Browsed by
Tag: winter

Winter depressie is werklik vir my

Winter depressie is werklik vir my

Sommige dae daag die Europese winter my uit. Dit gebeur gewoonlik wanneer die huis stil raak nadat almal na hul onderskeie bestemming vertrek het. Ek kan sien hoe die kaal bome meer sigbaar word in die dowwe lig. Die landskap is grys, bedek met ys, en neem ‘n somber toon aan. Terwyl die wind om die hoeke huil, omvou ‘n gevoel van verlatenheid my. Hierdie gevoel smeek my om op ‘n trein te klim en te ontsnap. Enige plek is goed solank ek uit die huis kan kom.

Europa se lang, koue en grys winters

Die koue en donker toestande begin reeds in Oktober. Teen die einde van Oktober word die horlosies met ‘n uur teruggestel om te verseker dat kinders nie soggens in algehele donker skool toe hoef te gaan nie. November bring dikwels lang tydperke van mis, wat Zürich omhul. Die eerste sneeuval en Advent gedurende Desember verander gewoonlik die atmosfeer met lig en ‘n gevoel van opwinding.

In Januarie word die silhoeëtte van die kaal bome eers later in die dag teen die flou lig sigbaar. Op hierdie stadium smag my hele wese na ‘n nuwe seisoen, maar gewoonlik lê daar op hierdie stadium nog twee maande van wintertoestande voor.

Die winter se grysheid en verlatenheid is vir my die grootste uitdaging. Koue temperature is hanteerbaar aangesien ons woonstel goeie isolasie het, en ons het onsself toegerus met geskikte lae termiese klere om buite te waag. Ek het die belangrikheid van ‘n hoed, serp, handskoene en winterskoene geleer om die koue buitelug aan te pak. Dit is egter die deurdringende verlatenheid en gebrek aan kleur wat werklik ondraaglik word.

Winter depressie

Ek vind dat ek moeg, lusteloos en angstig voel, en my selfdissipline kwyn, veral te opsigte van trooskos. Hierdie simptome stem ooreen met Seasonal Affective Disorder (SAD), ‘n toestand waarmee baie mense worstel. Daar word dikwels na verwys as die Winter depressie. Die tekort aan sonlig is ‘n groot bydraende faktor. Die verminderde blootstelling aan sonlig verander ons biologiese horlosies, wat deurslaggewende aspekte soos gemoedstoestand, slaap en hormone soos serotonien en melatonien reguleer.

Vir baie mense duur SAD vyf maande, vanaf Oktober. Januarie en Februarie is geneig om die maande met die ernstigste simptome van Winter depressie te wees. Navorsing dui daarop dat seisoenale depressie meer algemeen onder vroue en tieners voorkom.

Gelukkig is ek bewus daarvan dat hierdie swaarmoedigheid sal verdwyn met die koms van die lente. Die sekerheid van die veranderende seisoene is iets waaraan ek kan vasklou vir troos. Om hierdie tydperk te navigeer, maak ek ‘n punt daarvan om daagliks te gaan stap. Die tekens van lente wat geleidelik na vore kom, gee my hoop. Daarbenewens het ek geleer dat die kombinasie van oefening, sonlig en vitamien D help om my serotonienvlakke te verhoog.

Hantering van seisoenale depressie

Ek het begin besef hoe belangrik dit is om lig in verskeie vorme in my daaglikse roetine in te sluit. Wanneer dit ook al moontlik is, probeer ek in natuurlike lig koester of kerse en lampe gebruik. Soos lig, het kleur ‘n beduidende uitwerking op ons gemoed. Ek kies doelbewus helder kleure om aan te trek en besoek kleurvolle omgewings.

Skryf en positiewe interaksies met ander mense verhoog my emosionele en spirituele lig. Die jaarlikse Wintermark by die skool skep ook baie geleenthede om as vrywilliger betrokke te raak. Ons het gevind dat stokperdjies soos bak, legkaarte, Lego en paint-by-nummers baie help om positiwiteit gedurende die winter te skep.

Ek het meer deernis en empatie met kliniese depressie

Die Europese winter het my deernis en empatie vir mense met kliniese depressie verhoog. Ons het ‘n depressie pad saam met ‘n nabye familielid gestap.  Dit was emosioneel uitdagend om ‘n fisiese sterk jong man se stryd met depressie te ervaar. Ons het probeer help, maar het onbevoeg en magteloos gevoel.

Kliniese depressie is ‘n mediese toestand wat die hulp van ‘n dokter en terapeut vereis. Mense met ‘n geliefde wat met depressie sukkel, leef voortdurend in vrees. As ʼn mens dan die gevreesde oproep kry, sit jy met ʼn klomp emosies wat ʼn baie lang tyd neem om verwerk te word

Elke seisoen het sy mooi

Die Europese winters het my geleer om die skoonheid van elke seisoen te sien. Selfs op donker en koue dae soek ek dinge wat sonskyn vir my siel is en vir my vreugde bring.

Ek groet In die woorde van Albert Camus,

In die diepte van die winter het ek uiteindelik geleer dat daar in my ‘n onoorwinlike somer is.

Groete

Emsia

Ons eerste ski vakansie in Livigno, Italië

Ons eerste ski vakansie in Livigno, Italië

Dit is ons vyfde winter in Switserland en ons kan steeds nie ski nie. Ons het lankal vrede gemaak met die feit dat ons die sneeu op ander maniere as ski kan geniet. Aangesien al Zander se vriende gedurende die wintermaande ski, was dit nodig dat ons hom die geleentheid gee om te leer.

Livigno, klein Tibet van die Alpe

Ons het op Livigno in Italië besluit.  Dit is gerieflik naby aan ons veral met die trein wat motors saam met die insittendes deur die Alpe vervoer. Livigno word ook soms die Tibet van die Alpe genoem, hoofsaaklik as gevolg van sy hoogte bo seespieël en klimaat.  Die streek beleef lang en koue winters wat gekenmerk word deur aansienlike sneeuval. Gedurende hierdie seisoen vries die strome en mere in die vallei, wat bydra tot die skilderagtige winterlandskap.

Die omgewing bied vele geleenthede om die sneeu te geniet. Berge aan weerskante van die dorp spog met verskeie ski hellings maar ook pragtig ingerigte sneeuparke. Tydens ons besoek was dit duidelik dat voorbereidings in Livigno vir snowboard- en freestyle kompetisies vir die Milaan-Cortina 2026 Winter Olimpiese Spele aan die gang was.  Tydens ons besoek het ons nooit nodig gehad om met ons motor te ry nie. Die middel van die dorp is `n motorvrye area en gratis busvervoer is in die ski seisoen vir besoekers beskikbaar.

Die dorp is in die feestyd pragtig versier en en het uitstekende geleenthede vir belastingvrye inkopies gebied. Boonop het die Kersdorpie bekoorlike houtstalletjies met ‘n verskeidenheid handgemaakte geskenke gehad. Ons het naby ‘n bakkery gebly, en ek het dit geniet om elke oggend deur die sneeu te stap vir varsgebakte Italiaanse brood.

Baie Suid Afrikaners

Livigno geniet gewildheid onder Suid-Afrikaners. Ons het talle Afrikaanse gesprekke op straat gehoor. Ek en Charl het geglimlag toe ons hoor hoe ‘n man aan sy vrou in Afrikaans erken, “Ek besef nou dat ek heeltemal te oorgewig en onfiks vir hierdie tipe aktiwiteit is.”

Ek het Livigno as ‘n jong volwassene saam met ‘n groep Suid-Afrikaners vir ‘n ski-vakansie besoek. Vordering was stadig aan my kant. Dit het my vier dae geneem voor ek op die ski’s kon navigeer, draaie uitvoer en stop sonder om te val. Nietemin het die bevrediging om ‘n nuwe vaardigheid te bemeester ‘n blywende indruk gelaat.

Zander leer ski

Zander het die ski-skool in die oggende baie geniet en gou reggekom. Dit help as jy op 15 jaar, die jongste in jou groep is en risiko’s net iets is waaroor ouer mense hulle bekommer.  Ek het my verstom oor hoe vinnig die ski instrukteurs die klein kindertjies leer om te ski.  Hulle is absoluut vreesloos en is sommer gou gereed om van bo af met uitstekende tegniek teen die ski-hellings af te ski.

Na middagete het Zander sy nuutgevonde vaardighede op die ski-hange naby ons huis geoefen. Ek en Charl het verskillende kabelkarre teen die berge op gevat en verskeie roetes verken. Daar is ‘n bevredigende gevoel wanneer jou stewels knars op die vars versorgde sneeu en jy kan afkyk na die dorpie met sy sneeubedekte dakke en bevrore meer.

Elke sport het sy beserings en ons het ongelukkig heelwat ski ongelukke aanskou.  Die nooddienste is baie goed opgelei en het die beseerdes vinnig tot hulp gesnel. My hart het amper gaan staan toe Zander  op dag 3 noem dat hy `n swart roete uitprobeer het.

‘n Vriendin het gewaarsku, “In reisversekering se fynskrif staan hulle dek nie ongelukke op swart roetes nie.  As jy seerkry neem hulle jou na die naaste hospitaal in St. Moritz in Switserland.  Soos jy self weet is dit een van die oudste en duurste ski-oorde in Switserland. Ons het altyd gespot as jy daar op `n swart roete seerkry moet jy hoop iemand dink daaraan om jou na `n blou of rooi roete te sleep. Anders sal jy jou huis moet verkoop om die mediese kostes te dek!”

Centrale ski skool

Dinsdagaand het die ski-instrukteurs van die Centrale Ski skool, waar Zander ingeskryf was, ‘n vertoning op die ski-hange aangebied. Ek het ook 25 jaar gelede dieselfde skool bygewoon en kan die Oujaarsaandvertoning met die sagte vallende sneeu helder onthou. In die onlangse aanbieding het hulle in die geskiedenis van ski gedelf en verskeie sneeuaktiwiteite gedemonstreer. Daarbenewens het hulle die lande van herkoms van die kursusgangers erken. Ons opgewondenheid het die hoogte ingeskiet toe hulle Suid-Afrika erken het. Entoesiasties het ons saam met mede-Suid-Afrikaners ons tuisland toegejuig.

Baie sneeu

Ons het die grootste deel van ons vakansie pragtige sonskyn beleef. ‘n Paar dae voor Kersfees het dit egter begin sneeu, wat die dorp in ‘n wit kombers toegevou het. Gelukkig was die munisipaliteit goed voorbereid en het stootskrapers ontplooi om die strate skoon te maak en vragmotors om aansienlike sneeumassas te verwyder.

Bewus van die gevare wat smelt en vriesende sneeu in die koue weer inhou, het hulle die paaie ywerig met sout bedek om gladde toestande te voorkom. Ons het begin bekommerd raak oor die pad huis toe. Ons het nie kettings vir ons motor se bande nie en daarom is dit nie vir die sneeu ingerig is nie. Om ons risiko te bestuur het ons besluit om ‘n dag vroeër huiswaarts te keer. Dit was ‘n goeie besluit want die rit terug deur die Alpe was al uitdagend.

Livigno waarborg ‘n uitsonderlike ervaring wat ek van harte aanbeveel. Zander is verheug dat hy ‘n nuwe vaardigheid aangeleer het en sien uit na toekomstige ski-avonture saam met sy vriende.

Groete

Emsia