Browsed by
Category: Jaar 2021

Is dandelions onkruid, veldblomme of kruie?

Is dandelions onkruid, veldblomme of kruie?

Gedurende die lente in Switserland, word die velde geel gekleur deur die massas dandelions wat oral sigbaar is. Na slegs ‘n paar dae verander die geel blomme in wit ronde saadkoppe wat maklik deur die wind versprei word. As ons na dandelions kyk, kan ons onkruid sien wat moeilik is om uit te roei, pragtige veldblomme of kosbare kruie.

Dandelions in die veld

In Afrikaans word dandelions, perdeblomme genoem.  Die perdeblomme wat ons in Suid-Afrika kry, is ‘n verskillende en meer harige weergawe van die Europese spesies.

Voordelige medisinale waarde

Ek het eers onlangs bewus geword dat dandelions baie voordelige medisinale eienskappe het en kruiedokters dit as kosbare kruie sien. Dandelions is ‘n ryk bron van vitamiene A, B-kompleks en C, minerale soos yster, kalium en sink.

In die noordelike halfrond het mense sedert die 10de eeu dandelions vir genesing gebruik. Die Indiese, tradisionele Chinese en Europese kruiedokters het dit gebruik vir lewer- en galblaasondersteuning en as ‘n teenvoeter vir ‘n ongestelde maag. Deesdae doen wetenskaplikes studies om hul doeltreffendheid in die voorkoming en behandeling van kanker en vermindering van cholesterol te toets.

Inspirasie vir gesonde drankies

Drankies van dandelions gemaak

Die plant is verwant aan sigorei, en mense rooster en gebruik sy wortels as ‘n kafeïenvrye plaasvervanger vir koffie. Hulle gebruik ook gedroogde of vars wortels om kruietee met baie gesondheidsvoordele te maak. Ek lees dat die Amerikaners dandelions gebruik om wyn te maak en die Britte om bier te maak. Ek het geglimlag vir die opmerkings dat mense dit meer drink vir die gesondheidsvoordele as die smaak.

Dit lok bye en ander insekte

By op 'n dandelion

Dandelions is ryk aan stuifmeel en nektar en is ‘n groot aantrekkingskrag vir bye en insekte wat na hulle toe stroom en in die kelke van die geel blomme verdwyn. Wanneer jy op ‘n warm somersdag deur ‘n veld vol geel blomme stap, hoor jy die dreuning van bye wat nektar versamel.

Gesonde voer vir diere

Dandelions deel van beeswyding

Die koeie in Switserland smul heerlik aan die geel blomme as jy na die kontras tussen hul weiding en die area langsaan kyk. Ideale beesweiding moet soos ‘n ‘slaaibak’ van grasse en peulgewasse vir die beeste wees. Gelukkig is plante wat mense as onkruid in hul grasperke beskou, soos dandelions of klawer, baie voedsaam vir beeste en hulle geniet dit.

Legendes en simboliese betekenis

Dandelion saadknop

Volgens legende, as jy al die sade van die dandelion knop met ‘n enkele asem kan afblaas, dan sal die persoon vir wie jy lief is, jou ook liefhê. As daar saadjies oor is, kan die persoon op wie jy verlief is bedenkinge hê oor hul gevoelens vir jou. Hierdie video deur Emmy-bekroonde Britse fotograaf Neil Bromhall wys die transformasie van die dandelion blom na die saadkop, wat my in verwondering laat.

Dandelions het vele positiewe simboliese betekenisse. Hulle verteenwoordig deursettingsvermoë en uithouvermoë om die uitdagings te oorkom wat die lewe ons bied. Dandelions pas baie goed by hul omgewings aan. Hulle is dikwels bestand teen baie onkruiddoders en groei in verskillende soorte grond.

Ek sal vashou aan die positiewe simboliese betekenis van die goudgeel blomme in die tye wanneer die lewe uitdagings op my pad gooi.

Groete

Emsia

Suid Afrika in die Switserse nuus

Suid Afrika in die Switserse nuus

Mense se reaksies is interessant wanneer ek myself as ‘n Suid-Afrikaner in Switserland voorstel. Diegene wat na Suid-Afrika gereis het, sal ʼn opmerking oor die pragtige natuurskoon of die vriendelike mense maak. Ander wie se indrukke van die nuus afhang, soek versigtig na woorde. Suid-Afrika was die afgelope paar maande om verskeie redes in die Switserse nuus.

Nuusberigte in Switserse koerante

Kruger munte

Een van die ligter onderwerpe wat die nuus gehaal het, was oor Suid-Afrikaanse verlore skatte. In ‘n Switserse kluis het hulle onlangs ‘n sak met goue Kruger-munte ontdek wat in die Tweede Wêreldoorlog daar geplaas is vir veilige bewaring. Ná baie dekades is die munte nou by die SA Munt beskikbaar. Charl is ‘n muntversamelaar en het begin om Switserse munte in te versamel om elke jaar wat ons hier in Switserland is, te herdenk.

Switserse muntversameling

Die Suid Afrikaanse biljoenêr, Johann Rupert

Die Suid-Afrikaanse biljoenêr Johann Rupert het opslae gemaak toe hy Switserland toe gevlieg het vir ‘n Covid-19-entstof. Johann Rupert is ‘n inwoner van Genève, waar sy Switserse maatskappy, Richemont, geleë is. Hy het egter na ‘n ander kanton gery om die inenting te kry by ‘n inentingsentrum wat deur Hirslanden bestuur word. Hirslanden is deel van die Suid-Afrikaanse Mediclinic-groep, waarvan die Rupert-familie se Remgro-maatskappy een van die grootste aandeelhouers is.

In ’n land soos Switserland, met baie reëls en regverdigheid, is sy optrede openlik in die koerante gekritiseer. Switserse inwoners het hom gekritiseer omdat hy na ‘n ander kanton gereis het as waar hy gewoon het. Boonop was hy nog nie 75 jaar oud nie, in ooreenstemming met die eerste groepering van inentings. Hy het sy optrede in die koerant geregverdig deur te sê: I’ve been in Switzerland for 31 years, and I pay my taxes and health insurance here”.

Nuusberig oor Johann Rupert

Daniel Liedtke, die CEO van die Hirslanden-groep, het sy woorde baie versigtig gekies in sy reaksie aan die koerante. Die artikel lui: “On 11 January, the Hirslanden Group carried out pilot vaccinations in the Münsterlingen Hospital with twelve test persons. In retrospect, we made errors in the considerations of the project: “We had underestimated the symbolic power of vaccinating a wealthy patient.” Even if Rupert was entitled to an immediate vaccination because of his severe heart disease, diabetes, high blood pressure, and obesity.  The deliberation is more serious as the billionaire is a co-owner of the group and “this inevitably gave the impression that we had treated him privileged,” continues Liedtke. 

Nuusberig in Tagblatt

Hirslanden is deel van die Suid Afrikaanse Mediclinic groep

Switserland het goeie staatsbefondsde gesondheidsorg met mediese dienste en infrastruktuur van hoë gehalte. Die situasie bied aansienlike uitdagings aan ‘n private hospitaalgroep, soos Hirslanden in Switserland, wat Suid-Afrikaanse eienaars het. Mense bevraagteken Hirslanden se pogings om met die staat saam te werk om die behoeftes van die hele gemeenskap tydens die pandemie te dien. Ons lees die volgende in die koerante:

“What drives the highly profitable and efficient hospital group to work together with inefficient and insufficiently financed public hospitals? Is there a pure pursuit of profit behind it? Do the unpopular South Africans want to make themselves indispensable or do they want to create goodwill and take the wind out of the critics’ sails? Probably all together.”

Lande wat deel vorm van die Mediclinic groep

Hirslanden speel ‘n kritieke rol in die ondersteuning van Covid-19-massatoetsing, wat nou gratis is vir almal in Switserland, ongeag simptome. Volgens die regering is dit ‘n belangrike stap in die bestuur van die pandemie. Lees gerus meer hieroor op die Hirslanden blog, waar daar ‘n foto van Charl is. Verskeie inentingsentrums is ook aan Hirslanden toegeken om namens die kantons te bestuur.

Groete

Emsia

Die Hart vs Verstand konflik van ‘n ma

Die Hart vs Verstand konflik van ‘n ma

Die ma-rol is een wat ek met my hele hart wou hê. Dit het my egter soos ‘n spieël met my swakhede gekonfronteer. Vanaf die oomblik dat afhanklike vingertjies om joune draai, is ‘n ma se hart en verstand in konflik. Die gevoel en die weet stem selde ooreen. Ek vermoed dit is ‘n ewige stryd.

Pasgebore baba in ma se arms

Met elke geboorte voel dit asof ’n hele kamer vol brose emosies ontsluit word. Die gevoel dat jou hart skielik buite jou liggaam sit en dat jy ook jou kinders se ervarings en gevoelens dra, maak jou baie kwesbaar. Hierdie gevoel is die hart van ‘n ma. Van die begin af verstaan jy die beduidende verantwoordelikheid wat met die rol gepaardgaan. God het hulle immers aan jou toevertrou. Jy moet hulle help om voor te berei om hul doel in die wêreld uit te leef. Hierdie begrip is die gedagtes van ‘n ma.

Baba hand in ouer se hand

Aanvanklik voel jy oorweldig deur al die emosie en verantwoordelikheid. Jou kinders het jou nodig, en hulle maak dit duidelik. Jy moet sorgvuldig beplan om aan almal se behoeftes en vereistes te voldoen. Jou grootste wens is vir ‘n tyd van jou eie. Dit verander vinniger as wat jy kan dink. Hulle laat gaan, sorg vir hulself, en skielik het jy te veel tyd op jou eie.

Jou verstand bevestig dit is goed dat hulle onafhanklik word, verantwoordelikheid neem en leer om op hul eie voete te staan. Jou hart wens egter in selfsug dat jy steeds nodig is. As ma verg dit baie wysheid en emosionele volwassenheid om op die regte manier en op die regte tyd te laat gaan.

Silhouette van drie broers

Laat gaan – adolossensie

Daar is drie belangrike mylpale wanneer ‘n ma haar kinders moet laat gaan. Die eerste keer is wanneer hulle adolessente word. Die hormone skop in en hulle het privaatheid nodig. Hulle begin deure toemaak, en deodorant-reuke hang in die huis as jy gelukkig is. Hulle spandeer baie tyd agter geslote deure en verkies hul vriende se geselskap en aktiwiteite bo joune. Ek kan Christo steeds hoor met sy gereelde, “Privaatheid Ma!”

Laat gaan – verlaat die huis

Die tweede keer wat ‘n ma moet laat gaan, is wanneer haar kinders die nes verlaat. Dit is ‘n aansienlike verlies, maar ‘n ma kry meer vrede en rustigheid in die huis. Die konflik tussen hul wil en respek vir die res van die gesin verskerp teen die einde. Hulle moet aan hulself bewys dat hulle in staat is. Gevolglik ontdek en probeer hulle nuwe dinge en doen meer aktiwiteite onafhanklik.

Twee volwasse broers

Soms het hulle steeds jou probleemoplossings vaardighede nodig wanneer ’n krisis handuit ruk. Hulle kontak met jou is op hul voorwaardes. Hulle wil nie noodwendig na jou raad of opinies luister nie, maar jou kinders het altyd ’n ma nodig wat met liefde en begrip luister.

Die tyd gaan verby en eendag besef jy jou kind het in ‘n vriend verander. Hulle het nuwe idees en ingeligte menings en begin wysheid deel. Jy het meer tyd vir jouself en jou passies en belangstellings. As jy gelukkig is, word van hierdie passies en belangstellings gedeel en jy en jou kind ontdek saam en ruil ervarings en inligting uit.

Laat gaan – lewensmaat

Die derde keer dat jy hulle moet laat gaan, is wanneer hulle ‘n lewensmaat kies. Die keuse van ‘n maat is hulle s’n, maar hul keuse van persoon het ‘n beduidende impak op die verhouding tussen jou en jou kind vorentoe. As die situasie positief uitwerk, veroorsaak hul keuse dat jy in verhoudings ryker word.

Ouma en kleinkind

Miskien is jy geseën met kleinkinders. Jou beker van geluk loop oor, maar die hele konflik tussen ‘n ouma se hart en verstand begin weer van voor af. Jy dink met dankbaarheid: “Nou sal hulle uiteindelik verstaan hoe lief ek vir hulle is!”

Groete

Emsia

Die reuk van lente in Switserland

Die reuk van lente in Switserland

Die natuur verander vinnig. Dit is ons tweede lente in Switserland. Dit voel egter soos ‘n eerste. Verlede jaar was ons gedagtes so besig met Covid en aanpas by al die nuwe reëls dat ons nie die natuur se ontwaking en verandering ten volle waardeer het nie. soil

Van alle dinge geniet ek die positiewe energie wat ek kan hoor, sien en voel die meeste. Ek glo die mense in lande met intense winters het ‘n baie groter waardering vir lente en die son. Hulle geniet dit om oral in die natuur op bankies te sit met hul oë toe en gesigte na die son gedraai. Daar is eerbied in die stilte waarmee hulle dit doen.

Lente in Switserland

Voordele van sneeu

Sodra die sneeu smelt, is die wêreld groen. Die sneeu dien as ‘n isolator en help om vog in die grond te behou gedurende die winter. Dit stel stelselmatig water in die aarde vry soos dit in die lente smelt. Sonder die beskerming van sneeu, vries koue temperature die grond en beskadig die wortelstelsels van struike en bome. Dit bevat ook waardevolle voedingstowwe soos stikstof. Ek lees dat na ‘n strawwe winter blom die rose beter, en vrugtebome dra meer vrugte. Sommige bolle, soos affodille en tulpe, het die sneeu- en afkoelperiode nodig om te blom.

Frick – die reuk van kersiebloeisels

Ons het van ons eerste sonskynweer gebruik gemaak en op  ‘n kersiebloeisel wandelroete by Frick, ‘n bekende kersiestreek in Switserland, gaan stap . Die reuk van bloeisels het in die lug gehang. Die pienk en wit bome, teen die groen agtergrond met spikkels geel veldblomme, het ‘n prentjie geskep om te onthou. In Japan het kersiebloeisels simboliese betekenis in terme van vernuwing en die vlugtige aard van lewe. Teen die einde van Junie word die verskillende kersies, met skakerings wat wissel van ligrooi tot swart, ryp en mense vier die seisoen met kersiefeeste.

Kersiebloeisels in Frick

Paasfees – die reuk van sjokolade en rose

In Suid-Afrika is ons gewoond daaraan om Paasfees gedurende die herfs te vier. Paasfees in die Noordelike Halfrond gedurende die lente het ‘n heel ander atmosfeer. Daar is ‘n baie groter klem op ontwaking en nuwe lewe. Die mense hang paaseier versierings aan hul bome tussen die bloeisels, wat hierdie konsep beklemtoon.

Ek is gefassineer deur die groot verskeidenheid sjokolade Paashase wat voor Paasfees beskikbaar is. Ons het ‘n week voor Paasfees die Lindt-fabriekswinkel besoek en moes ons beurt in ‘n tou voor die winkel afwag. Paashase maak uitstekende korporatiewe geskenke, en Zander was bly oor die oulike Paashase wat onverwags by ons aangekom het.

Verskeidenheid paashase

Ek was beïndruk met die Gereformeerde kerke in Zürich se Paasfees kreatiwiteit. Met Covid-beperkings moes hulle aan ander maniere dink om hul boodskap oor te dra. Hulle het sewe fonteine met rose versier. Die fonteine was ‘n simbool van nuwe lewe. Die rose was ‘n teken van die vreugde wat kleur in die donkerte van die huidige situasie bring. Dit het ‘n indruk gemaak en baie besoekers gelok.

Fonteine gevul met rose in Zurich

Jong diere

In die natuur is dit ook sigbaar dat dierelewe gereed maak vir ‘n nuwe seisoen. Die rooi valke sirkel oor die vars geploegde lande op soek na iets om te eet. Die eekhorings hardloop op en af teen die bome terwyl die voëls vrolik in die takke sit en sing. Ek het twee jong takbokke in die bos raakgeloop, en ons was ewe verbaas om mekaar te sien. Ons was opgewonde toe ons ‘n swaan op haar eiers by die meer sien.

Diere maak verskyning in die lente

Die swane op die meer is iets wat ons voorheen net in kinder storieboeke gesien het.

Groete

Emsia

Kosmaak met liefde geinspireer deur my seun

Kosmaak met liefde geinspireer deur my seun

Jare gelede het ons Italiaanse kollega tydens middagete opgemerk: “Ek kan proe hulle het nie die kos met liefde voorberei nie.” Op daardie stadium was enige kos wat deur iemand anders voorberei is heerlik, selfs kantienkos. Ek het tyd nodig gehad om sy opmerking te begryp.

Ek het beperkte kooktyd gehad met ‘n loopbaan, huishouding en drie kinders om rond te ry. Met ‘n vegetariese man en vleisetende seuns was kosmaak in my kry-dit-klaar kategorie. Ek vermoed nie veel liefde het in my eenpotgeregte beland nie.

Toe my seuns die nes verlaat, was hul kookvaardighede beperk tot gebakte eiers, plaatkoekies en braai. Jacques heg waarde aan ‘n gesonde leefstyl en met ‘n beperkte begroting moes hy ná skool op sy kookvaardighede staatmaak. Gou was ons beïndruk met sy kreatiwiteit in die kombuis.

Jacques se besigheid – The Cinnamon Club

Jacques was lank deel van die Kruger-huishouding tydens die Covid grendeltyd. Hy het aangebied om verantwoordelikheid te aanvaar vir die huishouding se hoofmaaltyd, wat hy teen ‘n spesifieke tyd in die aand moes klaarmaak. Hy was verplig om al die relevante voedselallergieë te oorweeg en sy kreatiwiteit in te span. In die proses het hy ontdek dat ‘n veganistiese leefstyl die meeste voedselallergieë oorkom.

Nadat hy sy besigheidsgraad voltooi het, het Jacques besluit om te fokus op sy liefde en passie vir bak met plantgebaseerde produkte. Hy eksperimenteer graag met verskeie kruie en speserye. Hy het vroeër ‘n bietjie kaneel by al sy skeppings gevoeg, en hierdie gewoonte het sy besigheidsnaam, The Cinnamon Club, geïnspireer. Gaan kyk asseblief na sy pragtig aangebied veganistiese en glutenvrye koeke op The Cinnamon Club se webtuiste.

My kosmaak inspirasie

Jacques het my intussen geïnspireer om meer kreatief te wees met kosmaak. Ek probeer elke week ‘n resep uit ‘n ander land met al die regte bestanddele, kruie en speserye. Ek maak ‘n punt daarvan om die land te identifiseer waar die verskillende items vandaan kom. Met die skil en voorbereiding van die geregte waardeer ek die uniekheid en perfeksie van die vars produkte.

Ons bly tussen die plase en kan plaasvars produkte koop. Ons kry vars melk by die melkery naby ons huis. In die lente en somer maak hulle ook aarbeie, frambose, kersies en ander soorte vrugte beskikbaar in die yskas langs die pad. Anders as waaraan ons gewoond is, is plaasprodukte hier effens duurder as in die winkels omdat dit vars van die plaas af is.

Heerlike brode

Dit is maklik om Charl met brood te verlei, en hy bak dit graag self. Wanneer ons Duitse taalvaardighede verbeter het, wil ons graag aan ‘n broodbakkursus deelneem. Charl het steeds ‘n droom om in die toekoms ‘n bakkery te besit. Intussen bederf ek hom met die groot verskeidenheid brood wat by die plaaslike bakkery beskikbaar is.

Die Duitssprekende lande is bekend vir hul gefermenteerde produkte. Een van Charl se kollegas, Stefanie, het ons bederf met bottels ingelegde groente en ingelegde rooi uie. Sy kweek haar kruie waarmee sy dit piekel. Die geure is hemels en ‘n uitstekende geskenk gemaak met liefde. Stefanie het belowe om in die herfs vir my van haar ingelegde pampoene met vanielje te stuur. Ek sien baie daarna uit om dit te sien en te proe.

Ek kom al ’n lang pad in die kombuis met inspirasie uit verskeie oorde. Ek verstaan egter nou wat Gaetano bedoel het met, “‘n Mens kan proe wanneer iemand kos met liefde voorberei het.”

Groete

Emsia

Die verskillende kleure van waarheid

Die verskillende kleure van waarheid

Kleur is kragtig. Dit het ‘n impak op ons buie en emosies en inspireer ons besluitneming. Ons verwysingsraamwerk bepaal of ‘n spesifieke kleur ‘n positiewe of ‘n negatiewe assosiasie het. Kleur laat ons ook met vraagtekens wanneer ons iets sien wat anders lyk as wat verwag is.

Verskillende perspektiewe van dieselfde plek in Zumikon

Oranje lug in Switserland

Gedurende Februarie het ons opgemerk hoe die lug hier in Switserland verander van die gewone wit, blou en grys na die mooiste oranje. Die verskynsel het ons aan die raai gehou en my aan die oranje woestyn sonsondergange in die Kalahari laat dink. Die koerant het bevestig dat sand ook die rede vir die oranje lug is. Woestynsand waai van die noordelike dele van Afrika, soos Mauritanië, Mali en Algerië, na Europa. Die sand dien as ‘n lens, wat die kleur van die lug verander.

Sand vanaf Afrika het die lug van Switserland oranje ingekleur

In die wetenskap leer ons dat ‘n prismalens wit lig in verskillende kleure kan breek. Waarheid, net soos lig, kan ook in verskillende kleure gebreek word. My kleur van waarheid, positief of negatief, hang af van my lens – my perspektief.

Paasnaweek boodskap oor Kleure van Waarheid

Een Paasnaweek jare gelede het ek ‘n nodige boodskap oor kleure van waarheid ontvang. Alleen en in die middel van ‘n egskeiding het ek kerk toe gegaan. Die tema van die preek was Kleure van Waarheid. Die pastoor het verduidelik hoe die eerste vier boeke van die Nuwe Testament van die Bybel alles oor Jesus se lewe gaan.

Hy het die verskillende perspektiewe en fokusse van elk van die vier boeke uitgelig en toegeskryf aan die vier skrywers se sienings. Ek het daardie oggend weggestap en verstaan dat my lens die kleur van my waarheid bepaal. Dit was ‘n waardevolle les.

Kerk in Zumikon

Perspektiewe op Suid Afrikaanse geskiedenis

Ons tiener, wat sy perspektiewe vorm, het my onlangs aan die kleure van waarheid herinner. Op 16 Desember verlede jaar het Zander gevra hoekom sy vriende in Suid-Afrika ’n openbare vakansiedag vier. Ek het verduidelik dat die Voortrekkers tydens die Slag van Bloedrivier ‘n gelofte aan God gemaak het dat as Hy hulle die oorwinning oor die Zoeloemagte van Dingaan gee, hulle die dag as ‘n jaarlikse geloftedag sal herdenk. Ná die 1994-verkiesing is hierdie openbare vakansiedag herdoop na die Dag van Versoening om alle perspektiewe te oorweeg.

Onlangs moes Zander ’n biografiese mondeling doen oor ’n belangrike persoon in die geskiedenis. Hy het die lewe van Nelson Mandela gekies. Ter voorbereiding het Zander ‘n boek gelees wat ‘n goeie opsomming van Suid-Afrikaanse geskiedenis verskaf. Emosioneel het hy sy perspektief op die Slag van Bloedrivier met my gedeel.

“Die Boere het deur die land van die Zoeloes getrek en wou van die Zoeloes as slawe neem. Hierdie situasie het die konflik veroorsaak. Die Zoeloes het hulself probeer verdedig en het net spiese as wapens gehad. Die Boere het gewere gehad en kon agter hul ossewaens wegkruip. Baie Zoeloes en net ‘n paar Boere het daardie dag gesterf. Dit is baie onregverdig en hartseer. Hoekom vier ons hierdie dag van gelofte? Die Zoeloes moes seker ook gebid het?”

Zander het ‘n ander perspektief gehad as die een wat ek tydens Apartheid op skool geleer het.

My kleur van waarheid, positief of negatief, hang af van die lens waardeur ek kyk. My kleur van waarheid het ‘n impak op my bui en my emosies. Dit inspireer my besluitneming. Kleur is kragtig. Situasies herinner my dikwels aan hoe belangrik dit vir my is om my lense te hersien voordat ek oordeel of optree.

WOW museum Zürich

My kleur van waarheid, positief of negatief, hang af van die lens waardeur ek kyk. My kleur van waarheid het ‘n impak op my bui en my emosies. Dit inspireer my besluitneming. Kleur is kragtig. Situasies herinner my dikwels aan hoe belangrik dit vir my is om my lense te hersien voordat ek oordeel of optree.

Groete

Emsia

Blomme vir my ma by Keukenhof

Blomme vir my ma by Keukenhof

My beeld van my ma is ‘n groot bedding vol helderkleurige blomme. Haar lieflike tuin is haar speelplek maar ook haar wegkruipplek. Sy wys haar liefde met blomme. As skoolmeisie het sy my op my verjaardag met rose uit haar tuin bederf. Daar is altyd ‘n bos blomme in ons kamers wanneer ons kuier. Ek was baie opgewonde toe die geleentheid vyf jaar gelede ontstaan het om vir my ma die mooiste lentetuin in die wêreld, Keukenhof, te wys.

Ma Lenie in Holland

Opgewondenheid en benoudheid

Ek kon nie wag om die nuus met haar te deel nie. Haar opgewondenheid was so groot soos haar stresvlakke. Op die ouderdom van 71 was sy nog nooit oorsee nie. Programme oor Keukenhof op televisie was vir haar die genoegsame motivering om aansoek te doen vir ‘n paspoort. Sy het ook ‘n warm baadjie gekoop en ‘n blou mus gebrei.

Ek en my ma het via Dubai gevlieg en Charl in Amsterdam ontmoet. Ons het die verskillende etes en wye verskeidenheid musiek en flieks op die vliegtuig geniet. Sy het haar aan die ervaring oorgegee en gehardloop wanneer nodig om die aansluitingsvlug te haal.

Afskeid op die lughawe

Ons was bederf in ons blyplek in Leiden

Ons verblyf in Leiden was perfek. Die bed-en-ontbyt tannie was ‘n afgetrede sielkundige omtrent my ma se ouderdom. Omdat Nederlands en Afrikaans so na aan mekaar is, het ons met mekaar in ons eie tale gekommunikeer en verstaan. Ons gasvrou het ons met verskeie Hollandse lekkernye bederf. Elke oggend was daar nog ‘n tuisgemaakte verrassing, vars uit die oond, vir ontbyt. Die taal en kultuur van die Nederlandse programme op televisie het ons geamuseer.

Ma Lenie ervaar Holland

Amsterdam, Zaanse Schans en Delft fabriek

Ons het ons Keukenhof-besoek vir later die week beplan. Intussen het ons Amsterdam te voet verken en die mense, duisende fietse en historiese geboue bewonder. Toe ons bene moeg geword het, het ons die stad vanaf een van die bote op die kanale bekyk. Ons het die Zaanse Schans besoek en windmeulens, handwerkwinkels en museums gesien. By die Delft-fabriek het hulle die mooiste handgeverfde blou Delft-breekware gemaak.

Tulpplase

Lande met geel affodille

Die dag voor ons Keukenhof-uitstappie het ons tussen die tulpplase rondgery en die rye kleur bewonder. Soms het ons uit die kar geklim om nader te kyk en die wonderlike reuk van die massas blomme te ervaar. Die beeld van die blomvelde was my prentjie van die hemel. Ons was verstom oor die goudgeel affodille wat oral soos veldblomme te voorskyn gekom het.

Keukenhof

Tulpe in Keukenhof

Keukenhof was meer as wat ek verwag het. Dit was bevredigend om die verbasing in my ma se oë te sien, en dit was kosbaar om haar vreugde te ervaar. Ons was verstom deur die talle uitstallings, kleurvolle tulpvariëteite en ander blomme. Toe Charl later agterkom dat ons meer as 10 km gestap het, merk my ma verbaas op: Haai, ek het nie eers geweet ek kan so ver stap nie!

Hierdie jaar het ons gehoop om Keukenhof vir ‘n tweede keer te besoek. Keukenhof ontvang meer as ‘n miljoen besoekers per jaar. Keukenhof was gereed om op 20 Maart 2021 oop te maak en het kaartjies aanlyn begin verkoop. Die regering het hulle egter ingelig dat die huidige Covid-toestande hulle nog nie toelaat om oop te maak nie, al is hul tuine gereed. Covid-getalle in Europa styg weer, wat die derde golf aandui. Gelukkig het Keukenhof hul tuine virtueel op sosiale media vertoon. Ek begin dus elke dag met ‘n vinnige besoek aan Keukenhof!

Keukenhof tuine

Ek wens ek kon my ma verras met ‘n onverwagse besoek en blomme. Ek is egter nou beperk tot die tulpfoto’s wat ek vir haar per WhatsApp stuur. Gelukkig weet ek uit ondervinding dat daar soms uit die bloute geleenthede ontstaan.

Liefdegroete

Emsia

Innerlike reis in ‘n vreemde land

Innerlike reis in ‘n vreemde land

Soms wanneer ons road trips beplan, het God innerlike reise van ‘n ander aard vir ons in gedagte. Ek sal die afgelope winter onthou. Dalene en my pad het gedurende Covid-tye onder vreemde omstandighede in Europa gekruis. Ek het so baie by haar geleer in die kort tydjie wat ek ‘n haar pad duideliker kon sien. Laat ek die storie deel.

Dalene en Emsia in Konstanz

Lente is in die lug in Mosselbaai en Dalene dink opgewonde aan hulle road trip wanneer Burger oor ʼn paar dae huis toe kom. Hy werk nou al vir 15 jaar lank as ʼn dokter in verskeie Afrika-lande. Afstand is deel van hul werklikheid, maar hierdie ses maande wat deur Covid veroorsaak is, was besonder lank.

Hy kan gelukkig vir ses weke huis toe kom. Hulle gaan rondry, elke aand braai en hy kan sy batterye herlaai in sy werkkamer waar hy so graag houtwerk doen. Dit voel of hulle vir die eerste keer kan begin asemhaal na 5-jaar se versmorende pyn veroorsaak deur Sumaré, hulle jongste dogter, se noodlottige motorongeluk as eerstejaarstudent.

Burger en Dalene by 'n kaart van Afrika

Die selfoon lui en die boodskap laat Dalene in skok. Burger het ‘n erge beroerte gehad in woestynagtige Mauritanië in Afrika, sy huidige werkplek! Die telefoonoproep het hul onbeplande individuele en gesamentlike emosionele reise in Covid-tye met baie beperkende maatreëls, afgeskop.

’n Ambulans het Burger per woestynpad na die hoofstad, Nouakchott, vervoer. Vandaar het hy per ambulansvliegtuig na Frankfurt, Duitsland, gevlieg. In Frankfurt het dokters ’n noodoperasie uitgevoer om ’n deel van sy skedel te verwyder om die swelling in die brein te akkommodeer. Dalene het haar werk van 21 jaar, bedank en reëlings getref om vir ‘n onsekere en onbepaalde tydperk na Duitsland te vlieg.

Vlug tussen Mauritanie en Frankfurt

Duitsland

Met haar aankoms in Frankfurt het hospitaalpersoneellede haar meegedeel dat sy weens Covid nie haar man in die ICU kon sien nie. Daaglikse terugvoer was beperk tot “kritiek maar stabiel”. Ná twee weke het die dokters hom na die neurologiese Schmieder-Kliniek in Allensbach Duitsland, oorgeplaas. Na nog drie dae se wag vir Covid-toetsuitslae, kon sy uiteindelik haar man sien. Sy kon hom egter net drie dae per week en twee uur op ‘n slag sien. Vir die res van die tyd was dit net sy en haar gedagtes in ‘n gastehuiskamer. Die omgewing het al dowwer en kouer geword namate die winter nader gekom het.

Schmieder-Kliniek in Allensbach Duitsland

Hul familie en vriende is bekommerd en probeer uitreik na Suid-Afrikaners wat kan help om ondersteuning te bied. Ek was naby genoeg om met die trein te reis, en ons en die Prinsloo se paadjies het gekruis. Ek en Dalene het een keer per week per trein na Konstanz gereis, ‘n dorpie aan die Duitse kant naby die Switserse grens. Dit was koud buite en restaurante in Duitsland is gesluit weens Covid. Ons het oor die grens na Switserland gestap en mekaar oor ‘n warm koppie koffie in ‘n Switserse winkelsentrum leer ken.

Daleen en Emsia tussen Duitsland en Switserland

Zürich in Switserland

Dit het van kritieke belang geword vir die dokters om die deel van Burger se skedel, wat tydelik in sy maag gestoor is, terug te sit. Weens onbeskikbare ICU-sale in Duitsland het hulle ‘n neurochirurg in Zürich geïdentifiseer. Die Switserse dokter moes op Oukersaand opereer, afhangende van die beskikbaarheid van ‘n ICU-bed. Burger sou op 23 Desember per ambulans na Zürich vervoer word, en ons sou Dalene per motor kom haal. Die ICU was nie beskikbaar nie, maar vir die eerste keer in 10 maande kon hulle op die 24ste en Kersdag onbeperkte tyd saam deurbring.

Burger in Hirslanden hospitaal

Die operasie het plaasgevind ‘n dag voordat die neurochirurg met vakansie vertrek het. Die prosedure was ‘n sukses, maar Covid-reëls was strenger. Talle reëlings, briewe en Covid-toetse later het Dalene in ’n ambulans saam met Burger na Duitsland teruggekeer. Dit was die laaste keer dat ek Dalene gesien het. Ná nog twee maande, waartydens sy hom net vir een uur per week kon sien, het sy my opgewonde meegedeel dat hulle vroeg in Maart Suid-Afrika toe vlieg vir verdere rehabilitasie daar.

Burger en Dalene se uitdagende situasie, wat hulle met soveel hoop, geloof en liefde aangepak het, het die lense waardeur ek na die lewe en voorregte kyk aansienlik beïnvloed. Covid omstandighede is moeilik vir ons almal. Daar is egter moeilikheidsgrade. Een voorbeeld hiervan is ‘n onverwagse oproep om ons in te lig dat dit tyd vir ‘n innerlike reis in plaas van ‘n road trip is.

Ter herinnering van die vreemde tye het ek ʼn foto-video gemaak.

Groete

Emsia

Die ritme van seisoene skep vertroue

Die ritme van seisoene skep vertroue

Met lente wat in die natuur sigbaar raak, ervaar ek ‘n gevoel van opgewondenheid en nuwe lewenslus.  Die winter was lank, koud en soms alleen as die snerpende koue dit moeilik maak om die huis te verlaat. Die langer en warmer dae en tekens van nuwe lewe in die natuur gee my hoop.

Al vier seisoene in Switserland

Kinder ervaring van seisoene

Seisoene het nog altyd  ʼn groot impak op my gemaak. Kleintyd was dit bloot die opwinding en nuwe geleenthede wat elke seisoen bring as jy verveeld begin raak van dieselfde roetine, klere en kos. Die Kalahari-winters is kort, maar ek onthou geurige bredie, boontjiesop en wildspastei in die koue aande.  Na skool het ons in die son gesit terwyl my ma vir ons lemoene skil. Die wêreld was droog en vaal.

Die somers was lank en warm en ons het alle beskikbare tyd by die dorpswembad deurgebring. Skouer-seisoene was kort, maar ek onthou die uitsien na die nuwe rok wat my ma vir ons gemaak het om skool toe te dra op 1 September.  Ons het ons nuwe rokke bibberend, maar met trots gedra.

Kathu, Suid Afrika

Volwasse ervaring van seisoene

Met ouderdom en realiteite van die lewe, het seisoene vir my nuwe betekenis gekry. Seisoene wat op hulle tyd opdaag is die een sekerheid waaraan ek kan vashou al voel die wêreld hoe deurmekaar. Dit bevestig daar is ʼn Skepper met ʼn Meesterplan. In die Wes Kaap het ek geleer Herfs kom tydens Paasnaweek. Dit is die mooiste prentjie as die wingerdblare verkleur na skakerings van geel en roesbruin en die berge ‘n donkerder blou raak. Daar iets spesiaals aan sagte winterreën wat jou soos ʼn kombers koesterend toevou. Na weke van onder die kombers sit, raak mens egter moeg van binnehuis wees en wil jy die son op jou vel voel.

Wes-Kaap in die herfs

Met verloop van tyd het ek die metaforiese betekenis van seisoene begin verstaan. Die ritme en balans van seisoene asook die belangrike rol wat elk van die vier seisoene speel, het meer betekenis gekry. My kinders se lewensbome is besig om bloeisels en nuwe blare te vorm en gereed te maak om hulle vrug hier op aarde te dra. Elke oggend herinner die pyne op verskillende plekke in my lyf my daaraan dat my lewensboom wat tans in herfs is, gereed maak vir winter.

Positiewe perspektief op winter

Met die hulp van seisoene kan ek winter en sy rol in ʼn meer positiewe lig sien. In ons winter-seisoene het ons die tyd en wysheid om ondersteuning te bied aan die wat dit nodig het in hulle eie seisoene. Vir die eerste keer in my lewe het ek ‘n wit winter ervaar. Die stilte en skoonheid van die spierwit sneeu slaan my asem weg. Ek deel die visuele ervaring in ‘n foto-video.

Ongeag die seisoen in die natuur wat verskillend tussen die noordelike en suidelike halfrond is, ervaar ons almal winter met Covid-19 inperking. Ons hoop is op Lente. Een van ons tuiniers het dit so mooi gestel: “Aan die einde van winter lyk dit of die Master ‘n skakelaar druk en alles skielik gelyk begin groei!” Ek geniet elke nuwe blaar en botsel buite en raak in vervoering as ek foto’s neem. Ek gaan bewus wees en opgewonde raak oor die groei wat by ons as mense wêreldwyd gaan plaasvind na die winterperiode.

Nuwe groei in die natuur

Groete

Emsia

Wat ek van my kinders leer

Wat ek van my kinders leer

Beide Jacques en Christo is op die eerste Vrydag in Maart gebore. Jacques het 22 jaar gelede in die wêreld gekom en op sy rustige manier sy tyd geneem. Christo het twee jaar later opgedaag, maar weens sy aard kon hy nie wag om sy lewe te begin nie. Toe hy my drie weke vroeg dringend kennis gee het ek met waarskuwings ligte aan, hospitaal toe gejaag. Moederskap het my intussen waardevolle lesse geleer.

Jacques en Christo
Jacques en Christo

Ouerskap is ʼn ongelooflike voorreg. In my ervaring was dit nie noodwendig so maklik om ʼn ma te word soos wat almal my gedurende my tienerjare gewaarsku het nie. Die rol is ook nie so maklik soos wat dit gelyk het toe ek ‘n tiener was nie!

My ouers het my oneindig lief. Ek het dit eers verstaan die dag toe ek ʼn ma geword het en voel of ek my hart broos en blootgestel buite my lyf dra. As ek terugdink oor my jare as tiener is daar baie geleenthede, situasies en woorde met my eie ouers wat ek wens ek anders hanteer het. Gelukkig weet ek darem nou uit ervaring ‘n ma se liefde vir haar kinders is geduldig en verdra baie.

Emsia en Charl met Zander as baba

Elke mens is uniek geskape. Ek het dit besef toe ek probeer het om my ouerskap-lesse geleer met Jacques, op Christo en Zander toe te pas. Elke tak van die familieboom groei in sy eie rigting om sy eie sonlig te kry en sy eie doel te dien. Dit is nodig vir balans. ʼn Mens mag nooit twee mense, veral kinders, met mekaar vergelyk nie.

Die Wonder van Lewe. Dis ongelooflik hoe  ʼn mens uit twee selletjies binne nege maande ontwikkel en in ʼn onafhanklike jong volwassene binne ʼn paar jaar transformeer.

Moenie ander mense se ouerskap oordeel nie. Jou eie groen koring gaan ander mense baie geleentheid gee om jou te veroordeel. In die somer staan die koring letterlik groen op die land hier om ons. Soms groei daar ʼn helder rooi papawer tussen die groen koring en dit laat my so dink aan Dr Seuss se wysheid van “Why fit in when you were born to stand out”. Dit is veral hierdie rooi papawers wat mense rede gee om te oordeel!

Rooi poppie in groen koring lande

Ouerskap is ʼn geleentheid vir persoonlike groei. Met elke kind leer ek nuwe dinge en moet ek nuwe uitdagings in die omstandighede, maar ook in myself oorkom. Elkeen van my kinders daag my op verskillende maniere uit. Ek leer van grense stel, onderhandeling en word direk gekonfronteer met my eie swakhede. Soms is ek skuldig aan onnodige haastigheid. Ek onthou ʼn spesifieke geleentheid waar ʼn sesjarige Jacques my bewus gemaak het van my swakheid. Hy het gesê: “Dit is reg Ma. Ek sal gou maak, maar waarom moet ons gou maak as dit Sondag is en ons net op pad is strand toe?”

Te midde van baie ouerskap uitdagings, is die verhouding met jou kind die belangrikste. Ek het op die harde manier geleer dat konflik deel is van die rol, maar dat ek die konflik op ʼn respekvolle manier moet hanteer sodat die verhouding nie skade ly nie. Ek het ook geleer dat net soos met ʼn krisis, ek  ʼn konfliksituasie optimaal moet benut vir wedersydse begrip en groei in die verhouding.

Seuns in aksie

Elkeen van ons kinders word in sy eie omstandighede groot. Elkeen het sy eie uitdagings en lesse om te leer. “In my dae het ons dit so gedoen”, is nie woorde wat help nie.  Zander en Jacques verskil amper tien jaar en dit is ongelooflik om te sien hoeveel dinge in tien jaar verander het wat veroorsaak dat hulle grootword-omstandighede in baie opsigte verskil.

Ek het nog baie om te leer. Sedert jou kinders se geboorte, leer jy die veranderende wêreld deur hulle oë ken. Ek moet hard daaraan werk om by te bly.  Jacques en Christo het aan my musiekkennis gewerk op pad skool toe en Zander het nou oorgeneem. Tegnologie en sosiale media het ʼn hele nuwe klomp geleenthede en uitdagings geskep en ek probeer bybly.

Seuns en tegnologie

Ouerskap is nie ʼn reis wat jy alleen kan aanpak nie. Ons moet oop wees vir verskillende insette om ons kinders te help gebalanseerde volwassenes te word. Wanneer kinders skielik in twee verskillende huise grootword, is daar noodgedwonge verskillende sienings, uitdagings en ouerskapstyle. Ouers en stiefouers saam met wonderlike ander volwassenes soos grootouers, familie, onderwysers en almal wat hulle pad kruis, help hulle om hulle weg te vind.

Oumas met Zander

Ek is dankbaar vir elkeen wat ʼn positiewe rol in my kinders se lewens speel!

Groete

Emsia