Letters Home - during our time in Switzerland as expats

Pret in die golwende heuwels van Heidiland

10/06/2021 emsia.kruger

Verskillende tale, kulture en landskappe in Switserland bied ‘n verskeidenheid ervarings. Ons besoek aan die oostelike deel van Switserland was besonders. Die besoek het die bykomende voordeel gehad dat ons die naburige Oostenryk, Duitsland en Liechtenstein in een dag besoek het.

Appenzell

Groen golwende heuwels kenmerk die Appenzell-landskap. Ons kon ons voorstel hoe Heidi en Peter tussen die bokke lag. Ons het ‘n kabelkar gevat tot by Ebenalp, die noordelikste piek van die Appenzeller Alpe. Baie mense valskermsweef vanaf die top van die berg. Hulle het ons senuwees getoets met hul opgewonde en senuweeagtige gille toe hulle van die rand af gespring het om die 770m af te vlieg.

Ons eet soos Heidi kaas in ‘n houthuisie

Ons besoek aan die bekende Appenzeller-kaasfabriek was ‘n aangename ervaring. Ons was verstom deur die verskeidenheid kase wat gemaak is met verskeie kombinasies van gemengde kruie. Ons het onsself bederf met fondue en ‘n kaasbord vergesel van tuisgebakte brood en vrugteblatjang vir middagete. Die restaurant het soos ‘n Heidi-huisie in die berge gelyk, met alles van hout.

Ons het Appenzeller kruielikeur gekoop. Dit word steeds volgens ’n ou familieresep gemaak en bevat 42 soorte kruie.

Heidiland

Die Heidiland-streek het die Heidi-tema vir toerismedoeleindes benut met ‘n Heidi-huis in Maienfeld en Heidi-staproetes. Een van Switserland se bekende natuurlike warmwaterbronne, Bad Ragaz, is ook in die streek. Ons het die Tamina-fonteine besoek wat Bad Ragaz voed.

Die stoom van die warm water het ‘n mistieke atmosfeer geskep. Ons het betyds so klein gevoel toe ons lees dat mense hierdie fonteine al in 1240 ontdek het. Mense het ver gereis en tot tien dae lank in die water gesit met groot geloof in die genesende krag van die water. Die sketse van die baddens wat van klip gebou is, het my laat dink aan die baddens in die Bybelse tyd wat die siekes gereeld besoek het.

Oostenryk en Duitsland

Ons was baie naby aan die grens en kon nie die versoeking weerstaan om deur Oostenryk en Duitsland te ry nie. In Oostenryk het ons ‘n pragtige natuurreservaat verken. Die watervalle tussen die herfskleurige bome het ons asem weggeslaan.

In Duitsland het ons gaan inkopies doen. Baie items is baie goedkoper in Duitsland as in Switserland. Naweke oorstroom die Switsers die Duitse dorpe naby die grens. Hulle trek voordeel uit die laer pryse en die 19% BTW-vrystelling.

Lichtenstein

Op pad huis toe het ons Vaduz, Lichtenstein se hoofstad, besoek om na die kasteel te kyk. Dit is in die 12de eeu gebou en is die amptelike woning van die Prins van Liechtenstein. Lichtenstein is die sesde kleinste land ter wêreld en ‘n monargie.

Liechtenstein het ekonomies een van die hoogste BBP per capita ter wêreld. Dit het ‘n beduidende finansiële sektor in Vaduz. Terwyl ons by die kasteel gestaan het, het ‘n blink swart motor deur die hekke gery en ons verbeelding aan die raai gehou.

Dit is ‘n groot voorreg om Switserland beter te leer ken. Ons gebruik ons geleentheid om die verskillende dinge te ontdek wat elke area en elke seisoen bied. Ek deel in ‘n vorige brief meer oor ons ervaring van die Franse en Italiaanse dele van Switserland in die somer.

Groete

Emsia

Switserland se Franse en Italiaanse streke

07/06/2021 emsia.kruger

Nadat ons ‘n paar waarskuwingsligte by ons almal sien brand het na ‘n uitdagende jaar, het ons besef dat ons ‘n doeltreffende pitstop-vakansie nodig het ondanks maskers, reëls en verblyf- en vervoerkansellasies wat ingestroom het weens Covid-19-beperkings.

Ons het die geleentheid gehad om die verskillende streke van Switserland te verken en te ervaar. Zürich, waar ons woon, is in die oostelike Duitssprekende streek. Ons wou die Wes-Franse kantons en die Suid-Italiaanse kanton Switserland sien en besoek. Elke area het sy skoonheid en bekoring.

Die Franse streek van Switserland

Die Franse deel van Switserland staan bekend as Romandy. Valais, Vaud en Geneva is drie van die grootste wynproduserende streke in Switserland. Die groen wingerde langs die oewer van die blou waters van die Genèvemeer skep ‘n pragtige prentjie. Ons het baie ooreenkomste tussen die Franse en Suid-Afrikaners ervaar, soos passie en sterk wil. Charl werk saam met die Franse. Hy sê al kan hy nie hul taal verstaan nie, is daar iets in hul wese wat hy mee kan identifiseer.

Ons het in die Rhônevallei gebly. Die Rhône-gletser het hierdie vallei gevorm, maar het weens klimaatsverandering gesmelt. Die Rhônerivier is ‘n melkerige groen kleur, en die wingerde is in rye wat hoog op die berg strek. Ons het een oggend oor ‘n brug gestap wat oor ‘n 950m hoë rotsskeur gebou is. Ons het op ‘n staproete tussen die wingerde af na ‘n Middeleeuse dorpie gestap en yskoue appelsap as ‘n verversing in die hitte geniet.

Die Italiaanse streek van Switserland

Ticino is die Italiaanssprekende streek in die suide van Switserland. Die naburige Italië het die argitektuur, kos en kultuur geïnspireer. In Bellinzona, die hoofstad van Ticino, het ons pragtige Middeleeuse kastele besoek. Ons het in Lugano gebly, wat ‘n vakansiedorp-atmosfeer het. Dit is reg langs ‘n blougroen gletsermeer met ‘n lieflike waterfront-promenade.

Ons het in die meer geswem, trapbote gehuur en op Zander se versoek probeer Stand Up Paddling (SUP) doen. Ons het die berg met die kabelbaan opgeklim om die wêreld van bo af te sien. Op my aanbeveling het ons afgestap. Met die hitte en al die klagtes was dit duidelik dat ek nie in aanmerking kom vir die spanlid van die week-toekenning nie. Ek het gevolglik pizza en gelato roomys as ‘n vredeoffer voorgestel. Covid-19-beperkings het gelei tot minder toeriste en kort toue.

Como in Italië

Ons het ŉ kans gewaag in Covid tye en met die trein oor die grens gery na Como in Italië. ‘n Hittegolf het saam met ons in Italië arriveer. Die Italianers is passievolle en gasvrye mense wat die mooi en lekker dinge in die lewe geniet en waardeer. Ek kon nie ophou kyk na al die mooi ou geboue en villas met kleurvolle en goedversorgde tuine nie. Hulle is deur die rykes in die Romeinse tyd gebou en dien deesdae as toeristeverblyf.

Vroegaand as die son begin sak en die lug koeler word, kom almal uit hulle leefareas met die mooiste klere en geure. Die meisies is pragtig in hulle kleurvolle en vroulike rokke en rooi lippe. Die jong mans vertoon hulle mooi bruingebrande en geoefende lywe in hulle wit katoenhempde. Hulle kuier gesellig tot laataand met mooi musiek verskaf deur straatmusikante. Vroegoggend hang die reuk van varsgemaalde koffie by al die straatkafeetjies en die mossies staan astrant nader vir hulle daaglikse brood.

My vergelyking tussen Switserland en Italie

Op pad terug huis toe het ek probeer om die verskil in ervaring tussen Switserland en Italië uit te klaar. Switserland is soos daardie baie georganiseerde gesinne of vriende wat jy besoek. Alles is ordelik en gestruktureerd. Die tuin word goed onderhou, en die meubels is duursaam. Etenstye is op ‘n vasgestelde tyd. Die etes is gesond en gebalanseerd.

Italië is soos spontane familie of vriende. Daar is baie vryheid om te kom en gaan soos jy wil. Die huis is vol kunswerke en detail. Die besoek is vermaaklik, en etes word gemaak met beskikbare bestanddele wanneer almal honger is.

Die een besoek is nie noodwendig beter as die ander nie. Dit is net anders.

Ciao

Emsia

Mense wat liefhet en omgee soos familie

03/06/2021 emsia.kruger

Familie is nie altyd bloed nie. Familie verteenwoordig daardie mense wat kies om jou in hul lewens te hê. Hulle aanvaar jou net soos jy is. Hierdie mense sal enigiets doen om jou te sien glimlag en deur dik en dun by jou te staan. Soms kruis hulle ons paaie op onverwagte maniere. Hulle is geskenke van Bo.

Bettie wie my tradisionele Kaapse kos leer kook het

As jong getroude vrou met beperkte kookvaardighede en tyd het Bettie my pad as huishulp gekruis. Bettie het vir ons huishouding gesorg en die heerlikste etes gekook. Paasnaweke het Bettie ons bederf met ‘n tradisionele Kaapse Paasfees spesialiteit, ingelegte kerrievis afkomstig van die Kaapse Maleise kookkuns. Sy en Abraham het hul lewe lank op ‘n wynplaas gewerk, en Abraham het later ons tuinier geword.

Ons gesinne het mekaar goed leer ken en het baie wedersydse respek gehad. Ons het Bettie ondersteun ná Abraham se dood en tydens die dwelmverslawing van ‘n familielid. Sy het my deur my egskeiding gehelp en by Charl en my troue by die hooftafel gesit. Toe sy aan kanker dood is, was my hartseer dieselfde as dié van ’n familielid. Sy was soos ‘n ma vir my en ‘n inspirasie in baie opsigte.

Au pairs wat my kinders se lewens verryk het

Met Zander se geboorte kon ek nie meer al die balle in die lug hou nie. Ek het besluit om die hulp van ‘n au pair in te roep. Inspirerende jong vroue het my pad gekruis. Elkeen van hulle was uniek met unieke belangstellings en het op verskillende maniere tot ons gesin bygedra. Hulle vaardighede het ook my vaardighede en kreatiwiteit aangevul waar dit ontbreek het, soos met koek en partytjieversierings. Baie van hulle is nou mammas wat met hul kinders geseën is.

Hulle afskeidsbriewe het bevestig dat die gedeelde tyd saam met ons ook vir hulle betekenisvol was. Binne ‘n week nadat ons laaste au pair by ons aangesluit het, het haar jarelange liefdesverhouding met haar kêrel, ook met die naam Zander, geëindig. Sy het haar passie vir tegnologie gebruik om haar seer met videospeletjies saam met klein Zander weg te speel . Sy was sy computer gamer vriendin. Sy het in haar afskeidsbrief geskryf, “Een Zander het my hart gebreek, maar nog ‘n klein Zander is oor my pad gestuur om dit te genees.”

Oupa Frikkie, my man se eks-skoonpa

Oupa Frikkie het my pad deur Charl gekruis. Hy is Charl se skoonpa uit sy eerste huwelik. Hul band was buitengewoon, en albei het besluit dat hul verhouding ná Charl se egskeiding sou voortduur. Oupa Frikkie het ons troue bygewoon ten spyte van sy eie emosies.

Sy rol in ons lewens het stadig maar seker vorm aangeneem. Dit het ŉ permanente plek gekry met Zander se geboorte, want ons het ooreengekom dat hy Zander se Oupa Frikkie kan wees. Oupa Frikkie was by Zander se doop en het elke verjaarsdagpartytjie bygewoon. Een keer ŉ maand het hy op ŉ Saterdagoggend by Zander kom speel sodat ek en Charl saam kon gaan ontbyt eet. Ons was verstom oor die projekte wat hulle aangepak het en speletjies wat hulle gespeel het.

Die afskeid van Oupa Frikkie met ons trek Switserland toe was baie swaar. Hy hou kontak met elkeen van ons en deel nuus vanuit Suid Afrika.

Oupa Frikkie is op hoogte van tegnologie. Hulle woon in ‘n aftreeoord, en hy gebruik al sy kennis en vaardighede om ander te help. Hy het ‘n kardinale rol gespeel om die inwoners by te staan met aanlyn Covid-inenting registrasies. Hy het my genooi om by ‘n aanlyn Bybelstudie aan te sluit, wat ek as positief en leersaam ervaar het. Ek geniet die wysheid en stories wat hy deel.

My pa is kort ná my dertigste verjaarsdag hemel toe. Oupa Frikkie is die naaste aan ‘n aardse pa wat ek het. Ek is dankbaar dat ek iemand het wat soos ’n pa voel, al is hy my man se eks-skoonpa.

Engele hier op aarde

Mense wat soos familie voel, is daardie mense wat ons ondersteun, help groei, aanmoedig en daar vir ons sal wees wanneer ons dit nodig het. God het hulle versigtig gekies om ons engele hier op aarde te wees.

Groete

Emsia

Grootword in ‘n ander land

31/05/2021 emsia.kruger

Die skooljaar in Europa kom tot ŉ einde en mense begin opgewonde raak oor die somervakansie. Hierdie tyd van die jaar is daar ŉ groot groep mense wat afskeid van vriende moet neem en vir ŉ nuwe begin in ŉ ander land voorberei.

Aanpassing in ‘n nuwe skool en land

Zander se internasionale skool ervaring het Augustus 2019 begin. Sy aanpassing was goed. Hy het oulike vriende afkomstig van reg oor die wêreld en hulle pas saam aan in ŉ nuwe land. Alhoewel ons die avontuur geniet, het ons steeds baie uitdagings. Die taal en kultuur van ŉ ander land veroorsaak dat ons baie dinge nie verstaan nie. Die lang donker winters en die gemis van familie en vriende is moeilik. Covid-19 het beslis ook sy bydrae gelewer ten opsigte van die lysie van uitdagings.

Die realiteit van ŉ internasionale skool soos die Inter-Community School (ICS) Zürich, is dat mense konstant kom en gaan. Die meeste gesinne by die skool woon gemiddeld drie jaar in ŉ land en beweeg dan weer aan na ŉ volgende land. Verandering en aanpassing is gevolglik deel van hulle lewe. ŉ Reaksie op my semi Afrikaanse afskeidsbriefie, is ‘n goeie voorbeeld van so ‘n situasie.

‘n Hollandse ma se reaksie op my afskeidsbrief

Thank you for the note. We are not returning home. Almost 22 years ago, we left the Netherland (NL) and hardly ever went back. We were always joking that we went back only for weddings and funerals. Of course, the kids are Dutch but never lived in NL and see Switzerland as their home. Out of 22 years abroad, we lived 11 years in Switzerland (in 3 entries). When living in Dubai or Germany, we went to Switzerland for home leave. So there are mixed emotions in the family.

It will be good for the kids to live in their ‘native’ country for some years. It’s a good career opportunity for my husband, but we’re not all happy to be moving to the NL. My son just doesn’t want to go. His first reaction was that he is going to try and find another family to live with. He got some offers! It is funny to read and understand Afrikaans!

Al die tale

ICS Parent Association Facebook group profile picture

Die internasionale skool het baie prosesse in plek om hierdie ouers en kinders wat kom en gaan te help om die verandering te hanteer. Baie van die kinders wat by die skool aankom kan nie eers behoorlik Engels praat nie. Daar is spesifieke Engelse onderwysers om hulle te help. Die kinders moet Duits as tweede taal leer en vanaf graad 6 ook Frans of Spaans. Zander vorder goed met die Duits, maar vind die Spaanse baie uitdagend. Na-ure moet hy nog daaraan werk om sy Afrikaans ook in stand te hou.

Third Culture Kids

As gevolg van globalisering is daar ŉ hele groep kinders wat grootword in ander lande as waarin hulle gebore is. Daar word na hierdie kinders as “Third Culture Kids (TCK)” verwys. Hierdie kinders leer nie die kultuur van hulle ouers se geboorteland nie, maar omdat hulle rondskuif leer hulle ook nie die kultuur van die land waar hulle leef nie. Hulle leer die gemengde kultuur van die kinders en families van die internasionale skool waar hulle skoolgaan. Dit is die rede waarom dit ŉ Derde Kultuur genoem word.

Die voordeel van die situasie vir die kinders is dat hulle baie aanpasbaar is en baie kontakte en kennis van verskillende lande en kulture het. Die nadeel van die situasie vir die kinders is dat hulle sukkel met identiteit. Kultuur is krities vir die ontwikkeling van jou identiteit en om behoorlik die vrae te antwoord van “Wie is ek” en “Waar kom ek vandaan?”

Verandering is deel van die lewe

Verandering is deel van die ritme en aard van lewe. Dit is gevolglik belangrik dat ons verandering in ŉ positiewe lig sien en dit sonder vrees in ons lewe integreer. Verandering help ons om van nuwe dinge bewus te word, nuwe vaardighede aan te leer en in die proses ons self beter te leer ken.

Groete

Emsia

Kaas is deel van die Switserse kultuur

25/05/2021 emsia.kruger

Kos en drank vorm ‘n kritieke deel van enige kultuur en erfenis. Wanneer mense hul kos met jou deel, deel hulle hul kultuur en ‘n stukkie van hul hart.

Wes-Kaap, Suid Afrika

Toe ek na die Wes-Kaap verhuis het, het my Stellenbosse vriende my aan wyn voorgestel. Wynkennis vorm ‘n noodsaaklike deel van enige student se informele opleiding. Die verskeie wynlandgoedere in die Wes-Kaap bied baie wynproe-geleenthede. Die Wes-Kaap het seekos en Kaaps-Maleise kos by my lys van gunsteling geregte gevoeg. Ons het die Kaapse Maleise spesiale styl van kook geërf van die slawe van Maleisië, Indonesië en Oos-Afrika wat gedurende die 17de en 18de eeu na Kaapstad gebring is.

Switserse Kaas

Ons brei ons kennis van Switserse kaas uit. Daar is talle Switserse kaasvariëteite en verskillende streekspesialiteite. Net soos wyn is die maak van kaas ‘n kunsvorm. Die Switserse is trots op hul kaas gemaak met plaaslike melk en uitstekende vakmanskap.

Daar is meer as 450 verskillende kaassoorte in Switserland. Die maak van kaas verbruik byna die helfte van die melk wat in Switserland geproduseer word. Die top-geproduseerde Switserse kaas is Le Gruyère. Emmentaler kaas, met sy kenmerkende gate, is die kaassoort wat die meeste uitgevoer word.

Beide Gruyère- en Emmentaller-kaas is gemerk as fromage d’alpage / Alpkäse. Hierdie kenteken beteken dat die kaasmakers die kase gedurende die somer produseer wanneer die koeie in die berge wei. Baie Switserse boere neem hul koeie in die lente na die weivelde en bring hulle terug in die herfs. Die kruie en blomme wat die koeie eet waar hulle wei, gee die kaas ‘n spesifieke karakter en geur.

Gruyère

Ons het onlangs die voorreg gehad om ‘n kaasfabriek, La Maison du Gruyère, in die Middeleeuse dorpie Gruyère in die Alpe, naby die Franse grens, te besoek. Die boere in die dorpie maak hierdie kaas sedert die 12de eeu om die wintermaande te oorleef. Hulle het later van die kaas na Frankryk en Italië begin uitvoer, maar die wêreld het eers die naam amptelik gedurende die 17de eeu erken.

Ons het gesien hoe hulle die ongepasteuriseerde koeimelk in koperpotte verhit en ensieme byvoeg om dit te verdik. Die veroudering van Gruyèrekaas duur tussen 3 en 10 maande. Soos wyn word die kaas mettertyd beter. Ons het grootgeword met Heidi en Peter se stories. Ek besef nou dat hulle in die winter elke aand Fondue kaas saam met Oupa geëet het, net soos die mense nog steeds doen.

Ons het ook in Gruyère die ou kasteel op die heuwel wat in die 13de eeu gebou is, besoek. Dit het die vorige aand gesneeu en ons kon in ons verbeelding probeer terug gaan na daardie tye. Die mure is dik, die vensters min en in elke vertrek ŉ groot kaggel wat die mense moes warm hou. In die gesellige atmosfeer het hulle om lang tafels kuier en hul gesmelte Gruyère kaas en brood geeet saam met lekker wyn. As dit in die winter saans vroeg donker word, het hulle in die musiekkamer saam musiek gemaak en gesing.

ICS skool se internasionale fees

Die gesinne by Zander se internasionale skool is van regoor die wêreld. Elke jaar reël die Inter Community Community School Zurich se Parents Association ‘n internasionale fees waartydens almal mekaar se tradisionele kos van hul land van herkoms kan sien en proe. Aangesien sosiale kontak steeds beperk is, sal hulle vanjaar ‘n ICS internasionale kookboek vrystel.

Ek het ons Kaaps-Maleise kerrie-en-rys resep as ‘n Suid-Afrikaanse bydrae tot die Kookboek ingedien.

Groete

Emsia

Is dandelions onkruid, veldblomme of kruie?

18/05/2021 emsia.kruger

Gedurende die lente in Switserland, word die velde geel gekleur deur die massas dandelions wat oral sigbaar is. Na slegs ‘n paar dae verander die geel blomme in wit ronde saadkoppe wat maklik deur die wind versprei word. As ons na dandelions kyk, kan ons onkruid sien wat moeilik is om uit te roei, pragtige veldblomme of kosbare kruie.

In Afrikaans word dandelions, perdeblomme genoem. Die perdeblomme wat ons in Suid-Afrika kry, is ‘n verskillende en meer harige weergawe van die Europese spesies.

Voordelige medisinale waarde

Ek het eers onlangs bewus geword dat dandelions baie voordelige medisinale eienskappe het en kruiedokters dit as kosbare kruie sien. Dandelions is ‘n ryk bron van vitamiene A, B-kompleks en C, minerale soos yster, kalium en sink.

In die noordelike halfrond het mense sedert die 10de eeu dandelions vir genesing gebruik. Die Indiese, tradisionele Chinese en Europese kruiedokters het dit gebruik vir lewer- en galblaasondersteuning en as ‘n teenvoeter vir ‘n ongestelde maag. Deesdae doen wetenskaplikes studies om hul doeltreffendheid in die voorkoming en behandeling van kanker en vermindering van cholesterol te toets.

Inspirasie vir gesonde drankies

Die plant is verwant aan sigorei, en mense rooster en gebruik sy wortels as ‘n kafeïenvrye plaasvervanger vir koffie. Hulle gebruik ook gedroogde of vars wortels om kruietee met baie gesondheidsvoordele te maak. Ek lees dat die Amerikaners dandelions gebruik om wyn te maak en die Britte om bier te maak. Ek het geglimlag vir die opmerkings dat mense dit meer drink vir die gesondheidsvoordele as die smaak.

Dit lok bye en ander insekte

Dandelions is ryk aan stuifmeel en nektar en is ‘n groot aantrekkingskrag vir bye en insekte wat na hulle toe stroom en in die kelke van die geel blomme verdwyn. Wanneer jy op ‘n warm somersdag deur ‘n veld vol geel blomme stap, hoor jy die dreuning van bye wat nektar versamel.

Gesonde voer vir diere

Die koeie in Switserland smul heerlik aan die geel blomme as jy na die kontras tussen hul weiding en die area langsaan kyk. Ideale beesweiding moet soos ‘n ‘slaaibak’ van grasse en peulgewasse vir die beeste wees. Gelukkig is plante wat mense as onkruid in hul grasperke beskou, soos dandelions of klawer, baie voedsaam vir beeste en hulle geniet dit.

Legendes en simboliese betekenis

Volgens legende, as jy al die sade van die dandelion knop met ‘n enkele asem kan afblaas, dan sal die persoon vir wie jy lief is, jou ook liefhê. As daar saadjies oor is, kan die persoon op wie jy verlief is bedenkinge hê oor hul gevoelens vir jou. Hierdie video deur Emmy-bekroonde Britse fotograaf Neil Bromhall wys die transformasie van die dandelion blom na die saadkop, wat my in verwondering laat.

Dandelions het vele positiewe simboliese betekenisse. Hulle verteenwoordig deursettingsvermoë en uithouvermoë om die uitdagings te oorkom wat die lewe ons bied. Dandelions pas baie goed by hul omgewings aan. Hulle is dikwels bestand teen baie onkruiddoders en groei in verskillende soorte grond.

Ek sal vashou aan die positiewe simboliese betekenis van die goudgeel blomme in die tye wanneer die lewe uitdagings op my pad gooi.

Groete

Emsia

Suid Afrika in die Switserse nuus

11/05/2021 emsia.kruger

Mense se reaksies is interessant wanneer ek myself as ‘n Suid-Afrikaner in Switserland voorstel. Diegene wat na Suid-Afrika gereis het, sal ŉ opmerking oor die pragtige natuurskoon of die vriendelike mense maak. Ander wie se indrukke van die nuus afhang, soek versigtig na woorde. Suid-Afrika was die afgelope paar maande om verskeie redes in die Switserse nuus.

Kruger munte

Een van die ligter onderwerpe wat die nuus gehaal het, was oor Suid-Afrikaanse verlore skatte. In ‘n Switserse kluis het hulle onlangs ‘n sak met goue Kruger-munte ontdek wat in die Tweede Wêreldoorlog daar geplaas is vir veilige bewaring. Ná baie dekades is die munte nou by die SA Munt beskikbaar. Charl is ‘n muntversamelaar en het begin om Switserse munte in te versamel om elke jaar wat ons hier in Switserland is, te herdenk.

Die Suid Afrikaanse biljoenêr, Johann Rupert

Die Suid-Afrikaanse biljoenêr Johann Rupert het opslae gemaak toe hy Switserland toe gevlieg het vir ‘n Covid-19-entstof. Johann Rupert is ‘n inwoner van Genève, waar sy Switserse maatskappy, Richemont, geleë is. Hy het egter na ‘n ander kanton gery om die inenting te kry by ‘n inentingsentrum wat deur Hirslanden bestuur word. Hirslanden is deel van die Suid-Afrikaanse Mediclinic-groep, waarvan die Rupert-familie se Remgro-maatskappy een van die grootste aandeelhouers is.

In ’n land soos Switserland, met baie reëls en regverdigheid, is sy optrede openlik in die koerante gekritiseer. Switserse inwoners het hom gekritiseer omdat hy na ‘n ander kanton gereis het as waar hy gewoon het. Boonop was hy nog nie 75 jaar oud nie, in ooreenstemming met die eerste groepering van inentings. Hy het sy optrede in die koerant geregverdig deur te sê: “I’ve been in Switzerland for 31 years, and I pay my taxes and health insurance here”.

Daniel Liedtke, die CEO van die Hirslanden-groep, het sy woorde baie versigtig gekies in sy reaksie aan die koerante. Die artikel lui: “On 11 January, the Hirslanden Group carried out pilot vaccinations in the Münsterlingen Hospital with twelve test persons. In retrospect, we made errors in the considerations of the project: “We had underestimated the symbolic power of vaccinating a wealthy patient.” Even if Rupert was entitled to an immediate vaccination because of his severe heart disease, diabetes, high blood pressure, and obesity. The deliberation is more serious as the billionaire is a co-owner of the group and “this inevitably gave the impression that we had treated him privileged,” continues Liedtke.

Hirslanden is deel van die Suid Afrikaanse Mediclinic groep

Switserland het goeie staatsbefondsde gesondheidsorg met mediese dienste en infrastruktuur van hoë gehalte. Die situasie bied aansienlike uitdagings aan ‘n private hospitaalgroep, soos Hirslanden in Switserland, wat Suid-Afrikaanse eienaars het. Mense bevraagteken Hirslanden se pogings om met die staat saam te werk om die behoeftes van die hele gemeenskap tydens die pandemie te dien. Ons lees die volgende in die koerante:

“What drives the highly profitable and efficient hospital group to work together with inefficient and insufficiently financed public hospitals? Is there a pure pursuit of profit behind it? Do the unpopular South Africans want to make themselves indispensable or do they want to create goodwill and take the wind out of the critics’ sails? Probably all together.”

Lande wat deel vorm van die Mediclinic groep

Hirslanden speel ‘n kritieke rol in die ondersteuning van Covid-19-massatoetsing, wat nou gratis is vir almal in Switserland, ongeag simptome. Volgens die regering is dit ‘n belangrike stap in die bestuur van die pandemie. Lees gerus meer hieroor op die Hirslanden blog, waar daar ‘n foto van Charl is. Verskeie inentingsentrums is ook aan Hirslanden toegeken om namens die kantons te bestuur.

Groete

Emsia

Die Hart vs Verstand konflik van ‘n ma

04/05/2021 emsia.kruger

Die ma-rol is een wat ek met my hele hart wou hê. Dit het my egter soos ‘n spieël met my swakhede gekonfronteer. Vanaf die oomblik dat afhanklike vingertjies om joune draai, is ‘n ma se hart en verstand in konflik. Die gevoel en die weet stem selde ooreen. Ek vermoed dit is ‘n ewige stryd.

Met elke geboorte voel dit asof ’n hele kamer vol brose emosies ontsluit word. Die gevoel dat jou hart skielik buite jou liggaam sit en dat jy ook jou kinders se ervarings en gevoelens dra, maak jou baie kwesbaar. Hierdie gevoel is die hart van ‘n ma. Van die begin af verstaan jy die beduidende verantwoordelikheid wat met die rol gepaardgaan. God het hulle immers aan jou toevertrou. Jy moet hulle help om voor te berei om hul doel in die wêreld uit te leef. Hierdie begrip is die gedagtes van ‘n ma.

Aanvanklik voel jy oorweldig deur al die emosie en verantwoordelikheid. Jou kinders het jou nodig, en hulle maak dit duidelik. Jy moet sorgvuldig beplan om aan almal se behoeftes en vereistes te voldoen. Jou grootste wens is vir ‘n tyd van jou eie. Dit verander vinniger as wat jy kan dink. Hulle laat gaan, sorg vir hulself, en skielik het jy te veel tyd op jou eie.

Jou verstand bevestig dit is goed dat hulle onafhanklik word, verantwoordelikheid neem en leer om op hul eie voete te staan. Jou hart wens egter in selfsug dat jy steeds nodig is. As ma verg dit baie wysheid en emosionele volwassenheid om op die regte manier en op die regte tyd te laat gaan.

Laat gaan – adolossensie

Daar is drie belangrike mylpale wanneer ‘n ma haar kinders moet laat gaan. Die eerste keer is wanneer hulle adolessente word. Die hormone skop in en hulle het privaatheid nodig. Hulle begin deure toemaak, en deodorant-reuke hang in die huis as jy gelukkig is. Hulle spandeer baie tyd agter geslote deure en verkies hul vriende se geselskap en aktiwiteite bo joune. Ek kan Christo steeds hoor met sy gereelde, “Privaatheid Ma!”

Laat gaan – verlaat die huis

Die tweede keer wat ‘n ma moet laat gaan, is wanneer haar kinders die nes verlaat. Dit is ‘n aansienlike verlies, maar ‘n ma kry meer vrede en rustigheid in die huis. Die konflik tussen hul wil en respek vir die res van die gesin verskerp teen die einde. Hulle moet aan hulself bewys dat hulle in staat is. Gevolglik ontdek en probeer hulle nuwe dinge en doen meer aktiwiteite onafhanklik.

Soms het hulle steeds jou probleemoplossings vaardighede nodig wanneer ’n krisis handuit ruk. Hulle kontak met jou is op hul voorwaardes. Hulle wil nie noodwendig na jou raad of opinies luister nie, maar jou kinders het altyd ’n ma nodig wat met liefde en begrip luister.

Die tyd gaan verby en eendag besef jy jou kind het in ‘n vriend verander. Hulle het nuwe idees en ingeligte menings en begin wysheid deel. Jy het meer tyd vir jouself en jou passies en belangstellings. As jy gelukkig is, word van hierdie passies en belangstellings gedeel en jy en jou kind ontdek saam en ruil ervarings en inligting uit.

Laat gaan – lewensmaat

Die derde keer dat jy hulle moet laat gaan, is wanneer hulle ‘n lewensmaat kies. Die keuse van ‘n maat is hulle s’n, maar hul keuse van persoon het ‘n beduidende impak op die verhouding tussen jou en jou kind vorentoe. As die situasie positief uitwerk, veroorsaak hul keuse dat jy in verhoudings ryker word.

Miskien is jy geseën met kleinkinders. Jou beker van geluk loop oor, maar die hele konflik tussen ‘n ouma se hart en verstand begin weer van voor af. Jy dink met dankbaarheid: “Nou sal hulle uiteindelik verstaan hoe lief ek vir hulle is!”

Groete

Emsia

Fotografie as leermeester van waarneming

19/04/2021 emsia.kruger

My lewe deur het ek gedurig iets gehad om te doen. Ek kan egter nou fokus op aktiwiteite wat ek wil eerder as moet doen. Ek het altyd geglo dat inisiatiewe ‘n uitkoms moet hê, ‘n doel moet dien, of iets of iemand anders moet bevoordeel. Vir die heel eerste keer doen ek dinge net omdat ek dit geniet. Ek leer om dit anders te sien!

Om foto’s te neem was nog altyd ‘n aktiwiteit wat ek geniet het en dit het ‘n doel. Nou het ek fotografie ontdek. Fotografie is die woord wat ek gebruik wanneer ek foto’s neem net vir die pret. Ek het selfs aan ‘n aanlyn foto-uitdagingskompetisie (GuruShots) deelgeneem en baie geleer toe my foto’s aan spesifieke kriteria moes voldoen. Ek het baie idees en inspirasie by ander fotograwe gekry. Fotografie het ook ‘n leermeester van baie waardevolle lewenslesse geword.

Fokus

In een uitdaging moes ons met die fokus eksperimenteer. As jy op een deel van ‘n prent fokus, raak die ander dele van die prent uit fokus en vervaag. Ná die eerste somerreën het die veldblomme welig om ons gegroei. Dit was moeilik om te besluit waar ek wou fokus, want daar was soveel mooi dele om van te kies. Dit is soms moeilik om te kies, maar ons moet fokus waarop ons wil laat uitstaan en aanvaar die res is deel van die agtergrond.

Kleur

Baie van die uitdagings gaan oor kleur. Kleure soos oranje, rooi en geel is wonderlik, want daar is baie opsies met helderkleurige items. Die swart en bruin uitdagings was uitdagend, want dit is nie die tipe kleure waarop ek gewoonlik fokus nie. Toe die onderwerp bruin was, het ek na items soos hout, leer, sjokolade en grond gekyk. Die merke en vlekke van hout wat oor die jare ontstaan het, het die kontras in kleur geskep en die item en die foto iets besonders gemaak.

Skaduwees

Ek was verras deur die uitdaging wat op skaduwees gefokus het. Ek probeer gewoonlik om my foto’s te neem gedurende tye van die dag wanneer die lig sag is, daar wolke in die lug is en daar geen skaduwees is nie. Die konsep van skaduwees kan ‘n positiewe of ‘n negatiewe betekenis hê. Skaduwees speel ‘n belangrike rol in foto’s. Dit kan aandag vestig op of iets wegsteek. Dit dra by tot die drama, emosie of misterie van die prent.

Plekke

’n Foto-uitdaging wat my opgewonde gemaak het, was die een oor My Land. Suid-Afrika is so ‘n diverse land met die mooiste natuurskoon en mense. Die moeilikste deel was om net een foto te kies! Dit was heerlik om na die ander fotograwe se inskrywings te kyk. Dit was soos ‘n wêreldtoer, want almal kon net een prent kies wat hul land weergegee het.

Mense

Die uitdaging oor generasies het my nostalgies gemaak. Prente van ons mense is vir ons kosbaar, want elkeen vertel iets van die persoon, die oomblik of die situasie. ‘n Uitsonderlike foto laat ons liefde, emosie of humor sien en voel. Uitnemendheid lê in die vermoë om daardie oomblikke raak te sien en die vaardigheid te hê om dit vas te vang. Dit leer my om dieper te kyk.

Ek lees die volgende aanhaling oor fotografie wat dit mooi saamvat:

“To me, photography is an art of observation. It’s about finding something interesting in an ordinary place… I’ve found it has little to do with the things you see and everything to do with the way you see them.”
— Elliott Erwitt

Groete

Emsia

Die reuk van lente in Switserland

14/04/2021 emsia.kruger

Die natuur verander vinnig. Dit is ons tweede lente in Switserland. Dit voel egter soos ‘n eerste. Verlede jaar was ons gedagtes so besig met Covid en aanpas by al die nuwe reëls dat ons nie die natuur se ontwaking en verandering ten volle waardeer het nie. soil

Van alle dinge geniet ek die positiewe energie wat ek kan hoor, sien en voel die meeste. Ek glo die mense in lande met intense winters het ‘n baie groter waardering vir lente en die son. Hulle geniet dit om oral in die natuur op bankies te sit met hul oë toe en gesigte na die son gedraai. Daar is eerbied in die stilte waarmee hulle dit doen.

Voordele van sneeu

Sodra die sneeu smelt, is die wêreld groen. Die sneeu dien as ‘n isolator en help om vog in die grond te behou gedurende die winter. Dit stel stelselmatig water in die aarde vry soos dit in die lente smelt. Sonder die beskerming van sneeu, vries koue temperature die grond en beskadig die wortelstelsels van struike en bome. Dit bevat ook waardevolle voedingstowwe soos stikstof. Ek lees dat na ‘n strawwe winter blom die rose beter, en vrugtebome dra meer vrugte. Sommige bolle, soos affodille en tulpe, het die sneeu- en afkoelperiode nodig om te blom.

Frick – die reuk van kersiebloeisels

Ons het van ons eerste sonskynweer gebruik gemaak en op ‘n kersiebloeisel wandelroete by Frick, ‘n bekende kersiestreek in Switserland, gaan stap . Die reuk van bloeisels het in die lug gehang. Die pienk en wit bome, teen die groen agtergrond met spikkels geel veldblomme, het ‘n prentjie geskep om te onthou. In Japan het kersiebloeisels simboliese betekenis in terme van vernuwing en die vlugtige aard van lewe. Teen die einde van Junie word die verskillende kersies, met skakerings wat wissel van ligrooi tot swart, ryp en mense vier die seisoen met kersiefeeste.

Paasfees – die reuk van sjokolade en rose

In Suid-Afrika is ons gewoond daaraan om Paasfees gedurende die herfs te vier. Paasfees in die Noordelike Halfrond gedurende die lente het ‘n heel ander atmosfeer. Daar is ‘n baie groter klem op ontwaking en nuwe lewe. Die mense hang paaseier versierings aan hul bome tussen die bloeisels, wat hierdie konsep beklemtoon.

Ek is gefassineer deur die groot verskeidenheid sjokolade Paashase wat voor Paasfees beskikbaar is. Ons het ‘n week voor Paasfees die Lindt-fabriekswinkel besoek en moes ons beurt in ‘n tou voor die winkel afwag. Paashase maak uitstekende korporatiewe geskenke, en Zander was bly oor die oulike Paashase wat onverwags by ons aangekom het.

Ek was beïndruk met die Gereformeerde kerke in Zürich se Paasfees kreatiwiteit. Met Covid-beperkings moes hulle aan ander maniere dink om hul boodskap oor te dra. Hulle het sewe fonteine met rose versier. Die fonteine was ‘n simbool van nuwe lewe. Die rose was ‘n teken van die vreugde wat kleur in die donkerte van die huidige situasie bring. Dit het ‘n indruk gemaak en baie besoekers gelok.

Jong diere

In die natuur is dit ook sigbaar dat dierelewe gereed maak vir ‘n nuwe seisoen. Die rooi valke sirkel oor die vars geploegde lande op soek na iets om te eet. Die eekhorings hardloop op en af teen die bome terwyl die voëls vrolik in die takke sit en sing. Ek het twee jong takbokke in die bos raakgeloop, en ons was ewe verbaas om mekaar te sien. Ons was opgewonde toe ons ‘n swaan op haar eiers by die meer sien.

Die swane op die meer is iets wat ons voorheen net in kinder storieboeke gesien het.

Groete

Emsia