Browsed by
Category: Jaar 2022

Span SA vier kulturele diversiteit

Span SA vier kulturele diversiteit

By die Inter-Community-School Zürich (ICSZ) vorm ons deel van ʼn gemeenskap bestaande uit families van 55 lande.  Tydens ʼn Internasionale Fees kon ons meer van ander lande se kos, kleredrag en kultuur leer.  Die vrae was “Watter aspekte van ons Suid Afrikaanse kos en kultuur deel ons met die ander? Waar en hoe kry ons die regte produkte?”

ICS Zürich Internasionale Fees

Die fees is afgeskop met ʼn parade. Ek het my verwonder aan die verskillende vlae en tradisionele klere. Na die parade was dit tyd om verskillende geregte van reg oor die wêreld proe. Soos wat jy by die stalletjies verby gestap het, het die lekkerste geure en gesellige moedertaal gesprekke  ‘n opgewekte atmosfeer geskep. Daar was speletjies en aktiwiteite vir die kinders en leerders met musiektalent het vermaak verskaf.

Ontmoet ander Suid Afrikaners

Ons is bewus van vier Suid Afrikaanse families en ʼn paar SA onderwysers by die skool.  Einde 2021 het ons as SA ma’s vir die eerste maal begin met ons gereelde ontmoetings. Die internasionale fees was ʼn wonderlike geleentheid om saam te werk aan iets wat ons almal na aan die hart lê. Ons kon ook die ander lede van die SA gesinne te ontmoet. 

Ons het tydens die fees nog twee ander Suid Afrikaanse families “ontdek” en uitgenooi om by ons groep in te skakel.

Span Suid Afrika

Aangesien niemand van ons voorheen deel was van ʼn SA stalletjie nie, het ons beplan om dit eers eenvoudig te hou met boerewors rolletjies, vanilla kolwyntjies en Suid Afrikaanse lekkers. Gelukkig kon Karin die nodige lekkers, blatjang en versierings tydens hulle SA besoek in April aanskaf. Melanie was bewus van ʼn Switserse slagter wat vir ons regte Suid Afrikaanse boerewors kon maak. Ek het, geïnspireer deur Jacques se Cinnamon Club, kolwyntjies gebak.

Ons stalletjie was tussen Italië en Australië se stalletjie geleë. Dit was mooi versier met vlae, Afrika diere van hout en proteas uit draad. Ons kolwyntjies en lekkers het die kinders gelok en heelwat mense het ons boerewors rolle probeer. Dit was eintlik die Mrs Balls blatjang wat die aandag getrek het. Charl was ons braaier en die kinders was uitstekend met die verkope. 

Ons kon net glimlag vir hulle bemarkings- en onderhandelingstegnieke.

Taaltameletjie

By Zander se skool is Engels eerste taal en almal moet ook Duits leer praat as ʼn tweede taal. Baie kinders praat, net soos Zander, ander tale by die huis.  In grade 6 tot 8, moet hulle ook nog Frans of Spaans as ʼn derde taal neem. Ek het in ʼn vorige brief meer gedeel oor my eie taaltameletjies.

Zander neem Spaans. Hulle moes onlangs ʼn Spaanse kookprogram aanbied en ‘n video daarvan maak vir ‘n assessering.  Hy en sy spanmaat van Indië het besluit om Spaanse suurlemoen kolwyntjies met die naam Magdalenas te bak. Ek was dankbaar dat my rol agter die kamera was!

Hulle het begin deur die bestanddele in Spaans te lys. Dit was half komies toe ek die items se name in Duits, Frans en Italiaans op die verpakking oplet. Sonder vorige bak ervaring het hulle sukkelend in Spaans probeer verduidelik wat gedoen moet word, terwyl hulle ook sukkelend probeer demonstreer hoe dit gedoen word. Ek het van agter die kamera probeer raad gee en partymaal Afrikaans toe oorgeslaan as ek nie vinnig genoeg die Engelse woorde kon vind nie. Die arme Indiese kind! Lag was ons beste gemeenskaplike taal.

My lesse oor diversiteit

As ouer by ‘n internasionale skool het ek geleer dat ‘n gemeenskap uit verskeie kulture kan bestaan. Vir ‘n gesonde en florerende diverse gemeenskap is wedersydse respek en gewilligheid om verskille te aanvaar van kritieke belang. Samewerking is die sleutel. Om mekaar te verstaan is soms ‘n uitdaging. Jy moet egter leer om geduldig te wees en deernis vir jouself en ander te hê!

Groete

Emsia

Toskaanse villas en Chianti wyn

Toskaanse villas en Chianti wyn

Tuscany met sy golwende heuwels, Middeleeuse dorpies en rooi Chianti wyne was nog altyd op ons “bucket” lys.  Die hartlike Italiaanse gasvryheid, goeie kos en skilderagtige landskappe het bygedra tot blywende herinneringe.

Ons het Tuscany, geleë tussen Floraans en Rome, per huurmotor besoek. Ek deel meer oor ons besoek aan Milaan, Floraans en Rome in Italië in my vorige brief.

Pisa

Ons eerste besoekpunt in Tuscany was Pisa en ons het in ʼn klein dorpie Pugnano in ‘n villa oornag. Ek was mal oor die ou Italiaanse villa wat reeds in die 16de eeu as plaashuis gebou is. Die kamers is ruim en die dekor eg Italiaans.  Daar is twee onthaalsale met houtvloere, reuse muurskilderye en pragtige kristalkandelare. 

Ons het in die villa se tuin ʼn bottel Chianti wyn geniet terwyl die laaste goue sonstrale oor die Toskaanse wingerde verdwyn het. Met ontbyt was Italiaanse terte en koeke op ʼn lang tafel met ʼn spierwit tafeldoek uitgestal. 

Chianti wynstreek

Italië se bekendste wyne kom uit die Chianti wynstreek. Kanolalande het kleur verskaf tussen die netjiese rye wingerde en olyfboorde. In die somer neem sonneblomme en graan die rol oor.

Oral langs die pad is wynkelders om wyn en olyfolie te proe. Ons het in die dorpie Greve de Chianti gestop. Die fokuspunt van die dorp is ʼn plein omring deur boetiekwinkels, werkswinkels en restaurante. 

Die streek is bekend vir sy Agriturismo. Dit bied die geleentheid om op een van die werkende plase oor te bly. Ons het op ʼn plaas naby Panzano oornag en kon die plaaslike produkte tydens ontbyt geniet.

In Panzano het ons ‘n glasie onder die pragtige perskleurige bloureën (wisteria) met die Toskaanse platteland as uitsig, geklink.

San Gimignano

Kenmerkend van die Toskaanse streek is die middeleeuse dorpies op die heuwels. San Gimignano met sy middeleeuse argitektuur en torings is fassinerend.

Die rit na San Gimignano het egter ons huwelik getoets.  Die area is baie heuwelagtig met smal kronkelpaadjies.  Na my vele waninterpretasies van die padkaart, het Charl frustreerd omdraaiplek moes vind.

Die bestemming was absoluut die moeite werd. Ons het saam met die ander toeriste op die trappies van die ou put op die dorpsplein gelato roomys geniet.

Saturnia warm water bronne

Vanaf die Chianti streek het ons suid deur die Val d’Orcia gebied gery.  Die landskappe is prentjie-mooi met golwende heuwels en kenmerkende sipresbome.

Foto’s van Cascate del Mulino, of Saturnia, het my gelok. Die melkerige blou natuurlike warm waterbronne op verskillende vlakke is indrukwekkend.  Die water is 37 grade en mineraalryk met helende eienskappe. 

Ons het ons laaste aand in Manciano oorgebly en rustig geslaap. Dit was ʼn ontspanne manier om ons besoek aan Tuscany af te sluit. 

Cari saluti

Emsia

Italië bewaar sy erfenis vir die toekoms

Italië bewaar sy erfenis vir die toekoms

Ons kan baie van die waardes en prioriteite van beskawings verstaan as ons na hulle argitektuur en kuns kyk.  Na ons besoek aan Milaan, Floraans en Rome, kyk ek met nuwe waardering na die Italianers se pogings om kultuur en erfenis te bewaar.

Milaan, die stad van mode en ontwerp

Milaan staan bekend as die stad van mode en ontwerp.  Die stad het my egter beïndruk met die manier waarop hulle erfenis bewaar maar ook voortdurend vernuwe met toekomsgerigte ontwerpe.

Die Galleria Vittorio Emanuele II, ‘n luukse winkelsentrum, het my asem weggeslaan. Dit is die mooiste en oudste winkelsentrum in Italië, met sy indrukwekkende glaskoepel en handgemaakte detail teen die mure. Dit huisves handelsmerke soos Armani, Prada en Versace, wie se hoofkantore ook in Milaan is.

Ek was mal oor die detail en simmetrie in die argitektuur van die katedraal van Milaan. Net so het die moderne en futuristiese Porta Nuova-gebied my opgewonde gemaak. Daar is onder meer die Bosco Verticale luukse woonstelblokke met bome en plante. Hulle demonstreer dat ‘n gebou ‘n tuiste vir bome, voëls, insekte en mense kan wees.

Hierdie omgewingsvriendelike ontwerpe word hopelik meer in die toekoms gebruik.

Floraans die stad van kuns

Die hoëspoedtrein na Florence teen 300 km/h was nogal ‘n belewenis. Florence word beskou as die geboorteplek van die Renaissance. Die hele stad, met kuns en argitektuur deur kunstenaars soos Leonardo Da Vinci en Michelangelo, het vir my soos ‘n kunswerk gevoel. Ons kuier was gedurende Paasnaweek met massas toeriste, maar almal se opgewondenheid en positiewe energie was welkom.

Die katedraal van Santa Maria del Fiore is indrukwekkend. Dit het kenmerkende Renaissance-argitektoniese kenmerke van simmetrie, koepels, kolomme, pilare en driehoekige fronte wat herhaaldelik gebruik word. Die katedraal se koepel is steeds ‘n ingenieurswonder en het ‘n impak op ander godsdienstige geboue gehad.

Ons het die baie straatkunstenaars in Florence geniet.

Die stad straal kreatiewe energie uit en lok verskillende soorte kunstenaars van regoor die wêreld. Ons besoek aan die sentrale mark in Florence, met sy vele tuisgemaakte, plaaslike en vars produkte, was ‘n hoogtepunt.

Ons het in Floraans ʼn hibriede motor gehuur vir ons besoek aan Tuscany tussen Floraans en Rome. Ek vertel egter meer oor ons Tuscany ervaring in my volgende brief.

Rome, die Ewige stad

In Rome stap jy met eerbied en respek, want antieke Rome het sy ontstaan reeds 753 v.C.  Ons ervaar egter steeds die impak van die Romeinse Ryk in die Westerse kuns, argitektuur, tegnologie, letterkunde, taal en regstelsels.

Sedert my vorige besoek aan Rome in 1995 is vele historiese ontdekkings gemaak. Die area rondom die Colosseum lyk heel anders met baie meer opgrawings. Die Colosseum is die grootste antieke amfiteater wat ooit gebou is en is in 80 n.C. voltooi.  Dit kon 80 000 toeskouers hanteer en dit was gebruik vir gladiatorkompetisies en openbare skouspele.

Die Vatikaan is ʼn onafhanklike staat met sy mooie St. Peter’s Basilica.  Hulle was besig om gereed te maak vir ʼn “Holy Mass” byeenkoms op die Sondag gelei deur Pous Francis.

Die rye was te lank om die Pous se eie kapel, naamlik Sistine Chapel, te besoek. Dit skilderye op die koepel het Michelangelo vyf jaar geneem het om te voltooi.  Vir diegene te ongeduldig is vir lang rye kan ek die Netflix fliek, The Two Popes aanbeveel. Dit is baie insiggewend en bevat mooi beeldmateriaal van die Vatican City en Sistine Chapel.

Bewaring van kultuur en erfenis

Die restourasie en bewaring van die kulturele skatte plaas ʼn groot verantwoordelikheid op die leiers in Rome. 

Die toerisme wat dit meebring skep egter ook werk en inkomste.  Ons toerismebydraes was vir gelato roomys en pizza as aanmoediging vir moeë lywe en seer voete. 

Die Italiaanse besoek was ons manier om ons 15de huweliksherdenking te vier.  Ons is dankbaar ons lewenspaaie het gekruis en vir die voorreg om vele vreemde paaie saam te kan stap.

Cari saluti

Emsia

Tekens van ‘n toekoms sonder maskers

Tekens van ‘n toekoms sonder maskers

In Europa het die lente in al haar glorie aangebreek. Terwyl Lente met haar pragtige uitrustings gespog het, het Winter ‘n onverwagte terugkeer gemaak. Oornag het temperature van 20 tot -6 grade gedaal. Lente se veelkleurige vertoning het skade opgedoen. Gelukkig lyk dit of dit net tydelik is, en sy skud haar vere reg vir ‘n uitstekende seisoenale vertoning.

Onverwagse Covid-winter tydens ons nuwe seisoen in Switserland

Op ʼn soortgelyke wyse het Covid onverwags opgedaag ʼn paar maande na die begin van ons nuwe seisoen in Switserland.  Ons het baie planne gehad vir nuwe vriendskappe, ervaringe en vaardighede tydens ons beplande drie jaar in Switserland. Die mens wik, maar God beskik het egter nuwe betekenis vir ons gekry.

My vriendin het my onlangs met ‘n goeie vraag uitgedaag.

‘Wat se verandering het die nuwe seisoen in Switserland vir jou gebring, Emsia?”

Ons het baie leefstyl verandering in Switserland gemaak. Ek is egter opreg dankbaar vir die insig wat die Covid-winter vir my gebring het.

Covid-insig

My hele lewe deur was ek ʼn aksie persoon, altyd besig om iets te beplan of te doen.  ‘n Lewe van aksie was my voertuig om my waardes en doel uit te leef. My naam beteken “om tot diens te wees”.

Na ʼn loopbaan van 27 jaar in Suid Afrika, het ek hier in Switserland my CV opgedateer, uitgestuur en met kontakte begin gesels.  In lyn met my perspektief, het ek ʼn werksgeleentheid nodig gehad om ʼn verskil te maak en tot diens van ander te wees.

Covid, veral in ‘n ander land, het my werksgeleenthede aansienlik beperk. Die omstandighede het my egter gewys dat ek die woord “doen” na die woord “wees” moes verander. In plaas daarvan om dinge vir ander te doen, moes ek leer om daar vir hulle te wees.

Dit moes natuurlik by my eie gesin begin.  Ek moes leer om meer teenwoordig te wees, te luister, waar te neem.  Ek is ʼn natuurlike beplanner en moes die plek en waarde van spontaniteit en intuïsie leer ken. Saam met kreatiwiteit, veroorsaak hulle dat ek ligter leef en die lewe bloot net meer geniet.  Verandering is egter ʼn proses en ek val soms nog terug in my ou bekende weë.

Lente na die Covid winter

Gelukkig kan ek vashou aan die sekerheid dat seisoene verander. Die Covid-seisoen is besig om wêreldwyd te verander. Hier in Switserland is daar nou geen Covid maatreëls meer nie. Ek voel amper skuldig as om op die trein sonder ’n masker te wees. Dit is so wonderlik om weer mense se gesigte te sien en ‘n glimlag te deel.

Vir die eerste keer kan Zander by die skool op uitstappies gaan en teen ander skole sport speel.  Die geleenthede skep opwinding en nuwe ervaringe. Vir die eerste maal in twee jaar kan ouers ook weer die skoolterrein betree en mekaar ontmoet.

Almal is opgewonde oor die jaarlikse Internasionale Fees wat weer sedert 2019 kan plaasvind. Tydens die geleentheid word diversiteit en kultuur gevier.  Daar sal 24 stalletjies wees met kos voorberei deur die ouers van die onderskeie lande. 

Ons is drie Suid Afrikaanse ma’s wat saamwerk om te verseker dat Suid Afrika ook verteenwoordiging het.  ‘n Nuwe ma van Oekraine gaan dieselfde vir haar land doen met die hulp van ander ouers.

Die nuwe normaal

Soos wat ons aanpas by ʼn nuwe normaal en opgewonde is oor die nuwe geleenthede en ervaringe wat dit bring, is ek baie bewus van my lewensbelangrike lesse wat ek tydens die Covid-winter in ʼn nuwe land geleer het.  Ons periode in Switserland is vir nog ʼn paar jaar verleng wat my tyd gee om te fokus op wees eerder as doen.

Geniet die nuwe seisoen, nuwe normaal en Paasnaweek!

Groete

Emsia

As die bekende vir ewig verander

As die bekende vir ewig verander

Tydens sekere lewensgebeure verander die bekende vir altyd. ‘n Hele Oekraïne nasie beleef oorlog. Gevolglik moet ontwrigte en bang vlugtelinge na Europese lande vlug. Hulle moet aansoek doen vir verblyfpermitte in vreemde tale en staatmaak op vrygewigheid vir hul basiese behoeftes, soos verblyf, kos en werksgeleenthede.

Vlugtelinge uit Oekraïne wat in Switserland aankom

My hart gaan uit na hierdie vlugtelinge as ek van hul trauma lees. Dit is so vernietigend en onregverdig. Daar is soveel verlies op baie maniere. Elke dag kom treine vol getraumatiseerde mense by Zürich se treinstasie aan.

Dit is hartverblydend om te sien hoeveel mense in Switserland probeer om die vlugtelinge te help en te ondersteun. Mense maak toebroodjies sodat die vlugtelinge iets het om te eet wanneer hulle van die treine afklim. Punte bestaan waar mense kos, klere en items kan inhandig vir persoonlike sorg vir verspreiding.

Plaaslike owerhede soek verblyf en kommunikeer beskikbare plekke op vlugtelingwebwerwe. Switserse inwoners skenk meubels, huishoudelike items en beskikbare tyd om leefruimtes in te rig.

Traumatiese en lewensveranderende gebeure

Baie mense vir wie ek omgee, gaan tans deur traumatiese en lewensveranderende gebeure. Vir elkeen van hulle is dit egter iets anders. Die onverwagsheid, impak en onsekerheid is die gemene delers. Dit dwing hulle om weer na hul toekomsdrome te kyk.

Hierdie oomblikke, wanneer die bekende vir altyd verander, gebeur met ons almal. Dit kom gewoonlik op die minste verwagte tyd, en op ‘n verrassende manier. Soms tref die vrees vir so ‘n oomblik my twee-uur in die nag. Die mees ontstellende situasies speel in my gedagtes af asof dit ‘n gebeurlikheidsplan-oefening is wat my moet help om meer voorbereid te wees. Dit steel egter net my rus, vrede en vreugde.

Ek voel kwesbaar hier in ‘n vreemde land vêr van my seuns, familie en vriende. Dit was veral vir my erg gedurende Covid vlugbeperkings.

Waarhede wat my help in tye van vrees en angs

Ek moes ernstig aan myself werk en het vir my ʼn paar waarhede neergeskryf waaraan ek kan vashou in tye wat vrees en angs my beetpak.

Lewensveranderende gebeure is deel van die lewe.

Ons kan nie vir hierdie gebeure voorberei nie, want die aard en tydsberekening is gewoonlik onverwags. Die lewe is in balans. Soms ervaar ons vreugde, maar ander kere gaan ons deur pynlike groei en ontwrigting.

Ek het ‘n Skepper met ‘n groter plan vir my lewe.

As ek terugkyk op my lewe, kan ek die bewyse hiervan sien. In verwarrende en onsekere tye het ek intens die nabyheid van my Skepper ervaar. My intuïsie was sterk, en mense en geleenthede uit vreemde oorde het my pad gekruis. Ek het baie liefde en omgee ervaar.

Die regte mense kom op die regte tyd oor ons pad.

Hulle kom met die nodige kennis, hulp, raad of deernis wat ons nodig het. Hierdie mense gehoorsaam hulle bevel en tree op wanneer dit tyd is. Almal van ons vorm deel van ‘n groter geheel. Ons moet ons kennis deel en met liefde help. Dit is egter belangrik om ook die hulp van ander met liefde te ontvang.

Ons het meer moed, deursettingsvermoë en probleemoplossings vaardighede as wat ons besef.

Wanneer ek nadink oor my en my hartsmense se krisistye, is ek net verstom. Krisistye laat ons toe om onderontwikkelde aspekte van onsself te ontdek.

Ek kies my fokus.

Vrees en angs oor al die wat-as-vrae beroof my van energie, vrede en vreugde. Ek het beheer oor my denke en moet kies waar ek dit fokus. My gedagtes het ‘n impak op my emosies en my optrede. My verstand is soms soos ‘n wegholperd wat ek sukkel om in toom te hou, en ek moet daaraan werk om my gedagtes te fokus.

Ek moet deernis vir myself hê.

Op die ou end het ek ook geleer om deernis vir myself te hê. Vrees en angs is menslike emosies.

Groete

Emsia

Vier die lewe se spesiale oomblikke

Vier die lewe se spesiale oomblikke

“Ons is verloof!” lees die WhatsApp-boodskap vroeg op ‘n Sondagoggend. Hierdie boodskap het ons met vreugde en opgewondenheid gevul aangesien ons Candice soos ‘n kind liefhet. Haar lewenspad was vol uitdagings, maar haar veerkragtigheid en positiwiteit het nog altyd as inspirasie gedien. Ons wou deel wees van hierdie vreugdevolle huweliksviering.

Ons het vriendskap en ‘n 21ste verjaarsdag gevier

Die troudatum van 5 Maart het die geleentheid geskep om ander spesiale oomblikke in Suid-Afrika te vier. Ons het die Switserse skool se ski-vakansie benut en sneeu vir die son verruil. Tydens ons tyd in die Wes-Kaap het ons vriendskappe en Christo se spesiale 21ste verjaardag in my geliefde Stellenbosch gevier.

Ons het kindertyd herinneringe in die Kalahari gevier

Dit was ‘n groot voorreg om tyd saam met my ma en suster in ons kinderhuis te spandeer. In Kathu het ons plekke besoek waar herinneringe ontstaan het en die impak van tyd op die dorp bespreek. Net so kon ek saam met ou skoolmaats wat nog in Kathu bly lag oor hoe tyd ons beïnvloed het.

‘n Spesiale plek is die gholfbaan met sy pragtige groot doringbome. Toe die bemarkingsbestuurder hoor ons is van Switserland, het hy vir ons gholfkarretjies aangebied om op die gholfbaan rond te ry.

Ons het die nuuskierige meerkatte en springbokke, wat hierdie lieflike plek hul tuiste gemaak het, geniet. Ons het my ma se verjaardag met ‘n groot stuk koek by die Kalahari Country Club se restaurant gevier.

Tristan en Candice

Ons het Tristan tydens hul besoek in Desember 2019 ontmoet.  Hulle was opgewonde oor die geleentheid om in Thailand skool te gee. Covid-19 het egter hul planne beïnvloed en baie uitdagings en verliese geskep. Die grootste hiervan is die verlies van Justin, Candice se geliefde broer, wat op 25-jarige die ouderdom gesterf het.

Tydens die Covid-19-inperking het Tristan en Candice by Tristan se ouers gebly en ook tyd by sy grootouers in Leeuppoort deurgebring. Tristan en Candice het baie stories oor die familie en die vriende in hul lewens gedeel.

Hierdie vriende wat hulle in hul donkerste tye ondersteun het, het opgewonde bymekaargekom om hul troue saam met hulle te vier. Om al die spesiale mense te ontmoet het bevestig hoe ons Hemelse Vader die regte mense oor ons pad stuur om ons op verskillende maniere lief te hê, te ondersteun en te versorg.

Die huwelik was ‘n vreugdesviering

Hulle troue was in Leeupoort, ʼn vakansiedorp in die Bosveld.  Die rustigheid in die wildreservaat waar sebras en vlakvarkies tussen die huise en chalets wei, was sielskos vir almal.

Zander het die week voor die troue sy skool in Zürich aanlyn bygewoon. Zander het ná sy wiskundesessie gevra of hy vir die onderwyser die sebras en vlakvarke agter hom op die skerm kan wys. “Sjoe, dit is wild!” was die verbaasde onderwyser se reaksie.

Die troue was ‘n fees van vreugde onder die groot doringbome waarin die voëls gesing het. ‘n Paar njala-bokke het nuuskierig nader gestaan om Tristan en Candice se huweliksbeloftes aan mekaar te aanskou.

Ons moet die lewe se spesiale oomblikke vier

Ek het tyd gehad vir besinning tydens die terugvlug. Die troue en verskeie vieringe het my daaraan herinner dat ons tyd moet neem om dit wat goed is in ons lewens te vier. Die volgende woorde van Khalil Gibran het by my opgekom:

Groete

Emsia

My katalisator vir groei word 21

My katalisator vir groei word 21

Die Here het my 21 jaar gelede geseën met my Christo-kind as katalisator vir persoonlike groei. Hy is gebore met baie passie, intelligensie en kreatiwiteit. Ons het hom van kleins af man-met-‘n-plan genoem omdat daar nog nooit ‘n tekort aan planne by hom was nie. As ekstrovert was daar altyd ‘n gehoor of spanlede by sy planne betrokke.

Pre-primêr

Na slegs ‘n paar maande in pre-primêre skool het sy onderwyseres ‘n vergadering met ons as ouers versoek. Sy het verduidelik dat daar ‘n groot vlam in hom brand. Sy het ook benadruk dat ons as ouers ‘n groot verantwoordelikheid het om te verseker dat Christo se vlam in die regte rigting brand.

As ek hom na werk by Pre-primêr gaan oplaai het, het hy gewoonlik gevra of ek ʼn bietjie later kan terugkom, want hy speel nog.  Hy en sy maats was altyd besig met ʼn projek op die speelgrond.

As vyfjarige het hy ‘n stalletjie buite die skool opgeslaan om sy kunswerke te verkoop. Sommige mammas het hom uit die goedheid van hul harte ondersteun. Die skool het my egter ingelig oor sy besigheidsaktiwiteite en dat dit teen die skoolreëls was.

Laerskool

Gedurende Christo se laerskooljare, het ek en Mnr Lee, verantwoordelik vir die skooldissipline, mekaar goed leer ken. Ek onthou sy eerste oproep na ‘n speletjiesdag by die skool so goed. Christo het gewonder wat sou gebeur as hy verfballe wat hy in die speelarea gekry het, in die uitlaatpyp van die motor van ’n jong onderwyser sit. Die onderwyser was woedend toe ‘n nuusdraer hom inlig oor die Christo se plan.

Ons het ooreengekom dat ek na skool agter die onderwyser sou aanry na die uitlaatstelsel winkel toe ten einde vir al die skade te vergoed.  Christo se eerste woorde toe hy langs my in die motor klim was:

“Ma, wag asseblief net tot hy sy motor aanskakel.  Ek wil so graag sien wat gaan gebeur!”

Gelukkig het die werktuigkundige almal gerus gestel dat daar nie skade is nie.

Dit was egter nie die enigste oproep van Mnr Lee nie. Ek het hartkloppings gekry as ek sien dat Mnr Lee my probeer bel. Christo was gelukkig goed in Wiskunde, en hy en Mnr Lee het ‘n spesiale verhouding gehad.

Hoërskool

Christo se beste manier van leer is om feite aan ander te verduidelik. Hy het sy geskiedenis of biologie aan my verduidelik op pad skool toe. Dit het bygedra tot my vermaak en algemene kennis.

Hy het Zander vermaak met wetenskaplike eksperimente op die tuintafel. Ek was bang vir `ʼn ontploffing. Buite sy kamer het hy Cannabis-plante gekweek en brandewyn met gefermenteerde vrugte probeer distilleer. Langs sy rekenaar was ‘n Rasberry Pie met ‘n blou lig wat flikker. Ek het my afstand gehou vêr weg van al die kabels.

Sy motorfiets het baie vryheid gebied. Ek het egter baie tyd in gebed vir sy veiligheid spandeer. Gedurende sy laaste skooljaar, net voor ons Switserland toe verhuis het, het ek en hy ooreengekom dat ek hom weer skool toe sal ry en ons in die motor kan gesels en na sy musiek luister. Ons het ook een keer per week ‘n koffie-afspraak gehad. Sy openheid en eerlikheid oor al die gebeure in sy lewe het my perspektief en begrip van baie onderwerpe verbreed.

Universiteit

Ons is Switserland toe net voor sy laaste skooleksamen. Baie mense het hom gehelp en ondersteun, maar sy afhanklikheid van sy vermoë om te beplan was deurslaggewend. Hy moes die universiteitslewe onafhanklik aanpak en het deur Covid-beperkings gesukkel.

Nou is hy al ʼn derdejaar ingenieurs student en op sy koshuis se huiskomitee, verantwoordelik vir tegnologie en gees.  Hy het ook ʼn HelsHealth applikasie vir die koshuis ontwikkel om Covid-19 in hulle Helshoogte koshuis te monitor.

Ek is baie trots op hom en dankbaar vir sy persoonlike groei ten spyte van die toename in my grys hare. As gevolg van hom het my kennis toegeneem en ek het geleer om vanuit verskillende perspektiewe na situasies te kyk. My kinders het baie bygedra tot my groei.

Ek hoop die Here seën hom ook met klein seuntjies vol passie en planne, want hy gaan ‘n uitstekende pappa wees.

Groete

Emsia

Ons almal is ambassadeurs van iets

Ons almal is ambassadeurs van iets

Zander het vroeg wakker geword en was opgewonde om skool toe te gaan. Hy moes ’n nuwe leerder van Korea by die skool ontmoet, verduidelik hoe alles werk en hom help om sy pad te vind.

“Sjoe Ma, ek onthou hoe uitgefreak ek was op my eerste dag by die nuwe skool.  Ek kan net dink hoe gestres hy moet wees.  Ek hoop ons kan mekaar se Engels verstaan.” 

ICS  Studente Ambassadeurs

Die gesinne by Zander se skool woon gemiddeld 3 tot 5 jaar in Zürich. Gevolglik is daar dikwels mense wat kom en gaan. ’n Nuwe begin in ’n nuwe land met ’n vreemde taal is oorweldigend omdat alles vreemd en anders voel. Buitelanders word boonop genoodsaak om baie leefstyl veranderinge te maak. Dit help as iemand wat deur die situasie is, geduldig verduidelik hoe alles werk en jou help om jou voete te vind.

Die Inter Community School (ICS) skool verstaan die omvang van die aanpassing wat nodig is en het gevolglik die konsep van Studente Ambassadeurs. Voordat die nuwe leerders aankom, moet die Studente-ambassadeurs die leerders en hul ouers per e-pos kontak. Zander is een van die vele ICS Zürich Studente Ambassadeurs.

Zander geniet die rol baie en is opgewonde oor elke nuwe leerder. Hy het reeds nuwe leerders van die VSA, VK en Korea verwelkom.

Ambassadeurs van ons land

Ons vorm eerste indrukke oor ‘n persoon en die plek wat hulle verteenwoordig wanneer ons hulle ontmoet. Elke persoon tree op as ‘n ambassadeur van sy land en herkoms. Ons geniet dit om na die buiteland te reis, en die mense met wie ons interaksie gehad het, het my opinies oor plekke gevorm en tot my herinneringe bygedra.

Brasilië

Ons het die kus van Brasilië verken tydens ‘n bootvakansie. Die skip het vir ‘n paar uur by ‘n kusdorp vasgemeer, en ons wou ‘n strand besoek. Ons het Uber-vervoer gebruik en gehoop dat die tegnologie platform taalkwessies sou oorkom. Die Uber-bestuurder het sy Google vertalings applikasie gebruik om sy Portugees in Engels te vertaal en ons oortuig om na ‘n strand net buite die dorp te gaan wat ‘n gunsteling onder die plaaslike inwoners is.

Ons het besluit om die risiko te waag, maar het meer senuweeagtig geword soos wat hy verder van die boot af gery het. ’n Paar kilometer buite die dorp het hy tot ons verligting by die mooiste strand stilgehou en aangebied om vir ons te wag. Hy het gesellig gekuier met sy vriende, die eienaars van ’n strand restaurant, terwyl ons in die warm tropiese waters geswem het.

Op pad terug het hy toergids gespeel en vir ons geskiedkundige geboue gewys terwyl hy ons van die dorp se geskiedenis vertel het. Hy was ‘n voorbeeld van iemand wat vreugde en doel in sy werk vind en ‘n uitstekende ambassadeur vir sy dorp en land.

Italië

Met ‘n besoek aan die Lombardy-wyndistrik in Italië het ‘n beplanningsglipsie vir ons ‘n paar uitdagings besorg. Ons het vergeet om ons internasionale bestuurslisensie te hernu en was gevolglik van openbare vervoer afhanklik. Ons verblyf was hoog op teen ‘n berg en dit het dit moeilik gemaak om by die winkels en treinstasie in die vallei uit te kom.

Met ons aankoms het die bestuurder van die Wine Hotel in Sondrio ons by die treinstasie opgelaai. Daarna het hulle ons elke oggend met vervoerplanne gehelp. Hulle het vir ons elektriese fietse geleen en verskillende mense gevra om ons as deel van hul rit dorp toe te neem. Selfs die ma van die meisie wat haar toerisme-internskap by die hotel voltooi het, het ‘n beurt gehad. Ons wil met ons motor terugkeer en weereens dankie sê vir hul gasvryheid.

Malawi

Baie mense wat van ander Afrika-lande kom, werk in Suid-Afrika. Ons eerste tuinier was van Malawi en hy het ‘n ongelooflike positiewe indruk op ons gemaak. Na hom het ons vir Samuel aangestel, ook van Malawi. Ek en Samuel het baie goed oor die weg gekom. Hy het my vertel van sy land en sy mense en ons het steeds kontak. As gevolg van hom en sy voorganger glo ek dat mense van Malawi vriendelik, hardwerkend en eerlik is. Ek glo dit is ‘n pragtige land, al was ek nog nooit daar nie! ’n Besoek aan Malawi is op my reis wenslys.

Ons is almal ambassadeurs

Ons is almal ambassadeurs van lande, streke en organisasies. Ons dade spreek baie harder as woorde en beïnvloed mense se indrukke, opinies en ervarings. In hierdie rol laat ons soms onwetend blywende herinneringe by ander.

Groete

Emsia

Ek kyk na Suid Afrika met nuwe oë

Ek kyk na Suid Afrika met nuwe oë

Soos wat die vliegtuig besig was om te land, het ek Tafelberg aan die een kant en groen wingerde aan die ander kant gesien. Ons was tuis. Ek het die somerson op my vel geniet. Ek het agter my masker oor die grappies in Afrikaans gelag soos almal die nodige Covid papierwerk in hulle rugsakke probeer vind.

My Doane ervaring

My hart het in my keel geklop toe die Doeanebeampte na my en Zander roep. Ons sakke was vol geskenke wat ek die afgelope 30 maande versamel het as ‘n teenmiddel vir verlange. Die man het ons paspoorte geneem en ‘n vorm ingevul. “Keer jy terug huis toe vir Kersfees, Mevrou?” vra hy in sy Xhosa-aksent. Ek het geknik en genoem dat my seuns in die aankomssaal vir ons wag.

Hy het klaargemaak en my in die oë gekyk. Die man het my terug in Suid-Afrika verwelkom en die mees opregte seëninge oor ons besoek en samesyn in Afrikaans uitgespreek. Hy het ons laat gaan. Hierdie onverwagse deernis het ‘n kraak in my emosionele damwal veroorsaak.

Hierdie damwal het uiteindelik gebreek toe ek my seuns se jong manslywe styf teen my kon vasdruk. Vir die eerste keer in ‘n lang tyd was woorde wat my reddingstou geword het, onnodig.

Groen landskappe

In die motor het ek my verwonder aan die groen omgewing. Ons het na Switserland verhuis tydens ʼn langdurige droogte wat die landskappe en gemoedere in Suid Afrika kleurloos gelaat het.  Suid Afrika het die afgelope tyd baie reën ontvang wat die riviere en damme laat oorloop het. Die reuk van nat grond en hope wild in die veld tydens ons Kersfees-kuier by Ansa-hulle op die plaas, was ʼn groot seën. Die dreuning en sproei van die massas water by die Augrabies watervalle was ʼn unieke ervaring.

Covid impak

Covid het sy stempel op my land en sy mense gelaat. Op ons vlug na SA het ek baie jongmense en gesinne met klein kinders opgemerk. Die meeste grootouers het nog nooit hierdie kleintjies gesien nie. Die impak van isolasie en onsekerheid op veral ouer mense het my hartseer gemaak.

Tog het ek ‘n groter begrip en deernis tussen verskillende generasies en kulture waargeneem. Christo het my waarnemings bevestig. Hy is lid van Helshoogte koshuis se Huiskomitee, en hulle werk voortdurend hul koshuisvisie en -missie by om kulturele, godsdienstige en seksuele verskille en voorkeure te akkommodeer. Hulle maak mekaar bewus en debatteer hoe samewerking in ‘n toekomstige Suid-Afrika moet lyk.

Met sy ouers ver weg, moes Christo vir lang tye saam met ander jong mans in dieselfde situasie in die koshuis bly. Hulle was mekaar se familie en het mekaar gevolglik as mense beter leer ken.

Medisyne vir die siel

As mense het ons ʼn behoefte aan balans tussen die bekende en avontuur.  Ons behoefte was groot aan bekendheid. Bekendheid saam met liefde en omgee van familie en vriende wat ons bederf en op die hande gedra het, was medisyne vir die siel.  In die Kalahari het my ma en suster en haar gesin ons op elke denkbare manier bederf.

My seuns het my soos ‘n koningin behandel. Jacques het vir heerlike en kreatiewe vegetariese disse gesorg terwyl ek kon agteroor sit. Christo het die motor bestuur en was die probleem oplosser van alledaagse uitdagings.

My en Zander se gevolgtrekking

Voor ons terugkeer het Zander by George, sy ou vriend en buurman gebly. Hulle het tot laat geswem, gespeel en grappies gemaak.

Sy gevolgtrekking daarna was in die kol. Hy het gesê:

 “Ma, dit het gevoel asof al die emosie wat in my bors vasgesit is, uiteindelik kon uitkom. Wat oorbly is ‘n gevoel van tevredenheid. Ek sien nou weer kans vir Switserland en ʼn nuwe jaar.”

Ons het al die seën en voorspoed ontvang wat die man by Doane ons toegewens het. Ek kyk met nuwe oë na die mooi van my land en sy mense. Kyk gerus deur ons oë na ons herinneringe vasgevang deur my kameralens.

Ek sien uit daarna om te help bou aan ‘n toekoms saam met die mense van Suid-Afrika nadat ons seisoen in Switserland geëindig het.

Groete

Emsia