Na aankoms - Letters Home

My kinders se kuier was my groot kersgeskenk

17/12/2020 emsia.kruger

As ‘n Suid-Afrikaner is Desembervakansie vir my sinoniem met see, strand, lang sonskyndae, braai, familie en vriende. Hierdie vooruitsig het my nog elke jaar deurgehelp as my energietenk se naald gevaarlik laag lê. Voorbereiding vir die vakansie en feestyd is net so lekker soos die vakansie self.

Ek kon my kinders teen my vasdruk

Hierdie jaar is natuurlik ‘n ander ervaring. Winter in Desember is vir my net so ‘n vreemde konsep as wat ‘n sonnige Kersfees sekerlik vir enige Europeër moet wees. Hierdie jaar was die grootste deel van my beplanning en voorbereiding gewei aan my seuns en Candice se besoek in Desember. Ondanks die visumuitdagings en vertraagde vlugte was alles die moeite werd toe ek hulle doodmoeg deur die deure van die Zürich-lughawe sien stap en hulle teen my kon vasdruk. Hulle besoek was my grootste Kersgeskenk!

Zürichmeer en Kersmarkte

Ek was gretig om vir hulle die kersversierings in die hoofstraat sommer al op die aand van hulle aankoms te wys. Ons het van die treinstasie na die meer geloop en die kleurvolle versierings en feestelike atmosfeer van die Kersmarkte geniet.

Ek moes noukeurig beplan om al my nuwe ontdekkings met hulle te deel in die kort tydjie wat hulle hier was. Ons het ‘n balans gevind tussen die wandeling deur die woud naby ons huis en die ontdekking van die ou stad van Zürich. Ons het pragtige foto’s geneem van die brûe oor die Limmatrivier en die vele kerktorings. Met ons fles koffie en ‘n kosblik vol toebroodjies het ons langs die Zürichmeer piekniek hou.

Rapperswil

Ons het met die trein al langs die meer tot by Rapperswil gery. Dit is ŉ pragtige ou stad op die oewers van die Zürich meer en die kersmarkies en kosstalletjies het ŉ gesellige atmosfeer geskep. Op die heuwel van die stad is ŉ pragtige kasteel wat al gedurende die twaalfde eeu gebou is.

Lindt sjokolade fabriekswinkel

ŉ Besoek aan die Lindt sjokolade fabriekswinkel was ŉ moet om geskenkies te koop vir almal in Suid Afrika. Die winkel is langs die fabriek en van vêr af word jy verlei deur die sjokoladereuk wat in die lug hang. Aan die voorkant van die winkel is al die pragtige uitstallings van gekleurde sjokolade balletjies en aan die agterkant is die winskopies in grootmaat beskikbaar.

Ons almal se eerste sneeu-ervaring

Die hoogtepunt was die onverwagse sneeu een aand net voor slaaptyd. Ons het almal weer kinders geword en na buite gehardloop, die sneeu probeer vang, sneeuballe gemaak en foto’s geneem. Die volgende oggend om 6:15 toe Charl werk toe vertrek, was die wêreld bedek met ‘n spierwit laag sneeu en Candice en Zander het briewe aan hul vriende in die sneeu geskryf. Ek sal die gedeelde eerste sneeumoment vir altyd koester.

Candice se wens was om haar verjaarsdag in Amsterdam te vier en hulle drie het met groot opgewondenheid op die vliegtuig geklim om Candice se vriend Tristan daar te ontmoet vir hul eie ontdekkings. Hulle het in ‘n jeugherberg gebly, interessante mense ontmoet en wonderlike ervarings gehad. Na Amsterdam is Jacques en Christo na Londen om Kersfees en Nuwejaar saam met die gesin in die Verenigde Koninkryk te geniet. Candice en Tristan het teruggevlieg om saam met ons Kersfees te vier.

Kersdiens in Duits in die Fraumünster kerk

Kersoggend het ons die Kersdiens in Duits in die Fraumünster kerk bygewoon. Die kerk was stampvol en aan die begin van die diens het hulle die liggies van die kersboom voor in die kerk met ŉ lang stok aansteek. Ons Kersete het uit ŉ mengsel van Suid Afrikaanse en Switserse geregte bestaan en die res van die dag het ons ŉ groot speelkaartkompetisie in ons warm snoesige woonstel gehou terwyl dit ysig koud buite was.

Alhoewel ek verlang het na al die ander familie wat nie by my kon wees nie, was my hart tevrede.

Groete

Emsia

Vermaak geleenthede vir donker winteraande

09/12/2020 emsia.kruger

Hier by ons is dit nou alreeds teen half vyf laatmiddag donker. Met ysige temperature en donkerte buite moet ons dinge vind om onsself in die aande mee besig te hou. Die Switsers het oor tyd baie gebruike en geleenthede geskep om hulle self te vermaak. Ons neem deel en woon by waar ons kan sodat ons by hulle kan leer.

Raap-lanternfees

Halloween, aan die einde van Oktober, het die winterprogram afgeskop. Vroeg in November is daar ŉ raap-lanternfees. Groot rape word uitgehol en ontwerpe in die wande gekerf om te dien as lanterns vir die laternfees. Ek en Zander het die skool se fees bygewoon.

Die kleiner kinders het in skooltyd die mooiste lanterns gemaak en die aand vyfuur het kinders en ouers in die woud agter die skool met die lanterns gaan stap. In die middel van die woud het is daar Switserse volksliedjies met kitaarbegeleiding om ŉ groot kampvuur gesing. Ek verstaan die gebruik gaan terug na die 1800’s, toe rape as stapelvoedsel gedien het. Die afsluiting van die oesseisoen is gedurende November gevier met ŉ dankdiens by die kerk en dan het die mense met die raaplanterns al singende kerk toe gestap.

Fondue en Raclette

Oral in die winkels sien ons ŉ groot verskeidenheid kaas en toebehore vir Fondue en Raclette te koop. Ons is gelukkig genooi vir ŉ fondue-ete by ŉ kollega van Charl se huis. Ek het nooit gedink dat mense so gesellig kan kuier met net brood en kaas nie! Die Switserse wyn het natuurlik ook sy kant gebring. Na al die baie kaas, drink jy Kirsch (kersiebrandewyn) wat help met spysvertering.

Raclette is spesifieke Switserse kaas wat in ŉ Raclette-oondjie gesmelt en saam met gekookte aartappels en groente geëet word. Hulle maak van eenvoudige kos iets baie spesiaals. Charl het net daar en dan besluit dat fondue die manier is hoe hy sy verjaarsdag wil vier. Ons kon dit uittoets met ŉ fonduestel wat hy jare gelede as geskenk, na die aanbied van ŉ opleidingsessie in Zürich, ontvang het.

Yshokkie en ysskaats

Soos ons rugby in Suid Afrika, is yshokkie hier een van die toeskouersporte in die winter. Ons het die geleentheid benut om yshokkie in Lausanne naby aan die Franse grens te gaan kyk. Dit is ŉ baie vinnige sport en interessante ervaring. Hierdie tyd van die jaar word verjaarsdagpartytjies op die ysskaatsbaan gevier.

Die ysskaatsbaan het ŉ mooi verligte Kersboom in die middel en families kom met die ou kleintjies om te skaats. Langsaan die ysskaatsbaan het ŉ groep sesjariges met hulle haasbekkies ŉ yshokkiewedstryd gespeel. Ysskaats disko’s is algemeen gedurende Desember.

Kersmarkte en inkopiestraat

Laat November is ŉ Swarovski kristalboom by die hooftreinstasie aangeskakel om die amptelike Kersvieringe af te skop. Tussen die hooftreinstasie en Zürich se meer is die inkopiestraat met die mooiste liggies versier wat die lug na ŉ sterrehemel laat lyk. Oral is daar stalletjies waar hulle kersgeskenke, kos en glühwine verkoop. Die warm rooiwyn met sy lekker soet speserysmaak maak lekker warm as dit so koud is.

My grootste Kersgeskenk hierdie jaar is my kinders en Candice wat kom kuier. In my hart sal ek na almal wat ŉ Somerkersfees vier verlang en in my geestesoog alles sien wat op julle Kerstafel is. In my gedagtes sal ek saam met julle sing: “Kersfees kom, Kersfees kom – Gee aan God die eer. Skenk ons ŉ helder Somerkersfees met baie seën in hierdie land O Heer!

Ek hoop julle ervaar wonderlike saamwees en ŉ geseënde tyd hierdie Desember.

Groete

Emsia

Ons engele op aarde is sorgvuldig uitgekies

02/12/2020 emsia.kruger

Mense kom in ons lewens vir ŉ rede, ŉ seisoen of ŉ leeftyd. Ons weet egter nie as ons hulle ontmoet, vir watter rede hulle oor ons pad gestuur is nie. Net tyd sal leer.

Oom Frikkie as ‘n Oupa-engel vir ons gestuur

Ek glo vas dat met ons reis hier op aarde, ons Hemelse Vader met baie sorg spesifieke mense uitkies om engele op ons pad te wees. As ons terugkyk op ons lewensreis, kan ons soms met ŉ glimlag terugdink aan die wyse waarop individue ons pad gekruis het, sowel as die unieke rol wat elkeen in ons reis speel. Met die kronkel wat ons pad nou hier Switserland toe gevat het, kry ek net meer herbevestiging van die feit. Daar is ŉ hele paar engele in Suid Afrika wat steeds baie klippe uit ons pad vir ons rol en ondersteuning bied. Ons het gelukkig hier in Switserland ook die engele begin raaksien.

Zander se juffrou, Sandy Hill

Een groot engel is Zander se juffrou, Sandy Hill. Sy is van Britse afkoms, het jare se ondervinding as ma en onderwyseres en weet hoe om amper tieners te hanteer. Tesame met haar liefde vir rugby is sy ŉ perfekte juffrou vir Zander en is hy baie erg oor haar. Sy rig ook hulle binnehuise sokkerspan af. Die Vrydag voor die 2019 wêreldbeker rugby eindstryd het sy haar Engelse ondersteuners-hempie skool toe gedra. Maandag was hy baie trots toe sy hom plegtig voor die klas gelukgewens het met die Bokke se oorwinning. By die tennis het die twee Britse ma’s my ook gelukgewens en die Japannese ma het vertel hoe almal in Japan nou skielik rugbymal is.

Aan die einde van kwartaal een het ons die gebruiklike individuele ouer-onderwyser vergaderings gehad. Kwaai juffrouens maak my na al die jare nog steeds senuweeagtig. Ter voorbereiding van die vergadering het ek vir Zander gevra watse terugvoer ek van Juffrou kan verwag. “Ag Ma, ek dink sy gaan sê akademies gaan dit redelik, maar dat ek heeltemal te veel praat in die klas. Dit is nie ŉ probleem vir my nie, maar ek mag dalk van die ander kinders pla”. Juffrou het met ŉ glimlag bevestig dat Zander se opsomming korrek is. Aan haar terugvoer kon ek agterkom dat sy moeite doen om die kinders as individue te leer ken.

Zander se vriend Nate en sy ma Ellen

Zander se vriendskap met Nate, die Amerikaner van San Francisco, het sommer op die eerste skooldag ontstaan. Ek het onafhanklik op dieselfde dag in Nate se ma, Ellen vasgeloop en ons het so lekker gesels, dat ek haar vir koffie genooi het. Oor koffie het ons besef dat ons loopbane baie dieselfde rigtings geloop het en ons belangstellings baie ooreenkomste het. Ons het al ŉ paar keer saam gaan stap en het ook saam met ons Duitse klasse begin.

Pampoenplaas en Halloween

Die laaste naweek van die herfs skoolvakansie het ek en Zander ŉ pampoenplaas besoek. Hy kon sy geluk nie glo toe Nate-hulle ook toevallig op dieselfde dag en tyd daar opdaag nie. Ons was verstom oor die kreatiewe pampoen-uitstallings. Met die heerlike speseryreuk van pampoensop en glühwine in die lug, kon mens pampoene vir die naderende Halloween uitkerf.

Halloween is ŉ groot geleentheid by die internasionale skool. Met die aanbreek van die laaste kwartaal, moes ons as ouers opteken vir hulpverlening met die Halloween vieringe. Die opsies het bestaan uit versierings opsit, bak vir die koekverkoping, toesig hou by die disko (hulle weergawe van ŉ sokkie) of jou kar versier en beskikbaar maak as ŉ “trick or treat” punt met ŉ kattebak vol lekkers. Met gebrekkige kennis oor die onderwerp het ek vir die koekverkoping opgeteken en sommer sjokolade oatskoekies (mishopies) gemaak en ŉ suurwurm in elkeen gedruk. Met die ingee van my koekies, het ek eers die ander Halloween kunswerke gesien! Ek beplan om volgende jaar eerder by die disko toesig hou.

Switserse engele, Stephan en Barbara

Switserse engele wat naby aan ons woon is Stephan en Barbara. Stephan werk saam met Charl en ons baie dankbaar vir ŉ bietjie later slaap as hy hom soms oplaai werk toe. Hy het al vir Charl baie nuttige wenke en raad gegee. Hy is gekwalifiseerd as ŉ mediese dokter en sy vrou ŉ verpleegster. Hulle het vir ŉ lang tyd in Jemen gewerk waar hulle vier kinders ook skoolgegaan het. Hy het kort nadat hy daar gekom het leer Arabies praat en skryf toe hy agterkom dat sy tolk aanbevelings maak, vêr verwyderd van sy diagnose.

Sy storie is nogal ŉ inspirasie as ek so met die Duits sukkel. Hulle boer met bokke hier naby op ŉ stuk grond wat hy huur. Aangesien hy nie ŉ boerdery lisensie het nie, mag hy nie ŉ stal opsit nie en het toe ŉ wa op wiele gekoop waarin hy in die nag die diere warm hou. Hy is beslis ŉ Switserse boer wat ŉ plan kan maak. Barbara was ook so dierbaar om my uit te nooi na ŉ geleentheid by hulle kerk om Adventskranse te maak asook vir koffie en Switserse kerskoek by haar huis.

Oral waar ons betrokke raak, ontmoet ons baie interessante mense. Ek het uiteindelik met my Duitse klasse begin en ons is ŉ groep van 12 studente verteenwoordigend van 12 lande. Ek sien uit daarna om die mense oor die volgende ses maande beter te leer ken.

Net tyd sal leer of die mense wat ons ontmoet in ons lewens kom vir ŉ rede, seisoen of ŉ leeftyd.

Groete

Emsia

My siening en viering van mylpaal verjaarsdae

25/11/2020 emsia.kruger

Verjaarsdag- en Kersfeesvieringe maak my senuweeagtig. Dit skep verwagtinge of jy nou aan die gee of aan die ontvang kant is. Verwagtinge verhoog die risiko hoog dat iemand agterna teleurgesteld voel. Ons huishouding gaan nooit aan die tydskrif en Pinterest prentjies van Kersetes en mylpaalverjaarsdae voldoen nie. Ek het dus lank gelede myself vrygestel van al die verwagtinge. Sommige beplande groot dae en oomblikke is ŉ uiterste teleurstelling, terwyl ander onbeplande dae, spesiale onthou-oomblikke word.

My visie vir ‘n familiekuier

Ek het tog daaraan begin dink om my vyftigste verjaarsdag in Oktober 2019 as ŉ verskoning vir ŉ lekker familiekuier te gebruik. In my geestesoog het ek al gesien hoe ons almal gesellig in die lenteweer langs die Oranjerivier kuier. In my prentjie het die kinders vrolik in die rivierwater baljaar en ons sommer net gebraai, gelag en gesels. Ek het ook my oudstes kennis gegee om 2019 se Oktober vakansie vry te hou van ander kuiergeleenthede wat dalk hulle pad mag kruis.

Het dinge nou nie anders uitgewerk nie! My vyftigste verjaarsdag is gevier op ŉ nat koue herfsdag in Zürich, in plaas van ŉ sonnige lentedag om ŉ braaivleisvuur langs die Oranjerivier. In stede van my gesin en familie ŉ hele naweek saam met my, is dit net ek en Zander in Zürich wat geweet het ek verjaar. Charl se konferensie in Suid Afrika het op presies dieselfde week as my verjaarsdag plaasgevind.

Gewone kuiers is ook vieringe

Gelukkig het ek vroeg in die proses my siening oor die mylpaalverjaarsdag verander. In my eie gemoed was al my laaste koffies, etes of kuiers met hartsmense vir my die viering van my vyftigste. Ek het die gesels en saamwees gesien as my geskenk. In die mooi Kaap het ek sommer ŉ hele paar vieringe saam met vriende elke week gehad. In my geboorteplek, die Kalahari tussen die groot ou Kameeldoringbome en rooi sand, het ek verjaarsdag saam met my familie gehou. Saam met Jacques en Candice het ons die Vrystaatse koue in Parys verdryf met lekker kerriekos en ŉ glas Shiraz.

Ons Franse besoek

Charl, Zander en ek het die naweek voor my vyftigste verjaarsdag in Parys Frankryk gaan rondloop en in verwondering gestaan oor geboue wat baie stories vertel van tye lank voor ons op hierdie aarde geloop het. Ons het oor die Franse Revolusie gesels en hoe baie bloed gevloei het op dieselfde grond as waar ons ŉ broodjie in vrede kon sit en eet. Ons het vir Zander Disney Parys toe gevat ter viering van sy verjaarsdag in September. Toe ons die aand heel sensories oorlaai in die bed lê, kon ons lag oor ons lywe van vyftig jaar wat pyn van tuimeltreine deur Star War sterrestelsels ry!

Op die dag van my verjaarsdag het ek en Zander tuis gebly, sodat ek sonder onderbrekings met almal in Suid Afrika kon gesels. Ek het elke oproep en boodskap as ŉ geskenk gesien, want mense het tyd vir my gemaak.

Die afstand laat mens opnuut besef hoe kosbaar fisiese saamwees is. Op hierdie vyftigste verjaarsdag herinner ek myself weer daaraan dat ons elke dag wat ons leef moet vier; elke oomblik wat ons saam met hartsmense kuier as ŉ geskenk moet sien; en onsself moet vrystel van al die tydskrif of sosiale media verwagtinge van spesiale dae.

Groete

Emsia

Ons leef trots Suid Afrikaans

18/11/2020 emsia.kruger

Wanneer ŉ mens in enige nuwe plek moet inskakel, is jou brein bedraad om vas te stel wat verskillend is. As ŉ mens moet deel word en tuis voel, is dit noodsaaklik om te fokus op die dinge wat eenders is.

Die Switsers is ŉ volk wat ongelooflik lojaal en trots is op hulle Switserse nasionaliteit. Hulle medaljes vir ekonomiese voortuitgang, veiligheid en orde hang blink gepoets in ŉ ry. Meeste mense hier het vele universiteitsgrade. Die feit dat alle skole en naskoolse opvoedkundige instansies gratis vir Switserse burgers is, bevorder die situasie.

Offisiële tale in Switserland

In Switserland is die offisiële tale Duits, Frans, Italiaans en Romaans. Die mense wat hierdie tale praat het baie verskille in terme van kultuur. As jy met die Switsers in Switserland kuier, sal hulle baie gou laat blyk van watter een van die drie kulture hulle is. As jy hulle egter in Duitsland, Frankryk of Italië teëkom, kom jy agter dat hulle met trots Switsers is.

Hirslanden wat deel is van Suid Afrikaanse MediClinic groep

Op die stadium wat Charl Switserland toe gekom het, het die Hirslanden groep, wat deel van die MediClinic groep is, heelwat uitdagings in terme van veranderende wetgewing wat hulle negatief beïnvloed ervaar. Dan is daar ook verskillende rekenaarstelsels by die verskillende hospitale wat oor tyd aangekoop is en wat eenvorming gemaak moet. Dit veroorsaak ŉ reuse aantal rekenaarprojekte.

Met hierdie inligting as konteks kan ŉ mens verstaan dat Charl se nuwe rol as Hoof van Inligtingstelsels met heelwat meer uitdagings begin het as waarvoor hy gehoop het. Sy koms het ook meegebring dat bestuursvergaderings in Engels moet plaasvind in plaas van Duits en hy is die vark in die verhaal as almal sukkel om hulleself in ŉ tweede of derde taal uit te druk.

Leierskap

Die Switsers in Charl se span is redelik gewoond aan ŉ outokratiese leierskapstyl waar die leier instruksies gee en die span dit uitvoer. Komende van Suid Afrika het ons duur lesse oor leierskap uit ervaring, maar ook voorbeeld, geleer. Ons weet dat goeie leiers fokus op spanwerk ten einde gesamentlike in plaas van individuele doelwitte te bereik.

In die proses is dit baie belangrik om ruimte skep vir individue om hulle unieke bydraes te lewer en ook geleentheid te gee om hulle potensiaal te ontsluit. Met ŉ span wat een soort leierskapstyl gewoond is en dan aan ŉ ander een onderwerp word, is hulle terugvoer en reaksie nie goed vir enige een se selfbeeld nie.

Ons as Suid-Afrikaners het baie in gemeen

Tydens hierdie uitdagings moes ons onsself herinner aan wat ons as Suid-Afrikaners in gemeen het:

Ons

is baie goed met planne maak en innoveer, want ons het nie altyd net alles geredelik beskikbaar nie.
kan aanpas, want sedert elkeen van ons se geboorte, ongeag watter jaar, het ons by baie nuwe dinge en veranderinge leer aanpas.
het diversiteit op baie vlakke ervaar en verstaan daarom die krag in diversiteit.
het geleer maniere vind om vele uitdagings soos politiese probleme, ekonomiese krisisse, kragonderbrekings, waterbeperkings, en soortgelyke kwessies te oorkom. Ons maak planne, stig forums, WhatsApp- en Facebook groepe en vertel grappe oor ons dilemmas.
verstaan dat ons as mense baie eenderse basiese behoeftes het. Ons almal soek geleenthede om ons talente uit te leef as deel van ons lewensdoel, wil graag vordering te sien en het ŉ behoefte aan erkenning.

Verandering en aanpassing neem tyd en verg baie deursettingsvermoë, maar ons elkeen het as gevolg van ons reis as Suid Afrikaners baie dinge geleer en vaardighede ontwikkel. Ons noem onsself met trots Suid Afrikaners.

Groete

Emsia

Toe-val-lig in plaas van toevallig

11/11/2020 emsia.kruger

Daar is so baie gevalle van waar ons dinge hoor, mense ontmoet of gebeurtenisse ervaar op tye wat ons dit die meeste nodig het. Ons weet in ons binneste dis nie toevallig nie, maar meer ŉ geval van toe-val-lig. Die psigoterapeut Jung het met die term synchronicity (syn = met, chronos = tyd) opgekom wat gebeure of toevallighede beskryf wat blykbaar geen duidelike oorsaak het nie, maar wel baie betekenisvol is.

In kort sien ek dit sommer as God se manier om met my te praat of antwoorde vir my te gee as ek dit regtig nodig het. Ek het al hoeveel maal radeloos met vertwyfeling, oor wat die regte stap of besluit in my lewe is, in ŉ boekwinkel ingestap met ŉ prewelgebedjie: “Ag Here, gee my asseblief ŉ teken of ŉ antwoord”. Sommer gou-gou sal ŉ boek my oog vang en het gewoonlik die antwoord om my uit my worsteling te red.

Dit het ook al heelwat kere met my gebeur dat ek onophoudelik aan iemand dink of ŉ behoefte het om vir iemand iets te sê, al voel dit ŉ bietjie ongemaklik. Die uiteinde is gewoonlik die persoon wat bevestig dat hulle nou my woorde of oproep baie nodig gehad het. Die omgekeerde gebeur natuurlik ook. Daar bel uit die bloute mense of hulle daag net met net die regte antwoord, hulp of advies op.

Charl se pad het myne op ‘n toe-val-lig(e) manier gekruis

Charl se pad het myne op een van die toe-val-lig(e) maniere gekruis. Na my egskeiding het ek myself een jaar gegee om in ŉ gat te wees en daardeur te werk. Aan die einde van die jaar het ek saam met my ma en seuns by Sedgefield gaan vakansie hou. Die dag met ons terugkeer Kaap toe het ek vir oulaas in ŉ kano op die meer gaan roei en sommer hardop gebid. Ek het vir God verduidelik ek is nou reg vir aanbeweeg. Ek het mooi vir hom gevra om vir my iemand te stuur wat lief is vir Hom, vir my, maar ook vir my kinders.

Die Sondagaand van daardie selfde naweek nog in April 2006, het Charl my gebel om te hoor of ek nie saam hom die musiekblyspel Mamma Mia wil gaan kyk nie. Hy het die kaartjies nog voor sy eie egskeiding gekoop en wou dit nie verlore laat gaan nie. Ek verstaan hy het die oproep ŉ paar maal uitgestel. Een ding het gelei tot ŉ volgende en is ons een jaar later in April 2007 getroud. Ek weet God het hom vir my gestuur en dat die oproep nie toevallig was nie.

Die nommer 11:11

Sedert twee jaar gelede sien ek aanmekaar die nommer 11 raak. As ek op die horlosie kyk dan sien ek dit is 11:11, soms sommer ŉ paar maal ŉ week. Ek het baie daaroor gewonder en toe ŉ bietjie gaan nalees. Die nommer 11, word na verwys as die meesternommer en is die Heelal of God se manier om ons bewus te maak om tussen die lyne te lees en raak te sien dat daar meer aan jou huidige situasie is as waarvoor jy voorsiening maak.

11 Oktober 2019 was Christo se Matriekuitstapdag. Dit was die laaste skooldag met ŉ eindeksamen wat tussen hom en sy toekoms staan. My gedagtes was die hele oggend by hom en hierdie laastes. Dit saam met ŉ hele paar ander onseker situasies waarvan ek nie die uitkoms kon sien of beheer nie, het swaar op my gedruk. Met die opstaan van agter my rekenaar vir ŉ koppie tee, kyk ek gou op my selfoon en raak bewus van die tyd en datum – 11 Oktober 11:11.

Liewenheersbesies

Ek het daarna huis skoongemaak en die vensters bietjie oopgemaak. Met die instap in die leefvertrek, let ek al die liewenheersbesies op. Daar was byna vyftig van hulle in my huis. As kinders het ons geglo hulle bring geluk as hulle op jou kom sit.

Die volgende oggend het ek alleen gaan stap om sommer net stil te raak. By die water het die mooiste wit swaan teen die oranje agtergrond van sonsopkoms geswem. ŉ Groot vrede het oor my gekom. Drie tekens dat ek maar kan glo, vertrou en rustig raak. Ek onthou my ma het al voorheen genoem dat haar teken van hoop ŉ veertjie op die grond by haar huis se agterdeur is.

Loopbaan

Wat my loopbaan aanbetref het ek altyd die visie gehad om my permanente rol in ŉ korporatiewe omgewing te verruil vir ŉ eie-besigheid konsultantrol waar ek op die dinge kan fokus waaroor ek passievol is en ook meer vryheid het. Die ideale tyd vir my sou wees rondom ag-en-veertig, omdat dit my met voldoende tyd sou laat om weer iets op die been te bring voor die risiko-aversie wat ouderdom meebring te erg inskop.

Dit is egter makliker gesê as gedaan om ŉ goeie maandelikse salaris te verruil vir ŉ van-vooraf-begin. Gelukkig is my pos toe toe-val-lig beëindig in dieselfde Oktober as my 48ste verjaarsdag. Wonderlike geleenthede het vanaf die vreemdste plekke oor my pad gekom en ek het elke oomblik van my nuwe rol geniet.

Nou het hier op vyftig ŉ vreemde wending gekom wat my effens onkant gevang het. Ek weet wel dat vandat ek vir Charl ken, Switserland een van sy geliefkoosde plekke op aarde is. Die natuurlike skoonheid, tegnologiese vooruitgang, presisie en die kos dra by tot sy liefde vir die plek. Alhoewel ek die avontuur en die leer en groei wat so ŉ verandering meebring geniet, is ek nog nie heeltemal seker hoe dit in my lewensplan inpas nie.

Ek weet egter dat ek tans nog na ŉ dowwe spieël staar, maar dat ek die nodige antwoorde en perspektief sal kry soos wat die storie geskryf word. Ek sien uit daarna!

Groete

Emsia

Herfs, voorbereiding vir ‘n periode van rus

04/11/2020 emsia.kruger

Die kant van die wêreld is dit duidelik dat Moeder Natuur met haar oranje en roes-bruin kamerjas besig is om reg te maak vir ŉ periode van rus. Ons is nog onseker wat hierdie periode presies behels, maar al wat ons kan uitmaak is: “Winter is coming!”

Boerdery

Dit is veral die boerderybedrywighede hier rondom ons wat ons ŉ besliste aanduiding gee dat die mense voorberei vir ŉ nuwe seisoen. Die boere het die lande omgeploeg en langs al die skure kan ons sien hoe die bale hooi en veevoer besig is om vinnig op te hoop. Die stapels netjies gekapte hout word ook hoër. Die veeboere besit hoofsaaklik beeste, skape en lamas wat in die somermaande hoër op teen die berge wei.

Gedurende September en vroeg Oktober kom die diere in hulle massas af dorpe toe en die boere maak hiervan ŉ kleurvolle gebeurtenis. Die koeie, met die klokke om hulle nek, word versier met blomme en die boere en hulle gesinne in hulle tradisionele klere, begelei hulle al klingelend af dorp toe.

Sampioen- en jagseisoen

Die oggende is nou al sommer ysig met temperature tussen 0 en 10 grade Celsius. Dit is ook mistig soos wat ons herfs in die Kaap gewoond is. In die woude met hulle mat van herfskleurige blare, ontstaan daar oral die mooiste soorte sampioene. In Europa is daar blykbaar sesduisend verskillende soorte sampioene. By die munisipaliteite (Gemeindes) is daar hierdie tyd van die jaar sampioen inspekteurs wat na die mense se geplukte sampioene kyk om raad te gee oor watter eetbaar en watter giftig is.

September en Oktober is ook jagseisoen en die mense jag die wilde bokke in die woude. Jaglisensies word streng gereguleer. Wildsvleis (Kalbfleisch) is baie algemeen op die restaurant spyskaarte en wildsvleis in ŉ sampioensous is ŉ gewilde opsie.

Pampoene en Halloween

Oral is die mooiste soorte en groottes geel en oranje pampoene te koop. Houtstalletjies, met verskillende pampoene op die rakke uitgestal, ontstaan oral in die dorp. Elke pampoen is met ŉ prys gemerk en nadat jy jou pampoen gekies het, gooi jy jou geld in die geldtrommeltjie wat daar eenkant staan. Die feit dat niemand die stalletjie beman en beheer hou nie, gaan my verstand nog te bowe.

Die pampoene laat mens sommer dadelik aan Halloween dink. Ek verstaan Halloween is ŉ groot storie by die skool wat mens kan verstaan met 90% van die skoliere van Amerikaanse of Britse afkoms. Daar is ŉ hele mamma-komitee wat die Halloween-partytjie vir einde Oktober, reël.

Oktoberfest

Oktober is bekend vir sy Oktoberfest in die Duitssprekende lande. Ek het vyf-en-twintig jaar gelede in München in Duitsland een bygewoon en onthou net massas baie gesellige mense met een-liter bierbekers in die een hand en ŉ reuse pretsel in die ander, terwyl die kelnerinne in tradisionele kort rokkies nog aandra. Reuse biertente ontstaan en dis mooi om die jongmense, trots op hul kultuur en herkoms, in hul tradisionele klere te sien.

Charl se kollegas waarsku dat die donkerte, eerder as die koue, gedurende die wintermaande die uitdaging skep. Die stad is vir amper vier tot vyf maande in ŉ digte mislaag gehul sonder enige sonskyn. Die dagligperiode is ook baie kort. Die ICS mammas het my ingelig dat almal hierdie tyd maar sukkel met neerslagtigheid en depressie. Die plaaslike mense besit naweekhuise in die berge bo die wolke sodat hulle ten minste oor naweke bietjie sonlig kan sien.

Die skool het laat weet dat die kinders drie verskillende pare skoene vir skooldoeleindes moet hê. Behalwe vir afsonderlike sportskoene, is daar buiteskoene wat buite moet bly en binneskoene wat binne moet bly. Elke kind moet ŉ sneeubaadjie, handskoene en ŉ mus hê, want pouses speel hulle buite, ongeag reën of sneeu.

As kinders van ŉ sonskynland wat nog nie eintlik sneeu beleef het nie, sien ons uit na ŉ wit Kersfees, sneeumanne en warm sjokolade. Daar hang egter ŉ digte mislaag van onsekerheid oor hoe ons onsself voldoende kan voorberei vir die seisoen.

Groete

Emsia

Kies deur watter lens jy gaan kyk

28/10/2020 emsia.kruger

Ek het ŉ paar jaar gelede ŉ kort video gesien wat ongelooflik tot my gespreek het. In die videogreep, met die titel “Finding the right answers”, deel Dewitt Jones, ŉ fotograaf vir National Geographic, wyshede oor wat sy fotografie hom oor die lewe en besigheid geleer het.

In uitdagende situasies moet ons keuses maak oor die lense waardeur ons kyk. Soms moet jy wyer kyk, soms moet jy dieper kyk en soms moet jy uit iemand anders se perspektief kyk. Die Switserland situasie het my nou al ŉ paar maal gedwing om doelbewus ŉ ander lens te kies.

Jacques kies sy lens om vir niggie Marga af te neem (Ansa van Zyl se foto)

Vlugtelingkamp in Zürich

As deel van die ICS Community Impact klub, besoek ons Vrydae ŉ vlugtelingkamp in Zürich. Die vlugtelinge is hoofsaaklik mammas en kinders wat uit lande soos Iran, Irak, Sirië en Afganistan gevlug het. Alle Europese lande is verplig om ŉ aantal vlugtelinge te huisves om die lading eweredig te versprei. Die meeste van die vlugtelinge kom Europa binne deur Griekeland, waar die Griekse polisie hulle al redelik rof behandel het. Vandaar word hulle na verskillende lande uitgeplaas.

Hulle bly in die vlugtelingkamp vir drie maande terwyl hulle formele aansoek om amptelike vlugtelingstatus in proses is. Die vlugtelingkamp in Zürich is baie netjies met skoon geriewe vir bad en slaap en hulle kry gekookte kos. Trauma en onsekerheid is egter duidelik op hulle gesigte sigbaar. Die vlugtelinge praat almal verskillende tale en hulle Engels is baie beperk. Hulle leer Duits praat sodra hulle Switserland binne kom.

Ons speel speletjies met die kleintjies en kommunikeer deur beperkte Duits, lyftaal, geluide, gesigsuitdrukkings en aanraking. Een dogtertjie het sommer op my skoot geklim om te teken. Terwyl ek nog so liggies oor haar ruggie vryf, het sy na my gekyk en my op die wang gesoen. As uitlanders verstaan die ICS mammas die aanpassing wat ŉ nuwe land vereis. Die groot verskil is dat die vlugtelinge in totale onsekerheid leef, min persoonlike besittings kon pak en nie weer na hulle eie land kan terugkeer nie. Die hele ervaring het ŉ groot impak op my perspektiewe op verandering en aanpassing in ŉ nuwe land.

Scooters

Met Zander se naderende verjaarsdag het hy vir ŉ “Stunt scooter” as verjaarsdag geskenk gevra, want al die maats hier besit een. Ons is een middag na skool na die naaste scooter-winkel toe om ons opsies beter te verstaan. Die nuwe Amerikaanse vriend, Nate, is gelukkig saam en hy gee my ŉ volledige tegniese les oor scooters. Na nog twee dae se navorsing op die internet is ek hoogs ingelig en ons reg vir koop.

Hier in Switserland is baie skaatsparke waar die kinders gaan om hulle toertjies met hulle fietse, scooters en skaatsplanke te oefen. Die scooter verjaarsdag geskenk het my gedwing om ŉ ander lens ten opsigte van skaatsparke op te sit. As ek deur my huidige lens na skaatsparke kyk, sien ek graffiti, tieners met broeke wat laag hang en snaakse goed rook. Nou wil Zander vir sy verjaarsdag met sy nuwe scooter na die naaste skaatspark toe gaan! Ek moet ŉ lens kies wat raaksien dat dit moontlik ŉ goeie manier vir hom is om in te skakel terwyl dit sorg vir gesonde fisiese oefening, in plaas van voor die rekenaar sit.

Ek het vir sy verjaarsdag kolwyntjies gebak en skool toe gestuur saam met servette met mooi Afrikaans gedrukte woorde op. Die Hollandse kinders is baie ingenome dat hulle sommige van die Afrikaanse woorde kon verstaan.

Lens van vertroue

Ek is nog besig om aan my lens van vertroue te werk, maar ŉ onlangse insident het darem gehelp. In Switserland is dit verpligtend vir alle kinders onder 14 jaar wat fiets of scooter ry, om ŉ helmet te dra. My OCD was so ingenome toe Zander se turkoois helmet presies dieselfde kleur as sy nuwe scooter is. Zander se blink trane in sy oë een middag na skool, het my dadelik laat besef dat daar iewers groot fout is. Die helmet het op die trein se sitplek agtergebly en die trein se deure het voor hom toegemaak om verder te ry toe hy daarvan onthou.

Uit desperaatheid het ek besluit om die sisteme te toets en het die helmet as ŉ verlore item op die trein se webwerf registreer. Ek word sowaar ŉ week later in kennis gestel dat die helmet gevind is en dat ons dit by Stadelhofen treinstasie kan gaan haal. Ek kon ons geluk nie glo nie! By die skool is dit net Zander Goosen se scooter wat met ŉ slot gesluit is in opdrag van sy ma. Al is die fietsparkering aan die straatkant van die skool, is geen ander kind se fiets of scooter gesluit nie.

Ek terg heel gereeld my huisgenote wie se glase half leeg mag lyk, dat hulle hul brilglase moet skoonmaak en weer na ŉ situasie moet kyk. Switserland dwing my om soms ŉ heel nuwe bril op te sit.

Groete

Emsia

Terug skool toe na ‘n internasionale skool

21/10/2020 emsia.kruger

Hierdie dag is met angstigheid en opgewondenheid ingewag. Die skole het vir die nuwe skooljaar begin na die Europese somervakansie wat vir ons ŉ winter- en somervakansie kombo was. Hope vryheid om jou tyd te spandeer net soos jy wil, klink soos utopie totdat jy dit het en so stilletjies begin verlang na orde en struktuur en om weer in ŉ roetine te kom.

Oriënteringsdag

Die aand voor die Inter-Community School (ICS) se oriënteringsdag, het Zander se opgewondenheid geen keer gehad nie. Ek vermoed sy fokus was meer op die maats, want na ŉ ruk begin mens sosiale kontak mis, al is dit dan in jou tweede taal. Die oggend toe ons by ICS se groot glasdeure inloop, sê Zander: “Ma, dink jy dit is okay om gestres te voel, want ek is nou uitgefreak!”. Aan die agterkant van my opgeplakte kalmgesiggie het ek presies dieselfde gevoel.

Al die nuwe kinders van graad 1 tot Graad 10 en hulle ouers, met dieselfde opgeplakte kalmgesiggies as myne, het die saal vol gesit. Die diploma studente (graad 11 en 12) was afsonderlik in hulle eie gebou hanteer. Ek het my oë oor die volgepakte saal laat gaan. Tussen die familie voor met hulle goties geklede tienerseun en ŉ jonger ma wat ŉ baba probeer borsvoed het agter in die saal, was ek baie dankbaar vir my 10-jarige. Hy is net oud en net jonk genoeg!

Zander se graad-5 klas

Zander is in een van drie graad-5 klasse, by Mrs. Hill van Britse afkoms. Hulle is sestien kinders in die klas, waarvan vyf nuwelinge is. Die hele skool is daarop ingestel en ingerig om hierdie strome nuwe kinders wat aanland en bestaande leerders wat groet en weer wegtrek te hanteer.

Ek kon dadelik agterkom dat die skool heelwat prosesse in plek het om die leerders en die ouers te help die verandering hanteer en inskakel. ŉ Groot groep mense is van Britse of Amerikaanse afkoms, maar baie van hulle het nou pas van ŉ ander land soos Singapoer of Dubai verhuis waar hulle ook net drie of vier jaar gewoon het.

Onderwysers verwelkom leerders voor skool

ICS Parent Association

Die skool het ŉ baie aktiewe ouervereniging en een van hulle hoofdoelwitte is om die nuwe families te help integreer. Daar word veral op die mammas gefokus, want pappa gaan werk toe en het so baie aanpassing om te doen dat hy maar min tuis is. Boetie en sussie gaan skool toe en fokus in die middae op sosialisering met hulle nuwe vriende. Na duisende bokse eers in en na die trek weer uitpak is en almal se verlore goed gevind is, bereik die mammas ŉ punt waar die gesinslede hulle goed en roetine het en die mammas hulself dan afvra: “Wat nou?”

Dit is dan wat enige mamma wat graag ŉ voorsitter van ŉ klub wil wees, een stig by ICS en ouers nooi om deel van die klub te wees. Die wat net deel wil wees om te sien hoe alles werk, skryf dadelik hulle naam op ŉ Google Form lys om iewers in te skakel en mense te leer ken. Daar is hope klubs. Vir diegene wat aktief wil wees, is daar tennis, stap, ski, hardloop, joga en vir die wat sosiaal wil wees, is daar sing, borrels, boekklub ens.

Eerste nuwe vriend

Aan die einde van die eerste skooldag het ek met groot afwagting vir Zander net buite die skool gewag om al die eerste-skooldag stories te hoor. Sy eerste woorde was: “Hallo Ma, is dit reg as ek en my nuwe vriend vanmiddag met ons fietse na Badi Juch (die dorp se swembad) gaan?” Wat kan ‘n ma nou sê, want mens moet besluit waarvoor jy nou eintlik wens.

Ek het die vriend wat net so lank soos Zander is en ook pas 11 geword het met sy erg Amerikaanse uitrusting, skaatsplank en aksent net so gekyk en met ŉ oop gemoed gehoop en bid vir die beste. Hy het ŉ paar punte by my gewen toe hy na die swem op die ooreengekome tyd eers saam met Zander huis toe kom en verduidelik dat hy ongelukkig nie kan inkom nie aangesien sy ma kook en hom verwag vir ete. Ek het intussen Nate se ma, Ellen, ook ontmoet en het haar sommer volgende week vir koffie genooi.

My bokse is almal uitgepak, en ek is opgewonde om te sien wat die klubs behels. Ek het ingeskryf vir die Tennis en “Community Impact” klub. Ek het al twaalf jaar laas tennis gespeel en hoop ek maak nie my naam krater nie.

Groete

Emsia

Ons skip met ons aardse besittings het gekom!

14/10/2020 emsia.kruger

Ons beker van vreugde en verligting het oorgeloop toe ons krat met ons paar aardse besittings na 53 dae in Zumikon aangekom het. Die reuse krat is per vragmotor van Welgemoed na die Kaapse hawe, per vragskip na Port Elizabeth voor dit uiteindelik by Rotterdam in Nederland aangekom het. Daarna het dit op ŉ plat boot stroom-op in die Rynrivier gevaar vir 1 200 kilometer tot by Basel in Switserland waar dit deur doeane is en daarna per vragmotor tot voor ons blyplek. Ek het nuwe respek vir logistieke beplanning!

Drie weke se kamp in ŉ leë woonstel

Ons was meer verheug oor die bekendheid as die gerief van ons goed. Die drie weke se kamp in ŉ leë woonstel het bewys dat ons eintlik met baie min goed oor die weg kan kom. Kinders se vernislagies is mos heelwat dunner as volwassenes sin en Zander se reaksie was aandoenlik. Sy blydskap was sonder grense by die aanskoue van ons goed. Die aand toe hy so ŉ bietjie saam met ons in ons bed lê, sê hy: “Sjoe Mamma, die komberse ruik lekker. Dit ruik na julle, na jou en Pappa.” Dit het dit eintlik opgesom.

Ons oorleef met ons staalpakkies

Baie dinge is vir ons anders en vreemd. In die oggend trek mens jou staalpakkie aan, sit jou glimlag op en kyk die drake in die oë. In die aand voel mens tevrede, want jy voel jy het ŉ paar nuwe dinge geleer en nuwe terreine verken. As jy egter tuis kom, soek jy ŉ veilige hawe en dan is jou eie goed en jou eie mense kosbaar, bekende skaafplekke, krapmerke en al. In jou veilige hawe kan jy jou wonde lek. Hier kan jy so bietjie vir jouself en mekaar lag oor die dag se flopse en frustrasies.

Ons woon in ‘n plattelandse omgewing

Ons geniet ons nuwe tuiste. Dit is nuut en lekker lig en in ŉ plattelandse omgewing tussen boerdery bedrywighede. Dit is ongelukkig vêr van Charl se werk af en dit neem hom ongeveer een uur om met ŉ bus, trein en tram by die werk te kom. Zander is so vyftien minute met die trein weg van sy skool af.

Al die toebehore in die blyplek is nuut en dit het my ŉ ruk geneem met die hulp van my Clicks-brille en die Google vertaler te bepaal hoe die magnetiese induksie-stoof, die hoogs tegnologiese oond wat ook ŉ stoomfunksie het en die wasmasjien en tuimeldroeër, met Duitse aanwysings, werk.

Temperatuur regulering

Aan die begin was dit vir ons vreemd om soos almal hier ons skoene by die deur uit te trek as ons inkom. Die hele huis het blindings, maar dit sit aan die buitekant van die huis. As dit baie warm raak, is toe blindings die enigste manier om die plek koel hou. Ons lees op Google daar is blykbaar ŉ verbod op lugverkoeling in terme van die EU F-gas regulasie om die osoonlaag te beskerm. Volgens Charl kan jy enige iets behalwe jouself op Google vind!

Die woud naby aan ons huis en Zander by Zurich meer

Herwinning

Herwinning is ook op ŉ ander vlak. Die hele Switserland is vol herwinningspunte met ŉ drom vir elke soort materiaal insluitend aluminium, plastiek, verskillende kleure glas, PET plastiek, karton, komposmateriaal tot selfs ŉ yskas vir afgestorwe troeteldiere. Ons herwinningspunt is naby aan Zander se skool en ons is al fiks gestap soontoe met ons hope kartonne waarin ons nuwe kaste, wat ons self moes bou, verpak was.

Die enigste goed wat jy in jou vullisdrom tuis mag gooi, is goed soos vuil verpakkingsmateriaal en dit moet in ŉ spesiale sak gaan waarvoor jy ŉ plakker teen R25 ŉ sak by die munisipaliteit moet gaan koop om jou aan te moedig om so veel as moontlik te herwin.

Gesondheidsbewustheid

Die Switsers is baie gesondheidsbewus. Kitskoswinkels is skaars. Ek verstom my as die mammas vir die kleuters wortel- en komkommerstokkies uithaal as peuselkos en die kleuters dit met genot eet asof dit ŉ draairoomys is. Oral sien jy mense draf of fietsry en ek het nog glad nie vet Switsers gesien nie. As iemand effe dik in die boud is, weet jy sommer dit is ŉ toeris. Ons werk ook nog aan ons eie boude wat nou effe dik geword het van al die roomyse en tjoklits wat moet help vir die wonde wat die vreemde drake ons toedien!

Sondae

Sondag is ŉ propperse sewende rusdag soos wat dit bedoel was. Alle winkels is gesluit en die mense spandeer die dag met hulle gesinne in die buitelug. Hulle stap graag in een van die baie woude of staproetes langs die meer. Selfs die ou kleintjies ry saam met mamma of pappa op ŉ fiets of ry in hulle stootkarretjies met wortelstokkies in die een en ŉ bottel water in die ander hand.

Ek geniet die mooi klanke van die kerkklokke wat mens oral hoor. Alle belangrike Christelike dae is publieke vakansie dae, selfs Hemelvaart en die dag waarop die Heilige Gees uitgestort is. Vrouedag op 9 Augustus was snaaks genoeg nie ŉ vakansiedag nie. Ek verstaan die stryd om gelyke regte vir vroue word hier in Switserland nog hard gestry.

Volgende week begin die skole en Maandag word toegewy aan alle nuwelinge en hulle ouers. Ons sal ons staalpakkies aantrek, ons glimlagte opsit en in my volgende brief vertel hoe dit gegaan het.

Groete

Emsia