is `n motorvrye area en gratis busvervoer is in die ski seisoen vir besoekers beskikbaar.

Die dorp is in die feestyd pragtig versier en en het uitstekende geleenthede vir belastingvrye inkopies gebied. Boonop het die Kersdorpie bekoorlike houtstalletjies met ‘n verskeidenheid handgemaakte geskenke gehad. Ons het naby ‘n bakkery gebly, en ek het dit geniet om elke oggend deur die sneeu te stap vir varsgebakte Italiaanse brood.

Baie Suid Afrikaners

Livigno geniet gewildheid onder Suid-Afrikaners. Ons het talle Afrikaanse gesprekke op straat gehoor. Ek en Charl het geglimlag toe ons hoor hoe ‘n man aan sy vrou in Afrikaans erken, “Ek besef nou dat ek heeltemal te oorgewig en onfiks vir hierdie tipe aktiwiteit is.”

Ek het Livigno as ‘n jong volwassene saam met ‘n groep Suid-Afrikaners vir ‘n ski-vakansie besoek. Vordering was stadig aan my kant. Dit het my vier dae geneem voor ek op die ski’s kon navigeer, draaie uitvoer en stop sonder om te val. Nietemin het die bevrediging om ‘n nuwe vaardigheid te bemeester ‘n blywende indruk gelaat.

Zander leer ski

Zander het die ski-skool in die oggende baie geniet en gou reggekom. Dit help as jy op 15 jaar, die jongste in jou groep is en risiko’s net iets is waaroor ouer mense hulle bekommer.  Ek het my verstom oor hoe vinnig die ski instrukteurs die klein kindertjies leer om te ski.  Hulle is absoluut vreesloos en is sommer gou gereed om van bo af met uitstekende tegniek teen die ski-hellings af te ski.

Na middagete het Zander sy nuutgevonde vaardighede op die ski-hange naby ons huis geoefen. Ek en Charl het verskillende kabelkarre teen die berge op gevat en verskeie roetes verken. Daar is ‘n bevredigende gevoel wanneer jou stewels knars op die vars versorgde sneeu en jy kan afkyk na die dorpie met sy sneeubedekte dakke en bevrore meer.

Elke sport het sy beserings en ons het ongelukkig heelwat ski ongelukke aanskou.  Die nooddienste is baie goed opgelei en het die beseerdes vinnig tot hulp gesnel. My hart het amper gaan staan toe Zander  op dag 3 noem dat hy `n swart roete uitprobeer het.

‘n Vriendin het gewaarsku, “In reisversekering se fynskrif staan hulle dek nie ongelukke op swart roetes nie.  As jy seerkry neem hulle jou na die naaste hospitaal in St. Moritz in Switserland.  Soos jy self weet is dit een van die oudste en duurste ski-oorde in Switserland. Ons het altyd gespot as jy daar op `n swart roete seerkry moet jy hoop iemand dink daaraan om jou na `n blou of rooi roete te sleep. Anders sal jy jou huis moet verkoop om die mediese kostes te dek!”

Centrale ski skool

Dinsdagaand het die ski-instrukteurs van die Centrale Ski skool, waar Zander ingeskryf was, ‘n vertoning op die ski-hange aangebied. Ek het ook 25 jaar gelede dieselfde skool bygewoon en kan die Oujaarsaandvertoning met die sagte vallende sneeu helder onthou. In die onlangse aanbieding het hulle in die geskiedenis van ski gedelf en verskeie sneeuaktiwiteite gedemonstreer. Daarbenewens het hulle die lande van herkoms van die kursusgangers erken. Ons opgewondenheid het die hoogte ingeskiet toe hulle Suid-Afrika erken het. Entoesiasties het ons saam met mede-Suid-Afrikaners ons tuisland toegejuig.

Baie sneeu

Ons het die grootste deel van ons vakansie pragtige sonskyn beleef. ‘n Paar dae voor Kersfees het dit egter begin sneeu, wat die dorp in ‘n wit kombers toegevou het. Gelukkig was die munisipaliteit goed voorbereid en het stootskrapers ontplooi om die strate skoon te maak en vragmotors om aansienlike sneeumassas te verwyder.

Bewus van die gevare wat smelt en vriesende sneeu in die koue weer inhou, het hulle die paaie ywerig met sout bedek om gladde toestande te voorkom. Ons het begin bekommerd raak oor die pad huis toe. Ons het nie kettings vir ons motor se bande nie en daarom is dit nie vir die sneeu ingerig is nie. Om ons risiko te bestuur het ons besluit om ‘n dag vroeër huiswaarts te keer. Dit was ‘n goeie besluit want die rit terug deur die Alpe was al uitdagend.

Livigno waarborg ‘n uitsonderlike ervaring wat ek van harte aanbeveel. Zander is verheug dat hy ‘n nuwe vaardigheid aangeleer het en sien uit na toekomstige ski-avonture saam met sy vriende.

Groete

Emsia

Genade kom in verskillende vorme

Genade kom in verskillende vorme

Met my aankoms vir ‘n kort besoek aan Suid-Afrika, het my voormalige Wiskunde-onderwyseres, Elsa van Rensburg, my en my ma na haar plaas genooi. Vergesel deur verskeie vroue wat belangrike rolle in my kinderjare gespeel het, het ons Kersliedere gesing en persoonlike staaltjies gedeel wat die genade in ons lewens onderstreep.

Groot genade kom dikwels in die vorm van mense, geleenthede en situasies in uitdagende tye.

Elsa se storie van genade onbeskryflik groot

Elsa se storie van ontsaglike genade het my getref. Haar plaas het op tragiese wyse kort voor ons besoek afgebrand. Sy was nie tuis tydens die brand nie. Talle mense het op verskeie maniere hulp aangebied. Merkwaardig genoeg het net die hektaar grond wat haar plaashuis en plaaswerkers se huise huisves, onaangeraak deur die vlamme gebly. Sy het haar man aan kanker verloor en haar plaashuis dra stories en herinneringe van `n leeftyd saam met hom. Hierdie gedeelde stories het die fokus van my gedagtes oor die genade in my lewe gevorm.

My ma

Omstandighede het my die voorreg gegee om tyd saam met my ma deur te bring. Ouderdom het ‘n eienaardige manier om die verganklikheid van die lewe en die genade wat gevind word in oomblikke saam met ‘n mens se ouers uit te lig. Om al die strukture wat my pa gebou het by die huis waar ons grootgeword het te sien, het hierdie besef vir my beklemtoon. Hy het onverwags 25 jaar gelede twee dae na Kersfees aan `n hartaanval gesterf.

Onder die kameeldoringboom in my ma se tuin het ons teruggedink aan staaltjies uit die verlede. Ek is dankbaar vir my vreugdevolle kinderjare in die Kalahari. Jy kan nie jou ouers of die plek van jou opvoeding kies nie. Daar is dus enorme genade in ‘n gelukkige kinderjare.

My sus en haar kinders

Toe my suster se dogter, Marga, van my Kaapse besoek vroeg in Desember hoor, het sy besluit om haar Matriekbaai-kaartjie te verkoop. Sy het ’n week saam met skoolvriende ingeruil vir tyd saam met familie. Ons almal mis ons jaarlikse saamkuiertradisie in die Kaap. Vir `n week kon ek en Ansa en haar kinders ons verantwoordelihede en bekommernisse opsy skuif en die Kaapse son en see geniet.

Vanaf Blouberg het ons ons verwonder aan die ikoniese uitsig oor Tafelberg. Jacques het Marga en Altus aangemoedig om die koue Atlantiese waters te trotseer. In die V&A Waterfront, het ons die tradisionele en kleurvolle Suid-Afrikaanse kersversierings en danse bewonder.

Ons het ook natuurlik die geleentheid gebruik om Christo se studente kuierplekke en die pragtig versierde koeke van Jacques se besigheid, The Cinnamon Club, te geniet.

Jacques

Jacques het sy studentjare voltooi en was gereed om te begin werk tydens die pandemie.  As entrepreneur het hy besluit om die Cinnamon Club, ‘n bakkery wat fokus op veganistiese en glutenvrye gebak, te begin. Ten spyte van vele ekonomiese en elektrisiteits uitdagings in Suid Afrika, het die besigheid goed gevaar. Jacques is nou gereed om uit te brei na ‘n besigheidsperseel by Woodstock Exchange. Ek is dankbaar dat ek die oomblik wat hy die sleutel tot die perseel ontvang het, met hom kon deel. Hy het soveel genade in sy besigheid ontvang en ek wens hom voortgesette sukses toe.

Christo

Christo was halfpad deur sy 12de graad toe ons Switserland toe verhuis het. Slegs twee maande nadat hy sy universiteitsreis begin het, het die Covid-pandemie die wêreld getref. Sy studentejare was besonder uitdagend. Die bywoning van sy gradeplegtigheid het my met dankbaarheid en emosie vervul. Hierdie prestasie sou nie moontlik gewees het sonder die ondersteuning van baie mense in sy lewe nie. Ek sien baie genade in die individue wat hierdie reis met hom gedeel het. Hy het die liefde, ondersteuning en aanmoediging van sy meisie, Simone, gehad. Boonop het hy ondersteunende ingenieurstudentevriende wat die akademiese eise verlig het met humor en sosiale afleidings.

Ek is dankbaar vir die vennote in ouerskap en dat ek die geleentheid saam met Christo se pa en sy gesin kon vier.

Vennote in Ouerskap

Ons as Jacques en Christo se ouers het jare gelede besluit om ons paaie in verskillende rigtings te laat loop. Tog het ons ooreengekom om steeds vennote in ouerskap te wees. Ons vennootskap het gegroei na vier persone. Soos met enige vennootskap was dit soms moeilik en uitdagend, want ons is vier individue met unieke persoonlikhede, sienings en realititeite. Tog glo ek dat die situasie met vier ouers die seuns se lewens en perspektiewe in baie opsigte verryk het. Ek is opreg dankbaar teenoor Charl vir sy rasionaliteit, maar ook insig en wysheid in die grootmaak van die seuns.

Jacques het tydens die pandemie vir `n lang tyd by Gert en Denise gewoon.  Ek glo dat Denise se wysheid en Gert se kennis en ervaring as entrepreneur en besigheidsman vir Jacques as mens en sy loopbaan rigting en duidelikheid gegee. 

Christo het die volgende erkenning in sy skripsie gegee.  To my parents, Emsia and Gert, and their partners, Denise and Charl, thank you for providing me with the opportunity to be able to write this acknowledgement as I prepare myself for the final submission of my undergraduate degree. Thank you Dad for always keeping me on my toes and thinking critically. Thank you Mom for always being available when I want to phone, and helping me with life’s problems as I become an adult.

`n Nuwe jaar

Ons almal stap `n nuwe jaar met `n skoon bladsy binne. Net soos ander jare gaan hierdie jaar ook uitdagings meebring. Ons weet net nie die aard en die omvang daarvan nie. Ek stap dit egter met gerustheid binne, want ek weet dat die genade wat ek in my lewe ontvang het nog altyd meer as die uitdagings was.

Mag dit `n mooi nuwe jaar vol genade wees.

Groete

Emsia

Ma, het jy al van ChatGPT gehoor?

Ma, het jy al van ChatGPT gehoor?

Tydens sy besoek in Januarie het Christo gevra: “Ma het jy gehoor van ChatGPT en hoe dit studente die afgelope tyd beïnvloed het?” Zander het vinnig bygevoeg: “Dit is dieselfde by ons skool. Sommige klasmaats het al maniere ontdek om dit te gebruik om geld te maak.” Ek was natuurlik geïnteresseerd en wou meer leer.

ChatGPT is ‘n veelsydige en kragtige kunsmatige intelligensie (KI) tegnologie wat verskeie take elektronies kan verrig. Dit is ‘n kletsbot wat vrae kan beantwoord en jou kan help met take soos om e-posse saam te stel, navorsing te doen, opstelle te skryf en selfs programmerings kode verskaf.

Vinnig groeiende ChatGPT

ChatGPT is die toepassing wat die vinnigste groei vanweë sy bruikbaarheid en veelsydigheid. Ander toepassings mik op ‘n groep mense. ChatGPT is egter ‘n robot wat op die algemende bevolking gerig is in plaas van ‘n spesifieke groep of belangstelling. Enige persoon sal dus verskillende gebruike vir ChatGPT in die daaglikse lewe vind, insluitend onderwysers, studente, ingenieurs, regspraktisyns, programmeerders, skrywers en uitvoerende hoofde. Om vir almal bruikbaar te wees, is ‘n geweldige voordeel waarmee baie min toepassings kan spog, selfs jare na hul bestaan.

My Kunsmatige Intelligensie (KI) ervaring

Zander het my ‘n speletjie op sy rekenaar laat speel om my ‘n idee te gee van waaroor dit gaan. Ek het twee minute gehad om ‘n geskrewe gesprek met ‘n ander persoon aanlyn te voer en moes toe bepaal of ek die gesprek met ‘n robot of ‘n mens gehad het. Oortuig dat ek met ‘n jong man in sy twintigs gesels het, kon ek selfs ‘n prentjie van hom in my gedagtes vorm. Ek moes egter uitvind dat my gesprek met ‘n Chatbot was. Wat ‘n vreemde en skrikwekkende ervaring! Die Human or Not speletjie was deel van ʼn sosiale eksperiment wat nou geëindig het. Dit is duidelik uit die statistiek dat ouer mense meer sukkel om die onderskeid te tref.

Impak op universiteite en skole

Tegnologieë, soos ChatGPT, beïnvloed universiteite en skole aansienlik. Hulle is tans gratis beskikbaar tot op ‘n sekere vlak en studente kan nou maklik en vinnig ‘n hele navorsingstaak met ChatGPT genereer. Opvoedkundige instellings moet dus maniere vind om akademiese integriteit aan te spreek. Soos met alle nuwe dinge, is daar baie uiteenlopende reaksies op hierdie nuwe tegnologie.

By Zander se skool het die onderwysers ’n taakgroep saamgestel om toepassingsmoontlikhede te ondersoek. Terwyl Zander plaatkoekies gebak het, het hy my meer vertel oor hoe hulle ChatGPT in verskillende vakke verken.

Zander se ChatGPT verkenning in verskillende skoolvakke

In Spaans moet hulle ‘n gesimuleerde onderhoud met ‘n bekende persoon voer. ChatGPT word in hierdie onderhoudproses gebruik om as die beroemde op te tree.

In Wetenskap het hulle ChatGPT vir navorsing gebruik. Hulle dek tans atome, elemente en die periodieke tabel. Hulle het die korrekte manier geleer om ChatGPT as ‘n bron vir hul navorsing te verwys.

Die graad 9-leerlinge bestudeer tans die Gotiese styl as ‘n genre in die Engelse Taal. Hulle moes hul eie Gotiese storie skryf om te leer hoe verskillende genres en tale lesers kan beïnvloed. As deel van hul eie gotiese verhaal het hulle ‘n karakter geskep. Met ’n Afrika-inspirasie was die karakter wat Zander geskep het, ’n Nigeriese toordokter wat in die woud woon. Hulle het ChatGPT meer inligting oor die hoofkarakter gegee en ‘n beeld aangevra. Zander was baie ingenome met ChatGPT se interpretasie en kreatiwiteit.

 In die vak, Individue en Gemeenskappe, het hulle die impak van die Industriële Revolusie op die samelewing bestudeer. Hulle moes ‘n onlangse innovasie of verandering ondersoek en hoe dit die hedendaagse samelewing beïnvloed het. Die onderwyser het die klas in twee groepe verdeel, en albei groepe moes hul bevindinge aanbied. Slegs een groep het ChatGPT gebruik. Hulle het tot die gevolgtrekking gekom dat die gebruik van ChatGPT in hul voorbereiding nie ‘n beduidende verskil in die uitkoms tot gevolg gehad het nie.

In die werksomgewing

Kunsmatige Intelligensie is een van die grootste neigings wat die werksplek raak. Maatskappye gebruik dit om doeltreffendheid en produktiwiteit te verbeter. Hulle kan byvoorbeeld KI-tegnologieë gebruik om herhalende take te outomatiseer, groot hoeveelhede data te verwerk en meer akkurate voorspellings te maak. Die tegnologieë sal werknemers vrymaak om op meer komplekse en kreatiewe take te fokus.

Kunsmatige intelligensie het ‘n groot impak op ons samelewing. Almal kan die potensiële voordele sien, maar ook die risiko’s. Om die voordele behoorlik te benut, moet dit gereguleer word.

Ons leef in ‘n tyd met fassinerende tegnologiese ontwikkelings!

Groete

Emsia

Herfs weerkaatsings in Tirol

Herfs weerkaatsings in Tirol

Ons het my onlangse verjaarsdag in Tirol, Oostenryk, naby Innsbruck gevier. Ons verblyf was op ‘n melk- en gasteplaas, Edenhauserhof, naby Natters meer. Die pragtige herfsweerkaatsings, sowel as die kristaluitstallings by Swarovski Crystal World, het my groot vreugde verskaf. Dit het ook as  metafore gedien om my te laat nadink.

Familielewe op die melk- en gasteplaas

Die plaashuis het my asem weggeslaan. Dit is ‘n pragtige houthuis versier met helder pienk petunias op die vensterbanke. In die agtergrond was lowergroen weivelde en die melodiese geklingel van koeiklokke.

Met sononder het die koeie rustig na die stal gestap om gemelk te word. Ons het aangesluit om te sien hoe die boer elke koei se melkproduksie langs hul onderskeie name aanteken.

Die kinders het buite gespeel met speelgoed en die katjies en honde. Hulle is reeds die 10de geslag van die gesin wat op die plaas woon. Die ouma was verantwoordelik vir ontbyt. Alle produkte was plaasvars en tuisgemaak. Sy was gasvry en het stadig in Duits met ons gepraat sodat ons haar kon verstaan.

Daar is ‘n kapelletjie op die plaas. Tydens COVID-19 het die jongmense wat die gastehuis bestuur, daarin getrou en ook hul dogtertjie in die kapel laat doop. Hulle samewerking en interaksie as familie het my met ‘n warmte in my hart gelaat.

Naby die plaashuis is kampgeriewe, geleë langs Natters-meer. ’n Sonnige herfsgloed in die lug en die weerkaatsings van die warm kleure op die meer se oppervlak, het ’n rustige atmosfeer geskep. Almal het die natuur se skouspel geniet.

Innsbruck

Innsbruck is ‘n pragtige dorp en die hoofstad van die Tirol-gebied. Dit lê in die Innriviervallei, omring deur hoë berge. Innsbruck beteken dus “Brug oor die Inn”.

Innsbruck is ‘n internasionaal bekende wintersportsentrum. Dit het die Olimpiese Winterspele twee keer aangebied. Die moderne Bergisel-skisprong, met sy asemrowende uitsig oor Innsbruck, getuig hiervan.

Dit het in die pragtige ou stad rondloop. Die mees ikoniese landmerk in Innsbruck is die Goue Dak, wat in 1500 voltooi is. Ons het die voorreg gehad om ‘n paartjie te aanskou wat hul troue voor hierdie geskiedkundige gebou gevier het.

Swarovski

Die Swarovski Crystal World in Wattens, ‘n entjie van Innsbruck af, was vir my ‘n hoogtepunt. Dit is ‘n familiebesigheid wat deur die vyfde geslag bestuur word. Dit is bekend vir sy pragtige ornamente en juweliersware. Hulle het egter ook ‘n Optika-afdeling wat spesialiseer in lense en teleskope.

Die Kristalwêreld bestaan uit ‘n Reuse-grot met 18 Kamers vol Wonders en ‘n betowerende tuin. Binne die Chambers of Wonder het wêreldwyd bekroonde kunstenaars, ontwerpers en argitekte uiteenlopende ervarings geskep om die veelsydige fasette van kristal ten toon te stel. Die uitstallings was interaktiewe ervarings.

Ons ervaring het in die Silent Lightroom begin.  Dit is ‘n betowerende winterwonderland met sneeu wat val en temperature so laag as minus tien grade. Die tweede kamer was ‘n kristalkoepel wat uit 595 spieëls bestaan het. Dit skep ‘n diepte-effek wat jou die gevoel gee dat jy binne-in ‘n kristal is.

Die Heroes of Peace-uitstalling het die grootste indruk op my gemaak. Innoverende projeksietegnologie het lewensgrootte hologramme van Nobelpryspryswenners toegelaat om lewendig te word. Hierdie “Helde van Vrede” het by besoekers betrokke geraak, inspirasie aangebied en die wysheid gedeel wat hulle uit hul buitengewone lewens gekry het.

In die Tuin het ek soos ‘n kind gevoel. Ek was betower deur die kristalwolke wat in die glashelder poel daaronder weerkaats het. Toe die son agter die wolke opkom, het die kristalle geglinster soos Kersfeesliggies wat ‘n boom versier.

Ligbreking en refleksie

Te midde van al ons ervarings het ligbreking en refleksie as simbole vir my geresoneer.

Breking is die buiging van lig soos dit van een deursigtige stof na ‘n ander beweeg. Dit speel ‘n belangrike rol in verskeie optiese instrumente, van lense tot vergrootglase, prismas en reënboë. Selfs ons oë maak staat op die buiging van lig. Soos kristalle buig God se lig deur ons. Elkeen van ons buig die lig op ons unieke manier om van die wêreld ‘n beter, mooier en meer kleurvolle plek te maak.

Refleksie, aan die ander kant, behels die weerkaatsing van lig sonder absorpsie. Oppervlaktes dien as spieëls wat die beeld weerspieël. Op dieselfde manier kan ander mense en uitdagende situasies as spieëls dien, wat ons toelaat om onsself duideliker te sien. Refleksie tyd help ons om sin te maak van wat ons waarneem en om te besluit wat ons met hierdie bewustheid wil doen. Ons refleksies help ons om te verstaan wie ons is en wat ons streef om te word.

Binne families vind beide ligbrekings en refleksies plaas. Elke lid breek die lig in hul unieke kleure en skakerings. Familielede se refleksies dien as spieëls wat ons help om ‘n duideliker begrip van onsself te kry. Soms inspireer en motiveer hierdie refleksies ons om onsself verder te ontwikkel.

My onlangse geskenk, “Briewe aan Emsia,” was ‘n spieël wat die perspektiewe van vriende en familie weerspieël en waardevolle insigte gebied het.

In die video hieronder gee ek jou visuele refleksie van ons naweek.

Groete

Emsia