Browsed by
Category: Jaar 2021

Musiek praat die taal van my siel

Musiek praat die taal van my siel

Musiek praat met my siel op maniere wat selfs woorde nie kan bereik nie.  Ek self het nie baie musiektalent nie. Pa het in ʼn orkes gespeel en beide my ma en suster is met suiwer nootvaste sangstemme geseën. Ek het egter in die musiek waardering ry beland toe talente uitgedeel is, maar daarvan het ek gelukkig mildelik ontvang.

Liedjies vertel stories van mense, plekke en tye

Tydens my kinderjare het daar altyd musiek in ons huis gespeel.  Daar was ʼn radio in elke vertrek, selfs in die badkamer.  As tieners het ons ons gunstelingliedjies van die radio af op kassetbande opgeneem. Ons het vir my ma ‘n lys van liedjies gegee wat sy moes opneem terwyl ons op skool was. My suster het die woorde van elke gewilde treffer geken, en ek het maar my eie woorde uitgedink

Met my ma se 70ste verjaarsdag het ek ‘n CD-stel van haar 40 gunstelingliedjies as geskenk saamgestel. Sy het liedjies gekies wat verteenwoordigend is van al haar lewensfases en vir my die storie agter elkeen vertel. Tydens haar verjaardagviering het sy kopieë van die CD’s aan haar vriende en familie uitgedeel. ’n Besondere liedjie op die CD wat my na aan die hart lê, is die Māori Love Song. Sy het vir my vertel dat daardie liedjie net na my geboorte in die kar op pad huis toe op die radio gespeel het.

Ek het vir myself ook ‘n Top 40 iTunes trefferslys saamgestel en liedjies gekies wat my aan mense na aan my herinner. Ek luister elke Donderdag daarna as ek die huis skoonmaak en dan kuier my siel by almal terwyl die liedjie wat ons verbind speel.

Musiek is die taal van die hart

Musiek het ‘n fisiese, emosionele en geestelike impak op ons. Dit het die krag om ‘n hele verhoog opgewonde te maak en te vermaak, maar kan ook strelende gemak verskaf. Filmvervaardigers gebruik dit baie goed om emosie en gevoel te skep terwyl die plot ontvou. Mense vertel stories deur musiekblyspele, jazz, rap en opera. Musiek is ‘n medium vir aanbidding en lofprysing in kerke. Dit vorm ook deel van kultuur en volksmusiek om mense ‘n gevoel van eenheid te gee.

Musiek in Switserland

Musiek speel ‘n belangrike rol in die Switserse kultuur. Vele geleenthede bestaan ​​om musiektalent te ontwikkel en uit te leef. In die somer is daar een keer per week ’n orreluitvoering in Zürich se moederkerk (Fraumünster). Verskillende kerkorreliste kan hul talent op die indrukwekkende orrel in die historiese Gotiese gebou deel. My siel is in die hemel as ek na suiwer orrelklanke luister.

Gedurende die somer is daar baie musiekfeeste en konserte. Daar is buitelugkonserte waar mense piekniek kan hou terwyl hulle na simfoniemusiek langs die meer luister. Ons het die Lusern Musiekfees in die groot (KKL) konsertsaal in Lusern bygewoon. Ek en Zander het ‘n Star Wars-fliek op ‘n groot skerm gekyk terwyl ‘n lewendige simfonieorkes die klankbaan verskaf het. In Desember beplan ons om die 007 Sky Fall fliek met lewendige musiek te ervaar.

Die Alphorn is ‘n tradisionele Switserse musiekinstrument. Jare gelede het die skaapwagters dit gebruik om koeie uit die weivelde te roep wanneer dit tyd was vir melk. Later het hulle die Alphorn vir volksmusiek en toerisme gebruik, en nou het dit ‘n nasionale simbool geword. Ons ontmoet dikwels ‘n persoon of groep mense wat hierdie Alphorn by toeriste plekke speel.

Ek hou van Plato se woorde:

Music gives a soul to the universe, wings to the mind, flight to the imagination and life to everything.

Groete

Emsia

Tegnologie het ons leefwyse verander

Tegnologie het ons leefwyse verander

Tegnologie het ‘n toenemend veranderende impak op hoe ons leef. Digitalisering is ‘n gonswoord. Ek is skaam om te erken dat ek digitalisering nie met dieselfde opgewondenheid as die res van my gesin verwelkom nie. Ek fokus soms op die ongerief van verandering eerder as die ongelooflike geleenthede wat dit skep. My familie sorg egter dat ek nie agterbly nie.

Tuis outomatisering

Charl werk in tegnologie en raak baie opgewonde oor nuwe ontwikkelings. Hy het talle outomatisering in ons huis in Suid-Afrika geïmplementeer en die alarm, sekuriteitskameras en motorhuisdeure vanaf sy foon beheer. Toe hy weg van die huis af gewerk het, het die outomatisering hom toegelaat om na al die kameras te kyk.

Charl was reeds op die dag van Christo se 18de verjaardag en partytjie in Switserland. Ek het die buitekamera daardie aand afgeskakel omdat ek bekommerd was dat Charl se hart nie sterk genoeg is om na ‘n huispartytjie te kyk terwyl hy by ‘n nuwe werk in ‘n nuwe land aanpas nie.

Charl het ‘n Google Home vir ons woonstel in Switserland gekoop. Dit speel musiek en verskaf die weervoorspelling op versoek. Ek raak egter baie geïrriteerd as Google Home nie my aksent en vriendelike stemtoon verstaan nie. Dit reageer dadelik op Zander se instruksies. Ek het vir Charl en Zander ingelig dat as hulle ooit op dieselfde manier met my praat as met Google Home, ek my tas huis toe pak. Dit was nog voor Covid, bygesê.

Skool

Die ICS-skool voorsien elke kind van ‘n Chrome-boek waaraan hulle by die skool werk en huiswerk doen. Die skool het lisensies vir verskeie sagteware wat die leerders in verskillende vakke gebruik, soos Ontwerp en Kuns. Selfs die biblioteekboekuitleenstelsel is geoutomatiseer. Ouers kan dus ook boeke aanlyn leen en lees.

Supermarkte

By supermarkte word die koop- en betaalproses ook geoutomatiseer. Kliënte moet ‘n skandeerder met hul kaart by die winkelingang aktiveer voordat hulle elke item wat hulle in die trollie laai, skandeer. Ná die aankope betaal hulle by ‘n terminaal. Dit het baie handig te pas gekom tydens Covid-19. Personeellede doen soms steekproewe op geselekteerde kliënte om hulle eerlik te hou.

Die eerste keer dat hulle my vir ‘n steekproef gekies het, was ‘n traumatiese ervaring. Met die finale skandering voor betaling het groot rooi letters, WARTEN, op die skerm verskyn. ’n Winkelassistent het opgedaag en versoek dat ek my trollie moet uitpak, aangesien sy alles weer moet skandeer. Ek kon voel hoe my temperatuur styg, veral toe sy my daarop wys dat ek vergeet het om die strepieskode van die jogurt te skandeer! Ek het die winkel verlaat sonder ‘n kriminele rekord maar was baie verleë .

‘n Blog vir my Briewe

My vriende het my aangemoedig om my gereelde briewe op ‘n Blog te plaas. My vrees vir tegnologie en sosiale media was die twee faktore wat my langer as ‘n jaar daarvan weerhou het om dit te doen. Ek moes dit sien as iets nuuts om te probeer leer.

Sekere aspekte was intuïtief, maar ander was meer uitdagend om uit te vind. Ek het gereeld gewens dat iemand langs my moet sit en help. Die aanlynwêreld het nie ‘n telefoonnommer of ‘n e-posadres nie. Jy maak staat op aanlyn artikels geskryf deur mense wat ‘n soortgelyke probleem ervaar het.

Die hele ervaring het my aan die volgende herinner:

  • In ‘n veranderende wêreld is nuwe en onbekende dinge en ervarings ‘n gegewe. Ons moet hulle sien as deure wat nuwe wêrelde oopmaak.
  • Dit is baie bevredigend om iets suksesvol te doen nadat jy daarmee gesukkel het.
  • Ons is deel van die geskiedenis en het die voorreg om vinnige tegnologiese verandering te aanskou.
  • Almal het die ondersteuning en aanmoediging van ander mense nodig om iets nuuts te probeer. Ons moet dit met liefde en genade ontvang en in oorvloed uitdeel.

Groete

Emsia

Leefstyl veranderinge in Switserland

Leefstyl veranderinge in Switserland

Dit is soms nodig om te reflekteer op die pad wat jy gestap het, die keuses wat jy gemaak het en die impak daarvan.  Om in Switserland aan te pas het ons ʼn hele aantal leefstyl veranderinge gemaak.  Sommige van ons veranderinge was by keuse en ander was vir ekonomiese of praktiese redes.

Vervoer

Ons het ʼn groot aanpassing ten opsigte van vervoer gemaak. Ruimte en parkering is beperk en ons maak, soos die res van die mense in Switserland, gereeld van openbare vervoer gebruik. Ons ry fiets of stap as alternatief. Zander het baie vryheid tussen openbare vervoer en sy scooter.

Ons het na ons eerste jaar ʼn motor gekoop om ons opsies uit te brei. Charl moes weer ʼn praktiese rytoets aflê om ʼn Switserse bestuurslisensie te kry. Ek het meer daaroor in ‘n brief met die titel toetse op die pad gedeel. Ek het egter twee jaar laas in Suid Afrika bestuur, maar dink ek is heelwat fikser.

Eetgewoontes

Daar het ʼn groot verandering in ons eetgewoontes plaasgevind. Ons bederf na ʼn rowwe week in Suid Afrika was om naweke uit te eet of ontbyt op ʼn wynplaas te geniet. Ontbyt is nie eintlik ʼn groot ding hier nie.  Die Switsers kry sommer vinnig ʼn “gipfile” (croissant) of “Brezel” (reuse pretsel) en koffie op die treinstasie of by ʼn bakkery.

Uiteet is duur en die verskeidenheid opsies is beperk. Ek kan die kere wat ons uitgeëet het op my een hand tel. Dit is ook bekend dat koffie drink in Switserland die duurste in die wêreld is.

Ons leef amper heeltemal vegetaries.  Die vleisopsies is beperk en vleis is baie duur. Ek bederf so nou en dan vir Zander met ‘n hamburger of ʼn varkworsie. Die vleis en veral die hoender is vir my smaakloos.  Ons spyskaart is nou deesdae vegetaries.

Verblyf

Ons het ʼn groot huis met ʼn lieflike tuin in Suid Afrika verruil vir ʼn klein woonstel op die eerste vloer in ʼn groot woonstelkompleks Ankenbüel, in Zumikon. Skoonmaakhulp is 15 maal duurder as in Suid Afrika. Ek is dus dankbaar dat ons plek klein is, want die skoonmaaktaak is natuurlik na my rolbeskrywing geallokeer. Ons leef ligter met minder verantwoordelikheid en verpligtinge wat met huisinstandhouding gepaard gaan.

Die kleiner leefruimte veroorsaak dat ons meer permanent in mekaar se persoonlike ruimte is wanneer ons almal tuis is.  Ons het dit aanvanklik as ʼn potensiële probleem gesien, maar nou geniet ons die samesyn. Die aspek was egter tot die uiterste getoets met die Covid-19 inperking.

Diversiteit

Meeste mense wat in die woonstelkompleks woon, kom van verskillende dele in die wêreld. Die internasionale skool bestaan natuurlik ook uit families van reg oor die wêreld. Ons word dus blootgestel aan diversiteit op baie vlakke.  Deur Zander se maats leer ons van verskillende kos, kultuur, taal en dinge waarvan ons nooit geweet het nie.  Dit help ons om met nuwe oë en respek na diversiteit kyk.  Dit veroorsaak ook dat ons meer respek en waardering het vir ons eie land, sy mense en tradisies.

Taal

Ons Duitse woordeskat het al redelik uitgebrei en ons begrip van die taal is redelik, maar ons kan nog nie ʼn behoorlike gesprek in Duits voer nie. Ek was selfs in Suid Afrika nie altyd mooi op die program nie, maar hier het dit ʼn nuwe dimensie bereik. Dit is soms ʼn groot uitdaging. Die verwaging is dat jy die land waar jy woon se taal moet kan praat en met tydsverloop raak almal se geduld met jou al hoe minder.

Ons geniet die nuwe geleenthede en persoonlike groei wat dit meebring.  Die verandering het beslis ʼn groot impak op ons perspektiewe in ʼn veranderende wêreld. Ons word gereeld met ons self en ons uitkyk op dinge gekonfronteer.  Soms moet ons maar net vir ons self lag oor die flopse en flaters wat ons begaan.  Groei gebeur nie sonder die nodige groeipyne nie.

Groete

Emsia

Medaljes vir toewyding en opoffering

Medaljes vir toewyding en opoffering

Die onlangse Olimpiese Spele het my soos ‘n sterk seestroom ingesuig. Ek was op die kruin saam met sekere atlete, hul afrigters, familie en spanlede. Ek het egter ook trane gestort oor teleurstellings en drome wat nie uitgewerk het nie.

Die Olimpiese medalje simboliseer harde werk, toewyding, opoffering en geduld. Dit dien as ‘n motivering vir die duisende mense wat die pandemie wêreldwyd beveg.

Medal of Honour

Ons is vertroud met die VSA se Medal of Honour, die hoogste vorm van erkenning wat ‘n militêre lid kan verdien. Vir sommige dui die Medal of Honour op diepgaande dapperheid en heldhaftigheid. Vir ander simboliseer dit enorme opoffering, toewyding en diens.

Vir mense wat die medalje ontvang, is die betekenis daarvan dikwels diep persoonlik en gevul met talle emosies wat uniek is aan elke individu en hul ervaring. Dit is ‘n tasbare herinnering aan ‘n moeilike tyd in hul lewens en verteenwoordig dikwels enorme persoonlike verlies en opoffering. Hierdie gewone mense het buitengewone dinge gedoen vir ‘n beter toekoms.

In die afgelope jaar het ek verskeie mense gesien wat buitengewone dinge gedoen het vir die mense vir wie hulle lief is. Hierdie mense sal nooit ‘n medalje ontvang vir hul onbaatsugtige liefde en opoffering nie.

Burger en Dalene Prinsloo

In ‘n vorige brief het ek meer oor Burger en Dalene se innerlike reis in ‘n vreemde land gedeel. Burger het ná sy ernstige beroerte op 18 Augustus 2020 ses maande in hospitale in Duitsland en die laaste ses maande in Suid-Afrikaanse rehabilitasiesentrums deurgebring. Dalene het uit haar werk bedank en Burger op elke moontlike manier ondersteun. Hulle het ’n hele span terapeute, familie en vriende wat hulle ook ondersteun. Ek kan egter ’n hele boek skryf oor al hul uitdagings die afgelope jaar. Hulle het onder andere beide Covid-19 gekry.

Hulle is tans in Johannesburg by hulle dogter om terapie vir Burger moontlik te maak. Dalene laat weet in haar onlangse terugvoer:

Ons is gesond en Burger vorder goed.  Hy kan al amper 100 tree op ‘n slag stap.  Sy spiere is maar styf en hy ervaar pyn met die skielike oefening na 10 maande in die hospitaalbed. Volgens die terapeute klink dit of ons nog ʼn verder 10 maande hier moet bly voordat ons huis toe kan gaan.  Ons pak die reis dag vir dag in geloof aan en ons weet die wenstreep wag!

Die pandemie

Die pandemie het baie trauma en verlies veroorsaak, en baie gesinne het geliefdes verloor. Ander het hul werk of bronne van inkomste en sekuriteit verloor. Dit verg dapperheid om soggens uit die bed op te staan en jou verantwoordelikhede na te kom. Bomenslike krag word vereis om met jou pyn te sit, vir eksamens te studeer en met take by die huis te help omdat ma of pa nie meer daar is nie.

My hart bloei toe ek in ʼn brief van ʼn jong meisie wat onlangs beide haar ouers verloor het, die volgende woorde lees.

Ek wil Sondag na kerk weer gaan buns koop en ʼn warm bun uit die sak steel en op pad huis toe in die kar eet.  Ek wil in die chaos instap waar jy mamma se huiskos ruik. Ek wil gou hardloop om ander klere aan trek.  Ek sal vinnig my kamer deur toemaak want my bed is deurmekaar en my kerkklere lê nog op die grond. Ek weet mamma raas nie Sondae nie. Ek wil net weer tyd kan terug draai en by die HUIS wees.

Ek wil graag vir al hierdie gewone mense, soos Burger en Dalene, wat buitengewone dinge doen sê:

“Julle ingesteldheid en deursettingsvermoë, ten spyte van vele uitdagings, gee vir my en ander hoop en dien as aanmoediging en inspirasie!”

Groete

Emsia

Die lewe bestaan uit kleurvolle oomblikke

Die lewe bestaan uit kleurvolle oomblikke

Die lewe bestaan uit oomblikke.  Oomblikke is soos foto’s wat in die geheue-album gebêre word om weer stadig deur te blaai vir onthou.

Verlede jaar was ʼn mylpaalverjaarsdag vir Charl.  Mylpaal verjaarsdae dwing ons om terug te kyk op die onthou oomblikke van die lewe. Charl se liefde vir legkaarte en myne vir foto’s was die boublokke vir sy geskenk idee.  By die bekende verskaffer van legkaarte, Ravensburger in Duitsland, kan ʼn mens jou legkaart ontwerp met jou eie foto’s.  Ek het die ontwerp van die legkaart en Charl die bou daarvan ewe veel geniet.

Ons lewe is soos een groot legkaart

Ons lewe is soos ‘n groot legkaart wat bestaan uit oomblikke wat die prent vorm en inkleur. Daar is tye waartydens ons net kan fokus op die stukkies uitgepak op die tafel wat soos ‘n deurmekaarspul lyk.

In tye wat oorweldigend voel, help dit om ʼn kreatiewe en terapeutiese projek aan te pak, want dit gee ons onderbewussyn kans om sin te maak uit die warboel van gedagtes. Ons kry kans om holisties na ons lewe te kyk en al die stukkies as uitdagings of geleenthede eerder as onmoontlikhede te sien. Dit help om te verstaan hoe hierdie legkaartstukke in mekaar pas om ‘n groter prent te skep.

Ons prente bestaan uit gekleurde maar ook swart en grys stukkies. Die swart en grys stukke help ons om meer waardering te hê vir die gekleurde stukke. Dit is die kontraste wat die prent uniek maak.

Ons moet onthou oomblikke skep

Dit is belangrik om geleenthede vir onthou-oomblikke te skep. Ek het al vir jare die gebruik om Desembermaande deur my jaar se foto’s te gaan en hulle te sorteer. Dit is deel van my manier om oor die jaar te reflekteer, maar dit dien ook as waardevolle aanmoediging om oop te wees vir nuwe idees en geleenthede.

Hier is Switserland is my lewe minder gejaagd en fokus ek doelbewus daarop om die gewone oomblikke net te geniet. Ek moet teenwoordig wees om waar te neem.  My saamwees oomblikke met Zander, as ons laatlam, is besig om vinnig minder te word. Hierdie gewaarwording dwing my om teenwoordig te wees terwyl ons gesels oor ons oggend koffie in die bed.

Ek het nou begin om aktiwiteite in die omgewing asook veranderinge in die natuur meer bewustelik waar te neem as ek winkel toe stap. Ek maak oogkontak en glimlag as ek die mense wat verby my stap groet en ervaar dit as ʼn gedeelde oomblik wat deel van mekaar se dag vorm.

Ons moet mekaar onthou oomblikke gun

Soos my seuns groter word en hulle eie lewens begin leef, verstaan ek ook al hoe meer die belangrikheid daarvan om vir mekaar onthou-oomblikke te gun. In elke gesin het elke individu sy eie passies en gunsteling plekke en mense.

Kahlil Gibran druk dit so mooi uit in die volgende stuk wat hy geskryf het met ʼn huweliksverhouding in gedagte. Dit is egter net so waar met ander nabyverhoudings:

Gedeelde oomblikke al is ons vêr van mekaar

Covid tye dwing ons om kreatief te wees in ons pogings om gedeelde oomblikke ten spyte van afstand te êrvaar. Ons het as familie en vriende reg oor die wêreld elkeen ʼn kreatiewe projek aangepak. Die kreatiewe projekte het gewissel tussen paint-by-numbers, diamond-dot-painting, akrielverf op canvas en lego en ander bouprojekte.

Ons het ons vordering met mekaar gedeel deur middel van foto’s en so samesyn ervaar.

Groete

Emsia

Woorde het my reddingstou geword

Woorde het my reddingstou geword

Ek was nog nooit een vir baie woorde nie.  Ek geniet diep en insiggewende gesprekke, maar is gewoonlik beter met luister as met praat. Die afgelope twee jaar is woorde egter my enigste vorm van kontak met ander mense. 

Die woorde wat ek hoor en praat

Telefoongesprekke het my voorheen angstig gemaak. Deesdae het ’n telefoonoproep my nuwe geskenk geword. Ek sien uit daarna om iemand se stem te hoor. My weeklikse oproep met my ma is soos ‘n konstante waaraan ek vasklou. Ek is dankbaar vir die voorreg om haar stem te hoor. Nadat ons inligting oor die welstand van familie en vriende gedeel het, gesels ons oor ons passies en belangstellings. Ons verlustig ons ook in die kosbare oomblikke en positiewe herinneringe van die verlede. Dit is altyd spesiaal om my ma te hoor lag.

My seuns hou ook nie van telefoongesprekke nie, maar deesdae gesels ons vir ure oor die foon. Ons het voorheen ons liefde vir mekaar uitgedruk deur tyd saam te spandeer en aktiwiteite saam te doen. Dikwels het dit in stilte geskied, omdat mekaar se teenwoordigheid genoeg was.  Ons het mekaar met take gehelp of met klein geskenkies verras.  Aanraking, as ʼn uitdrukking van omgee, het terloops in die verbygaan gebeur. Woorde is nou al wat ons het.

Die woorde wat ek skryf en lees

Ek ervaar skryf as ‘n waardevolle manier om van die emosies wat my wil oorweldig, ontslae te raak.  Dit help my om sin te maak van wat ek voel.  Die papier gee nie raad nie, luister geduldig en gee vir my perspektief en antwoorde. Gedurende my egskeiding het ek my emosies in digvorm neergepen. Met ons trek Switserland toe, help my briewe elke twee weke my om sin te maak van gebeure, kontak te hou en herinneringe op papier te lewendig te hou.

Ek lees graag en vind dikwels antwoorde op my vrae in geskrewe vorm. Soms vind ek selfs bemoediging in geskrewe stukke, gedigte en wyse woorde van mense op sosiale media. Ek het geleer om selektief te wees met die aard en die bron van die inligting wat ek lees. Woorde het ʼn groot impak op my gedagtes, wat oorspoel na my gevoelens en het ʼn impak op my aksies.

Woorde is kragtig

Woorde is ʼn draer van inligting en emosies. Dit het ʼn impak op ander mense.  As woorde ʼn mens se enigste vorm van konneksie word, moet jy hulle versigtig kies.  Dit is belangrik vir die een wat dit spreek maar ook vir die een wat dit hoor. Woorde kan opbou, inspireer, motiveer, erkenning gee en liefde oordra.  Dit kan egter ook afkraak, ontmoedig en twyfel en onsekerheid saai. 

Ons woorde is ‘n bevestiging vir die wêreld van hoe ons ander, ons lewens en onsself sien. Wanneer ons iets hardop sê, word hierdie woorde ʼn waarheid vir onsself, maar ook vir almal wat dit hoor.  Dit is baie belangrik dat ons waak oor ons woorde en seker maak hulle is waar en positief.  Woorde kan nie terug getrek word nie.

Die pen is magtiger as die swaard

Ek het waardering vir die idioom wat lui, “Die pen is magtiger as die swaard”. Geskrewe woorde kan ander oortuig, opvoed, inlig en meer verandering te weeg bring as wat geweld of misbruik van mag ooit kan doen. Dit gee ander die geleentheid om die woorde te oordink, emosionele reaksie te ervaar en aksie te neem uit eie wil.

Woorde het my reddingstou geword en ek is dankbaar vir elkeen wat my met die uitruil van woorde help om kop bo water te hou.

Liefdegroete

Emsia

Braai is ‘n Suid Afrikaanse tradisie

Braai is ‘n Suid Afrikaanse tradisie

Die liefde vir braai is een van die min dinge wat alle Suid Afrikaners ongeag ras, taal of kultuur, deel. Braai is ʼn Suid Afrikaanse tradisie. Daarom staan Erfenisdag in Suid Afrika ook bekend as Braaidag.

Braai en BBQ is nie dieselfde nie

As ek braai aan my nie-Suid Afrikaanse vriende moet verduidelik, sal ek dit as volg doen. Alhoewel braai losweg beteken dat kos oor die kole gaargemaak word, is braai nie sinoniem met barbeque (BBQ) nie.  Braai kan enige tyd van die dag en seisoen plaasvind.  Suid Afrikaners maak selfs koffie en ontbyt op kole as ons kamp.  Daar kan gebraai word vir weeksaand-etes en daar word selfs soms na ʼn aand uit gebraai.

Switserland het ʼn BBQ seisoen

In Switserland is daar ʼn definitiewe BBQ seisoen gedurende die somer.  Gedurende Mei-maand begin die winkels toebehore en voedsel items wat duidelik BBQ gemerk is, uitpak.  BBQ items is net tot na die somervakansie beskikbaar.  Gedurende September maak al die BBQ-items weer plek vir Fondue en Raclette kaas wat die Switsers se tradisionele manier is om gesellig saam te kuier. 

Hier in die buiteland, kyk ons met nuwe oë na braai. Dit is soos ʼn naelstring wat jou aan jou mense, kultuur en tradisie vasbind. Met Charl as vegetariër, het ons nie in Suid Afrika so gereeld soos die meeste ander mense gebraai nie. In Switserland het ons die situasie reggestel en braai is nou hoog op ons agenda.

BBQ opsies in Switserland

In vergelyking met Suid Afrika is die vleisopsies vir braai baie beperk en ongelooflik duur.  Opsies bestaan hoofsaaklik uit varkwors, gemarineerde varkvleis, hoender en hamburger patties.  Daar is gelukkig ʼn groot verskeidenheid vegetariese braai opsies.  Daar is verskillende soorte kase asook ander vegetariese plaasvervangers vir vleis.  Ons probeer nou stelselmatig die interessante produkte uit.

Ons het ons braaitradisie in Switserland ingewy met ʼn weggooibare braai, wat ʼn gewilde vorm van braai in die somer langs die meer is.  Ons woon op die eerste vloer van ʼn woonstel kompleks en het die weggooibare braai op die tafel op ons stoep uit probeer.  Die reuk en smaak saam met Zander se opgewondenheid was genoeg motivering om ʼn weber braai, wat met charcoal werk, te gaan koop.

Dit het ons ʼn rukkie geneem om op spoed te kom. Hier is byvoorbeeld nie vuuraanstekers nie, maar ons het plaasvervangers gekry en in die proses nuwe Weber verwante produkte ontdek.

Ons braaiery het probleme veroorsaak

Een Sondagmiddag het iemand ons voordeurklokkie gelui. Dit was ons Switserse buurvrou in haar rolstoel. Gelukkig het Charl die deur oopgemaak, en ek het vanuit die kamer geluister. Toe sy haar sin begin met: “Ek hou nie daarvan om te kla nie, maar …” het ek my asem opgehou. Sy het gekla oor die braai en die rook wat by haar huis inkom. Sy het ook die woonstelkompleks se huurooreenkoms saamgebring om te wys dat net gasbraaiers toegelaat word. Ons het nog nooit die fynskrif in Duits gelees nie.

Ons het maar weer die huurkontrak op die rekenaar gesoek, die reëls vertaal vanuit Duits net om te sien dat sy reg is.  Dit was ʼn bitter pil, maar ons was verplig om met ons hoed in ons hand terug te gaan.  ʼn Jammer briefie en ʼn pakkie rooibostee moes help om die krapperige situasie agter ons te sit.

Gasbraai tel nie as braai in Suid Afrika nie

In Suid Afrika word gas-braai nie eintlik as braai getel nie.  Die Engelse uitdrukking lui “beggars can’t be choosers” en Charl het ‘n gasbraaier bestel.  Om die Weber gasbraaier aanmekaar te sit was ʼn hele Saterdagprojek op sy eie.  Gelukkig het Charl nou al goeie ervaring met hierdie tipe van bouprojekte. 

Ons het nou al ʼn paar maal ons nuwe gasbraaier uit probeer. Dit werk heel goed en bied ons geleentheid om met verskillende items te eksperimenteer. Ons het al tuisgemaakte pizzas probeer, maar die proses het nog ruimte vir verbetering.

Groete

Emsia

My man geniet sy e-fiets meer as stap

My man geniet sy e-fiets meer as stap

My man hou nie van stap nie. Hy het hierdie feit baie duidelik aan my gemaak terwyl ons nog uitgegaan het. Hy het ‘n paar punte in my boeke verloor omdat ek daarvan hou om te stap. Charl se onlangse elektriese fietsvoorstel het hom egter ’n paar bonuspunte besorg.

Zander is nou op daardie ouderdom waar hy sy vriende se geselskap en aktiwiteite bo sy ouers verkies. Sy ouers moes dus iets kry om hulself besig oor naweke mee besig te hou.

E-fietse is gewild in Switserland

E-fietse word al hoe meer gewild in Switserland, met een uit elke sewe fietse wat elektriese fietse is. Die e-fiets stel fietsryers in staat om meer veeleisende roetes en groter afstande op hul fietse aan te pak as wat hulle op ‘n padfiets sou kon doen.

Dit is ‘n bonus wanneer die fiets se elektriese motor inskop en jy hulp het om ‘n heuwel uit te klim. Die fietsryers wat gewone fietse ry raak geïrriteerd wanneer ’n e-fiets by hulle verbyry. Ons het geleer om meer respekvol te wees en agter hulle te bly op die opdraande gedeeltes.

Switserland is goed ingerig vir fietsry

Switserland maak baie goed voorsiening vir fietsryers. Daar is toegewyde fietspaadjies, asook fietsstaanders oral beskikbaar. Die Kamoot App op my selfoon wys al die fietsry- en staproetes. Hierdie fietsroetes neem fietsryers deur die mooiste landelike dele en verseker dat hulle van die hoofpaaie af bly.

Charl ry werk toe met sy fiets

Die verkeer in Zürich is swaar, soos in die meeste stede. Fietsry is een van die beste maniere om deur die stad te kom. Charl het begin om met die fiets werk toe te ry en vorm deel van ‘n weeklikse oefenroetine. Fietsry is ‘n goeie manier om in ‘n omgewingsbewuste land te reis.

Ons verken die omgewing op ons fietse

Fietsry is ‘n lekker manier om Switserland se pragtige landskappe te ervaar en die rustigheid van die platteland te geniet. Ons gunsteling is die pad na Rapperswil, ‘n Middeleeuse dorpie aan die onderkant van die Zürich meer. Ons geniet dit om deur die woud al langs die meer te ry om daar te kom. Op ons reis sien en ruik ons die perde, beeste en geel kanolalande. In Rapperswil geniet ons ʼn Egg Mcmuffen en koffie langs die meer, voor ons die opdraand terug huis toe aanpak.

Fietsrytoerisme

Fiets-toerisme is deesdae ʼn gewilde manier om vakansie te hou.  Dit behels dat jy die omgewing verken deur met jou fiets van een dorp na ʼn volgende te ry.  As alternatief kan jy op een plek bly en daguitstappies met jou fiets maak.  Daar is ʼn fietsryroete rondom die Bodenmeer wat ons baie graag wil doen.  Die pad neem jou deur Duitsland, Oostenryk en Switserland met asemrowende uitsigte oor die meer en die Alpe.

Ek is mal oor spoed en het al 60km/h op my fiets bereik. Charl het my egter gewaarsku dat as ek val of ‘n spoedboete kry, ek ‘n paar punte in sy boeke sal verloor!

Groete

Emsia

Mense wat liefhet en omgee soos familie

Mense wat liefhet en omgee soos familie

Familie is nie altyd bloed nie. Familie verteenwoordig daardie mense wat kies om jou in hul lewens te hê. Hulle aanvaar jou net soos jy is. Hierdie mense sal enigiets doen om jou te sien glimlag en deur dik en dun by jou te staan. Soms kruis hulle ons paaie op onverwagte maniere. Hulle is geskenke van Bo.

Bettie wie my tradisionele Kaapse kos leer kook het

As jong getroude vrou met beperkte kookvaardighede en tyd het Bettie my pad as huishulp gekruis. Bettie het vir ons huishouding gesorg en die heerlikste etes gekook. Paasnaweke het Bettie ons bederf met ‘n tradisionele Kaapse Paasfees spesialiteit, ingelegte kerrievis afkomstig van die Kaapse Maleise kookkuns. Sy en Abraham het hul lewe lank op ‘n wynplaas gewerk, en Abraham het later ons tuinier geword.

Ons gesinne het mekaar goed leer ken en het baie wedersydse respek gehad. Ons het Bettie ondersteun ná Abraham se dood en tydens die dwelmverslawing van ‘n familielid. Sy het my deur my egskeiding gehelp en by Charl en my troue by die hooftafel gesit. Toe sy aan kanker dood is, was my hartseer dieselfde as dié van ’n familielid. Sy was soos ‘n ma vir my en ‘n inspirasie in baie opsigte.

Au pairs wat my kinders se lewens verryk het

Met Zander se geboorte kon ek nie meer al die balle in die lug hou nie. Ek het besluit om die hulp van ‘n au pair in te roep. Inspirerende jong vroue het my pad gekruis. Elkeen van hulle was uniek met unieke belangstellings en het op verskillende maniere tot ons gesin bygedra. Hulle vaardighede het ook my vaardighede en kreatiwiteit aangevul waar dit ontbreek het, soos met koek en partytjieversierings. Baie van hulle is nou mammas wat met hul kinders geseën is.

Hulle afskeidsbriewe het bevestig dat die gedeelde tyd saam met ons ook vir hulle betekenisvol was. Binne ‘n week nadat ons laaste au pair by ons aangesluit het, het haar jarelange liefdesverhouding met haar kêrel, ook met die naam Zander, geëindig. Sy het haar passie vir tegnologie gebruik om haar seer met videospeletjies saam met klein Zander weg te speel . Sy was sy computer gamer vriendin. Sy het in haar afskeidsbrief geskryf, “Een Zander het my hart gebreek, maar nog ‘n klein Zander is oor my pad gestuur om dit te genees.”

Oupa Frikkie, my man se eks-skoonpa

Oupa Frikkie het my pad deur Charl gekruis. Hy is Charl se skoonpa uit sy eerste huwelik. Hul band was buitengewoon, en albei het besluit dat hul verhouding ná Charl se egskeiding sou voortduur. Oupa Frikkie het ons troue bygewoon ten spyte van sy eie emosies.

Sy rol in ons lewens het stadig maar seker vorm aangeneem.  Dit het ʼn permanente plek gekry met Zander se geboorte, want ons het ooreengekom dat hy Zander se Oupa Frikkie kan wees.  Oupa Frikkie was by Zander se doop en het elke verjaarsdagpartytjie bygewoon.  Een keer ʼn maand het hy op ʼn Saterdagoggend by Zander kom speel sodat ek en Charl saam kon gaan ontbyt eet. Ons was verstom oor die projekte wat hulle aangepak het en speletjies wat hulle gespeel het.

Die afskeid van Oupa Frikkie met ons trek Switserland toe was baie swaar.  Hy hou kontak met elkeen van ons en deel nuus vanuit Suid Afrika. 

Oupa Frikkie is op hoogte van tegnologie. Hulle woon in ‘n aftreeoord, en hy gebruik al sy kennis en vaardighede om ander te help. Hy het ‘n kardinale rol gespeel om die inwoners by te staan met aanlyn Covid-inenting registrasies. Hy het my genooi om by ‘n aanlyn Bybelstudie aan te sluit, wat ek as positief en leersaam ervaar het. Ek geniet die wysheid en stories wat hy deel.

My pa is kort ná my dertigste verjaarsdag hemel toe. Oupa Frikkie is die naaste aan ‘n aardse pa wat ek het. Ek is dankbaar dat ek iemand het wat soos ’n pa voel, al is hy my man se eks-skoonpa.

Engele hier op aarde

Mense wat soos familie voel, is daardie mense wat ons ondersteun, help groei, aanmoedig en daar vir ons sal wees wanneer ons dit nodig het. God het hulle versigtig gekies om ons engele hier op aarde te wees.

Groete

Emsia

Kaas is deel van die Switserse kultuur

Kaas is deel van die Switserse kultuur

Kos en drank vorm ‘n kritieke deel van enige kultuur en erfenis. Wanneer mense hul kos met jou deel, deel hulle hul kultuur en ‘n stukkie van hul hart.

Wes-Kaap, Suid Afrika

Toe ek na die Wes-Kaap verhuis het, het my Stellenbosse vriende my aan wyn voorgestel. Wynkennis vorm ‘n noodsaaklike deel van enige student se informele opleiding. Die verskeie wynlandgoedere in die Wes-Kaap bied baie wynproe-geleenthede. Die Wes-Kaap het seekos en Kaaps-Maleise kos by my lys van gunsteling geregte gevoeg. Ons het die Kaapse Maleise spesiale styl van kook geërf van die slawe van Maleisië, Indonesië en Oos-Afrika wat gedurende die 17de en 18de eeu na Kaapstad gebring is.

Switserse Kaas

Ons brei ons kennis van Switserse kaas uit. Daar is talle Switserse kaasvariëteite en verskillende streekspesialiteite. Net soos wyn is die maak van kaas ‘n kunsvorm. Die Switserse is trots op hul kaas gemaak met plaaslike melk en uitstekende vakmanskap.

Daar is meer as 450 verskillende kaassoorte in Switserland. Die maak van kaas verbruik byna die helfte van die melk wat in Switserland geproduseer word. Die top-geproduseerde Switserse kaas is Le Gruyère. Emmentaler kaas, met sy kenmerkende gate, is die kaassoort wat die meeste uitgevoer word.

Beide Gruyère- en Emmentaller-kaas is gemerk as fromage d’alpage / Alpkäse. Hierdie kenteken beteken dat die kaasmakers die kase gedurende die somer produseer wanneer die koeie in die berge wei. Baie Switserse boere neem hul koeie in die lente na die weivelde en bring hulle terug in die herfs. Die kruie en blomme wat die koeie eet waar hulle wei, gee die kaas ‘n spesifieke karakter en geur.

Gruyère

Ons het onlangs die voorreg gehad om ‘n kaasfabriek, La Maison du Gruyère, in die Middeleeuse dorpie Gruyère in die Alpe, naby die Franse grens, te besoek. Die boere in die dorpie maak hierdie kaas sedert die 12de eeu om die wintermaande te oorleef. Hulle het later van die kaas na Frankryk en Italië begin uitvoer, maar die wêreld het eers die naam amptelik gedurende die 17de eeu erken.

Ons het gesien hoe hulle die ongepasteuriseerde koeimelk in koperpotte verhit en ensieme byvoeg om dit te verdik. Die veroudering van Gruyèrekaas duur tussen 3 en 10 maande. Soos wyn word die kaas mettertyd beter. Ons het grootgeword met Heidi en Peter se stories. Ek besef nou dat hulle in die winter elke aand Fondue kaas saam met Oupa geëet het, net soos die mense nog steeds doen.

Ons het ook in Gruyère die ou kasteel op die heuwel wat in die 13de eeu gebou is, besoek.  Dit het die vorige aand gesneeu en ons kon in ons verbeelding probeer terug gaan na daardie tye.  Die mure is dik, die vensters min en in elke vertrek ʼn groot kaggel wat die mense moes warm hou. In die gesellige atmosfeer het hulle om lang tafels kuier en hul gesmelte Gruyère kaas en brood geeet saam met lekker wyn.  As dit in die winter saans vroeg donker word, het hulle in die musiekkamer saam musiek gemaak en gesing.

ICS skool se internasionale fees

Die gesinne by Zander se internasionale skool is van regoor die wêreld. Elke jaar reël die Inter Community Community School Zurich se Parents Association ‘n internasionale fees waartydens almal mekaar se tradisionele kos van hul land van herkoms kan sien en proe. Aangesien sosiale kontak steeds beperk is, sal hulle vanjaar ‘n ICS internasionale kookboek vrystel.

Ek het ons Kaaps-Maleise kerrie-en-rys resep as ‘n Suid-Afrikaanse bydrae tot die Kookboek ingedien.

Groete

Emsia