emsia.kruger - Letters Home

Innerlike reis in ‘n vreemde land

16/03/2021 emsia.kruger

Soms wanneer ons road trips beplan, het God innerlike reise van ‘n ander aard vir ons in gedagte. Ek sal die afgelope winter onthou. Dalene en my pad het gedurende Covid-tye onder vreemde omstandighede in Europa gekruis. Ek het so baie by haar geleer in die kort tydjie wat ek ‘n haar pad duideliker kon sien. Laat ek die storie deel.

Lente is in die lug in Mosselbaai en Dalene dink opgewonde aan hulle road trip wanneer Burger oor ŉ paar dae huis toe kom. Hy werk nou al vir 15 jaar lank as ŉ dokter in verskeie Afrika-lande. Afstand is deel van hul werklikheid, maar hierdie ses maande wat deur Covid veroorsaak is, was besonder lank.

Hy kan gelukkig vir ses weke huis toe kom. Hulle gaan rondry, elke aand braai en hy kan sy batterye herlaai in sy werkkamer waar hy so graag houtwerk doen. Dit voel of hulle vir die eerste keer kan begin asemhaal na 5-jaar se versmorende pyn veroorsaak deur Sumaré, hulle jongste dogter, se noodlottige motorongeluk as eerstejaarstudent.

Die selfoon lui en die boodskap laat Dalene in skok. Burger het ‘n erge beroerte gehad in woestynagtige Mauritanië in Afrika, sy huidige werkplek! Die telefoonoproep het hul onbeplande individuele en gesamentlike emosionele reise in Covid-tye met baie beperkende maatreëls, afgeskop.

’n Ambulans het Burger per woestynpad na die hoofstad, Nouakchott, vervoer. Vandaar het hy per ambulansvliegtuig na Frankfurt, Duitsland, gevlieg. In Frankfurt het dokters ’n noodoperasie uitgevoer om ’n deel van sy skedel te verwyder om die swelling in die brein te akkommodeer. Dalene het haar werk van 21 jaar, bedank en reëlings getref om vir ‘n onsekere en onbepaalde tydperk na Duitsland te vlieg.

Duitsland

Met haar aankoms in Frankfurt het hospitaalpersoneellede haar meegedeel dat sy weens Covid nie haar man in die ICU kon sien nie. Daaglikse terugvoer was beperk tot “kritiek maar stabiel”. Ná twee weke het die dokters hom na die neurologiese Schmieder-Kliniek in Allensbach Duitsland, oorgeplaas. Na nog drie dae se wag vir Covid-toetsuitslae, kon sy uiteindelik haar man sien. Sy kon hom egter net drie dae per week en twee uur op ‘n slag sien. Vir die res van die tyd was dit net sy en haar gedagtes in ‘n gastehuiskamer. Die omgewing het al dowwer en kouer geword namate die winter nader gekom het.

Hul familie en vriende is bekommerd en probeer uitreik na Suid-Afrikaners wat kan help om ondersteuning te bied. Ek was naby genoeg om met die trein te reis, en ons en die Prinsloo se paadjies het gekruis. Ek en Dalene het een keer per week per trein na Konstanz gereis, ‘n dorpie aan die Duitse kant naby die Switserse grens. Dit was koud buite en restaurante in Duitsland is gesluit weens Covid. Ons het oor die grens na Switserland gestap en mekaar oor ‘n warm koppie koffie in ‘n Switserse winkelsentrum leer ken.

Daleen en Emsia tussen Duitsland en Switserland

Zürich in Switserland

Dit het van kritieke belang geword vir die dokters om die deel van Burger se skedel, wat tydelik in sy maag gestoor is, terug te sit. Weens onbeskikbare ICU-sale in Duitsland het hulle ‘n neurochirurg in Zürich geïdentifiseer. Die Switserse dokter moes op Oukersaand opereer, afhangende van die beskikbaarheid van ‘n ICU-bed. Burger sou op 23 Desember per ambulans na Zürich vervoer word, en ons sou Dalene per motor kom haal. Die ICU was nie beskikbaar nie, maar vir die eerste keer in 10 maande kon hulle op die 24ste en Kersdag onbeperkte tyd saam deurbring.

Die operasie het plaasgevind ‘n dag voordat die neurochirurg met vakansie vertrek het. Die prosedure was ‘n sukses, maar Covid-reëls was strenger. Talle reëlings, briewe en Covid-toetse later het Dalene in ’n ambulans saam met Burger na Duitsland teruggekeer. Dit was die laaste keer dat ek Dalene gesien het. Ná nog twee maande, waartydens sy hom net vir een uur per week kon sien, het sy my opgewonde meegedeel dat hulle vroeg in Maart Suid-Afrika toe vlieg vir verdere rehabilitasie daar.

Burger en Dalene se uitdagende situasie, wat hulle met soveel hoop, geloof en liefde aangepak het, het die lense waardeur ek na die lewe en voorregte kyk aansienlik beïnvloed. Covid omstandighede is moeilik vir ons almal. Daar is egter moeilikheidsgrade. Een voorbeeld hiervan is ‘n onverwagse oproep om ons in te lig dat dit tyd vir ‘n innerlike reis in plaas van ‘n road trip is.

Ter herinnering van die vreemde tye het ek ŉ foto-video gemaak.

Groete

Emsia

Die ritme van seisoene skep vertroue

15/03/2021 emsia.kruger

Met lente wat in die natuur sigbaar raak, ervaar ek ‘n gevoel van opgewondenheid en nuwe lewenslus. Die winter was lank, koud en soms alleen as die snerpende koue dit moeilik maak om die huis te verlaat. Die langer en warmer dae en tekens van nuwe lewe in die natuur gee my hoop.

Kinder ervaring van seisoene

Seisoene het nog altyd ŉ groot impak op my gemaak. Kleintyd was dit bloot die opwinding en nuwe geleenthede wat elke seisoen bring as jy verveeld begin raak van dieselfde roetine, klere en kos. Die Kalahari-winters is kort, maar ek onthou geurige bredie, boontjiesop en wildspastei in die koue aande. Na skool het ons in die son gesit terwyl my ma vir ons lemoene skil. Die wêreld was droog en vaal.

Die somers was lank en warm en ons het alle beskikbare tyd by die dorpswembad deurgebring. Skouer-seisoene was kort, maar ek onthou die uitsien na die nuwe rok wat my ma vir ons gemaak het om skool toe te dra op 1 September. Ons het ons nuwe rokke bibberend, maar met trots gedra.

Volwasse ervaring van seisoene

Met ouderdom en realiteite van die lewe, het seisoene vir my nuwe betekenis gekry. Seisoene wat op hulle tyd opdaag is die een sekerheid waaraan ek kan vashou al voel die wêreld hoe deurmekaar. Dit bevestig daar is ŉ Skepper met ŉ Meesterplan. In die Wes Kaap het ek geleer Herfs kom tydens Paasnaweek. Dit is die mooiste prentjie as die wingerdblare verkleur na skakerings van geel en roesbruin en die berge ‘n donkerder blou raak. Daar iets spesiaals aan sagte winterreën wat jou soos ŉ kombers koesterend toevou. Na weke van onder die kombers sit, raak mens egter moeg van binnehuis wees en wil jy die son op jou vel voel.

Met verloop van tyd het ek die metaforiese betekenis van seisoene begin verstaan. Die ritme en balans van seisoene asook die belangrike rol wat elk van die vier seisoene speel, het meer betekenis gekry. My kinders se lewensbome is besig om bloeisels en nuwe blare te vorm en gereed te maak om hulle vrug hier op aarde te dra. Elke oggend herinner die pyne op verskillende plekke in my lyf my daaraan dat my lewensboom wat tans in herfs is, gereed maak vir winter.

Positiewe perspektief op winter

Met die hulp van seisoene kan ek winter en sy rol in ŉ meer positiewe lig sien. In ons winter-seisoene het ons die tyd en wysheid om ondersteuning te bied aan die wat dit nodig het in hulle eie seisoene. Vir die eerste keer in my lewe het ek ‘n wit winter ervaar. Die stilte en skoonheid van die spierwit sneeu slaan my asem weg. Ek deel die visuele ervaring in ‘n foto-video.

Ongeag die seisoen in die natuur wat verskillend tussen die noordelike en suidelike halfrond is, ervaar ons almal winter met Covid-19 inperking. Ons hoop is op Lente. Een van ons tuiniers het dit so mooi gestel: “Aan die einde van winter lyk dit of die Master ‘n skakelaar druk en alles skielik gelyk begin groei!” Ek geniet elke nuwe blaar en botsel buite en raak in vervoering as ek foto’s neem. Ek gaan bewus wees en opgewonde raak oor die groei wat by ons as mense wêreldwyd gaan plaasvind na die winterperiode.

Groete

Emsia

Toetse op die Switserse pad

08/03/2021 emsia.kruger

Charl het altyd daarvan gedroom om met ‘n kampeerwa deur Europa te ry. Met die verhuising na Switserland het die droom nader aan moontlikheid gekom. Daar was egter ’n paar hekkies wat hy moes oorkom sodat die kampeerwa-vakansie ’n werklikheid kon word.

’n Suid-Afrikaanse bestuurslisensie is slegs geldig vir die eerste jaar in Switserland. ‘n Bestuurstoets in Switserland binne die eerste jaar is dus nodig om ‘n Switserse bestuurslisensie te verwerf. Almal het aanbeveel dat ons bestuurslesse neem voordat ons die bestuurstoets in Duits aflê. As jy die bestuurstoets druip, moet jy heel voor begin en deur die leerlinglisensieproses gaan. Die proses behels dat jy ‘n noodhulpkursus moet slaag en klasse moet bywoon voordat jy die teorietoets kan skryf. Ek het besluit ek kom goed met die treine oor die weg, maar Charl het die uitdaging aanvaar.

Bestuurslesse

Charl is een van die versigtigste en wetsgehoorsame bestuurders wat ek ken. Ek kon nooit die negatiewe impak wat die bestuurslesse op Charl se bestuursvertroue sou hê, voorspel het nie. Die bestuurskool-instrukteur was streng en vinnig om aan die stuurwiel te gryp.

Hierdie hele bestuursles-ervaring het gemaak dat ek oom Schalk weer van voor af waardeer het. Oom Schalk het beide Jacques en Christo gehelp om hul rybewyse te kry. Ek het aanvanklik langs Jacques gesit terwyl hy leer bestuur het. Elke keer as ons by die huis kom, wou ek ‘n glas wyn hê. Ek het die hulp van oom Schalk ingeroep om ‘n potensiële alkoholprobleem te vermy. Ek het onlangs aan oom Schalk geskryf om te sê hoe baie ek sy deernis en omgee tydens sy lesse waardeer en dat sy bestuurslesse 10% van die prys van die Switserse lesse was.

Charl het natgesweet van elke laatmiddag se bestuursles gekom. Die kort somer is warm, en volgens regulasies word lugversorgers nie toegelaat nie. Al die sessies moes ook met ’n masker en plastiekhandskoene plaasvind. Die masker het ook sy bril opwasem.

Sommige verkeersreëls in Switserland is anders as in Suid-Afrika

Sommige verkeersreëls hier in Switserland is heelwat anders as in Suid-Afrika. Voetgangers het byvoorbeeld meeste van die tyd voorrang en voertuie is wetlik verplig om vir hulle te stop. As jy by ŉ treinoorgang wag, is jy verplig om jou motor af te skakel en uit rat uit te haal, ten einde koolstof uitlaatgasse te beperk. Die verskillende reëls, spoedbeperkings, nuwe onbekende paaie en regterkantbestuur het die hele bestuursituasie ŉ groter uitdaging gemaak as aanvanklik verwag.

Bestuurstoets

Al die geluk was aan Charl se kant toe hy ‘n verkeersbeampte kry wat ‘n paar jaar in Amerika gewerk het en goed Engels praat. Die beampte het hom baie gemaklik laat voel, en ‘n paar dinge het vroeg in die toets goed gegaan. Die vertrouensnaald het vinnig gestyg, en hy het die papiere gekry wat hom magtig om in Switserland te ry.

Ons het ŉ bottel Suid-Afrikaanse wyn ten duurste gekoop en gebêre vir die dag wat ons rede het om iets te vier. Oor ŉ glas yskoue Tokara Chardonnay kon Charl weer begin droom oor ŉ Europese vakansie in ŉ kampeerwa en ŉ lewe sonder Covid-19.

Groete

Emsia

Wat ek van my kinders leer

02/03/2021 emsia.kruger

Beide Jacques en Christo is op die eerste Vrydag in Maart gebore. Jacques het 22 jaar gelede in die wêreld gekom en op sy rustige manier sy tyd geneem. Christo het twee jaar later opgedaag, maar weens sy aard kon hy nie wag om sy lewe te begin nie. Toe hy my drie weke vroeg dringend kennis gee het ek met waarskuwings ligte aan, hospitaal toe gejaag. Moederskap het my intussen waardevolle lesse geleer.

Ouerskap is ŉ ongelooflike voorreg. In my ervaring was dit nie noodwendig so maklik om ŉ ma te word soos wat almal my gedurende my tienerjare gewaarsku het nie. Die rol is ook nie so maklik soos wat dit gelyk het toe ek ‘n tiener was nie!

My ouers het my oneindig lief. Ek het dit eers verstaan die dag toe ek ŉ ma geword het en voel of ek my hart broos en blootgestel buite my lyf dra. As ek terugdink oor my jare as tiener is daar baie geleenthede, situasies en woorde met my eie ouers wat ek wens ek anders hanteer het. Gelukkig weet ek darem nou uit ervaring ‘n ma se liefde vir haar kinders is geduldig en verdra baie.

Elke mens is uniek geskape. Ek het dit besef toe ek probeer het om my ouerskap-lesse geleer met Jacques, op Christo en Zander toe te pas. Elke tak van die familieboom groei in sy eie rigting om sy eie sonlig te kry en sy eie doel te dien. Dit is nodig vir balans. ŉ Mens mag nooit twee mense, veral kinders, met mekaar vergelyk nie.

Die Wonder van Lewe. Dis ongelooflik hoe ŉ mens uit twee selletjies binne nege maande ontwikkel en in ŉ onafhanklike jong volwassene binne ŉ paar jaar transformeer.

Moenie ander mense se ouerskap oordeel nie. Jou eie groen koring gaan ander mense baie geleentheid gee om jou te veroordeel. In die somer staan die koring letterlik groen op die land hier om ons. Soms groei daar ŉ helder rooi papawer tussen die groen koring en dit laat my so dink aan Dr Seuss se wysheid van “Why fit in when you were born to stand out”. Dit is veral hierdie rooi papawers wat mense rede gee om te oordeel!

Ouerskap is ŉ geleentheid vir persoonlike groei. Met elke kind leer ek nuwe dinge en moet ek nuwe uitdagings in die omstandighede, maar ook in myself oorkom. Elkeen van my kinders daag my op verskillende maniere uit. Ek leer van grense stel, onderhandeling en word direk gekonfronteer met my eie swakhede. Soms is ek skuldig aan onnodige haastigheid. Ek onthou ŉ spesifieke geleentheid waar ŉ sesjarige Jacques my bewus gemaak het van my swakheid. Hy het gesê: “Dit is reg Ma. Ek sal gou maak, maar waarom moet ons gou maak as dit Sondag is en ons net op pad is strand toe?”

Te midde van baie ouerskap uitdagings, is die verhouding met jou kind die belangrikste. Ek het op die harde manier geleer dat konflik deel is van die rol, maar dat ek die konflik op ŉ respekvolle manier moet hanteer sodat die verhouding nie skade ly nie. Ek het ook geleer dat net soos met ŉ krisis, ek ŉ konfliksituasie optimaal moet benut vir wedersydse begrip en groei in die verhouding.

Elkeen van ons kinders word in sy eie omstandighede groot. Elkeen het sy eie uitdagings en lesse om te leer. “In my dae het ons dit so gedoen”, is nie woorde wat help nie. Zander en Jacques verskil amper tien jaar en dit is ongelooflik om te sien hoeveel dinge in tien jaar verander het wat veroorsaak dat hulle grootword-omstandighede in baie opsigte verskil.

Ek het nog baie om te leer. Sedert jou kinders se geboorte, leer jy die veranderende wêreld deur hulle oë ken. Ek moet hard daaraan werk om by te bly. Jacques en Christo het aan my musiekkennis gewerk op pad skool toe en Zander het nou oorgeneem. Tegnologie en sosiale media het ŉ hele nuwe klomp geleenthede en uitdagings geskep en ek probeer bybly.

Ouerskap is nie ŉ reis wat jy alleen kan aanpak nie. Ons moet oop wees vir verskillende insette om ons kinders te help gebalanseerde volwassenes te word. Wanneer kinders skielik in twee verskillende huise grootword, is daar noodgedwonge verskillende sienings, uitdagings en ouerskapstyle. Ouers en stiefouers saam met wonderlike ander volwassenes soos grootouers, familie, onderwysers en almal wat hulle pad kruis, help hulle om hulle weg te vind.

Ek is dankbaar vir elkeen wat ŉ positiewe rol in my kinders se lewens speel!

Groete

Emsia

Onsekerheid tot moontlikheid

23/02/2021 emsia.kruger

Die beplanner in my sukkel met onsekerheid. Verskeie planne in my lewe het nie uitgewerk nie. Ten spyte van die onsekerheid het die omstandighede wel interessante moontlikhede en geleenthede geskep. In meeste gevalle was die mislukking of uitdaging nodig om my perspektief en ook my optrede te verander.

Ek het reflekteer op tye in my lewe waar planne nie uitgewerk het nie en ek moes leer om geleenthede raak te sien.

Die eerste groot paniekaanval onthou-oomblik was my finale eksamen op Universiteit. Alles was in plek om die volgende jaar in Stellenbosch te begin werk, maar toe druip ek een van my hoofvakke! My pa was opgeroep om uit te help. Ten spyte van sy eie werksprobleme moes hy verlof insit en my terug neem Bloemfontein toe neem vir ŉ mondelinge eksamen. Hy moes sy oudste wat in groot paniek was, motiveer en ondersteun. Ondersteuning was tradisioneel my ma se rol. Hy het tjoklits gaan koop terwyl ek stoei met Maatskappywet en Ouditkunde Standpunte.

Die mondeling het nie so goed gegaan nie en ek was bekommerd. Tuis gekom, was my ma se glimlag en bos blomme ŉ groot verligting. Prof het gebel met goeie nuus. Die krisis het veroorsaak dat ek my pa se liefde en ondersteuning op ŉ ander manier kon ervaar. Ons pa-dogter verhouding was op ŉ nuwe vlak.

My grootste lewensdroom was nog altyd om kinders te hê. Na ses jaar van een-strepie swangerskapstoetse, baie bid en smeek het ons ŉ afspraak by die Infertiliteitskliniek gemaak. Die waglys is lank en die eerste beskikbare afspraak is maande vêr in Julie. My lyf voel vreemd en ek doen nog ‘n swangerskaptoets ŉ dag voor ons afspraak. Die mooiste gesig van twee strepies begroet my en nege maande later kry ek die rol wat ek die heel graagste wou hê – die Mamma-rol!

Op amper veertig kruis my lewenspad weer die Infertiliteitskliniek. Ek onthou die dokter se woorde “Wetenskap skep moontlikhede, maar julle moet altyd onthou dat God die uiteindelike besluit maak”. Ek is geseën met drie wonderlike seuns. Candice en Justin het ook later by ons gesin aangesluit. Charl wat gedink het hy gaan nooit kinders hê nie, sê altyd hy het een, drie of vyf kinders, afhangend van hoe jy daarna kyk.

Gesin is my vreugde. Na ŉ huwelik van twaalf jaar, besef ek tydens ŉ onverwagse middagete-afspraak dat my huweliks- en gesinslewe soos ek dit geken het, onherroeplik verander het. Die onsekerhede staan met hulle bangmaakgesigte in ŉ ry. Hoe gaan ek die huis afbetaal? Sal ek regkom met die huis-instandhouding en die grootmaak van die seuns? Gaan ek met al my kompleksiteite weer ŉ lewensmaat vind vir die pad?

Ek het dele van die huis omskep en uitverhuur om die finansiële uitdagings hok te slaan. In die proses het ek wonderlike en interessante mense in krisisjare van hulle eie lewe leer ken. Ek en die seuns het spesiale tye saam beleef. Ek was wel gedwing om my tegnologie- en krieketkennis te verbeter en het sommer vinnig moes leer van besproeiing en swembaddens. Die Vader het ook vir my ŉ lewensmaat gestuur wat my kompleksiteite soms verstaan en soms verdra.

Switserland en die toekoms bly nog een groot onsekerheid en nou het Covid-19 ook nog in die ry kom staan. Ek het wel geleer om die Groot Plan te vertrou. Ek probeer nog verstaan en werk aan die moontlikhede wat die situasie skep. In onseker tye hou ek vas aan woorde van die wyses.

“Embrace uncertainty. Some of the most beautiful chapters in our life’s, won’t have a title until much later” – Bob Goff

“Trust the wait. Embrace the uncertainty. Enjoy the beauty of becoming. When nothing is certain, anything is possible” – Mandy Hale

“Every problem, every dilemma, every dead end we find ourselves facing in life, only appears unsolvable inside a particular frame or point of view. Enlarge the box, or create another frame around the data, and problems vanish, while new opportunities appear.” ― Rosamund Stone Zander, The Art of Possibility

Groete

Emsia

Elkeen van ons is deel van die geskiedenis

15/02/2021 emsia.kruger

As kind kon ek ure lank luister na volwassenes se stories oor hul persoonlike ervarings van geskiedkundige gebeurtenisse of natuurverskynsels. Ons het almal unieke ervarings gebaseer op die tydperk waarin ons leef en die plekke waar ons was. Ek deel ons stories.

Vloede gedurende 1988

Onlangs het swaar reën in Suid-Afrika geval ná die langdurige droogte. Dit het my laat dink aan die vloede in my eerste jaar by die universiteit in Bloemfontein in 1988. Ons het uitgesien na ons eerste kort vakansie in Maart. By die huis aangekom, het die sluise van die hemel oopgegaan, en dit het dae lank gereën. Die Augrabies-waterval was ‘n skouspel, en die Oranjerivier het oorstroom.

Teen die tyd dat ons moes teruggaan universiteit toe vir ons eerste toetsreeks, was dit ‘n onmoontlike taak vanweë die reën wat die paaie weggespoel het. Die terugrit na Bloemfontein het deeglike beplanning vereis. Ons reis het kilometers se ompaaie ingesluit en was angswekkend.

Die 1994 verkiesing in Suid Afrika

Die 1994-verkiesing het ‘n beduidende impak op die wêreldgeskiedenis gehad. Nelson Mandela het die eerste swart president van Suid-Afrika geword. Apartheidsboikotte is opgehef wat oorsese deelname aan sport en werk beperk het. Aan die einde van die opwindende 1995 rugby eindstryd het Nelson Mandela die Webb Ellisbeker in ‘n rugbytrui aan die Suid-Afrikaanse kaptein François Pienaar oorhandig. Dit het ‘n positiewe impak op die harte van alle Suid-Afrikaners gehad.

Suid Afrikaanse 1995 wêreldbeker rugbyfinaal

Elfstedentocht in Nederland

Met geleenthede wat ‘n nuwe Suid-Afrika bied, het ons vir twee jaar in Londen gaan werk en studeer. In Desember 1996 het ons Nederland besoek. Hierdie besoek het die geleentheid geskep om die Elfstedentocht te beleef, wat nog net 16 keer in die geskiedenis plaasgevind het. Die 200 skaats byeenkoms vind net plaas wanneer dit so koud word dat die kanale, riviere en mere ‘n dik laag ys vorm. Die sirkelroete begin en eindig in Leeuwarden, die hoofstad van die provinsie Friesland, en dit gaan verby tien ander dorpe. Ek onthou die skrikwekkende prentjie van die reddingspoging van ‘n kind wat op ‘n dun kol op die ys in die ysige water beland het.

Lady Diana

Gedurende ons laaste maand in Engeland is Lady Diana oorlede. Sy was ‘n ikoon. Ek onthou hoe ons as skoolkinders die koninklike troue op die grootskerm in die skoolsaal by Kathu gekyk het. Met die aankondiging van haar dood het alles in Londen pikswart geword, selfs die mediaborde. Dit was onmoontlik om blomme te koop. Ons het dus eikeboom takkies gepluk om ons eer te betoon by Buckingham Palace. Ek sal nooit die morbiede atmosfeer in die stad vergeet nie.

Daar is ‘n paar dinge wat ek met die vreemde Covid-tye sal assosieer. Groot hoeveelhede sneeu in Switserland tydens ons verblyf hier spring na vore. Ek dink ook hartseer aan my verlange na my seuns en familie wat ek nie kan sien nie. Ek sal nooit na die Jerusalemlied kan luister sonder dat die trane loop nie. Jerusalema is 2020 se temalied waarna ons nou gereeld op Switserse radio hier in Zürich luister. Wêreldwyd laat Jerusalema almal dans.

September 11, 2001 ervaring

Charl was in die VSA met vakansie gedurende die aanval op die World Trade Center in New York op 11 September, 2001. Die vrees, emosionele impak en verhoogde sekuriteitsmaatreëls het hulle beweeglikheid en beplande aktiwiteite in die wiele gery.

Charl was met vakansie in die VSA tydens die aanval op die World Trade Centre in New York op 11 September 2001. Die vrees, emosionele impak en verskerpte veiligheidsmaatreëls het hul mobiliteit en beplande aktiwiteite belemmer. Charl het in Johannesburg gewerk tydens die sluipmoord op Chris Hani, hoof van die Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party. Ná die sluipmoord was daar rasse-aangedrewe onluste en onstabiliteit.

Met PwC se kantore in Johannesburg se middestad het hy die wilde skietery beleef. Hy het ook baie lyke op straat gesien en selfs ervaar hoe ‘n koeël ‘n kantoorvenster reg langs hom getref het. Hy en sy kollegas is gereeld vir veiligheid in die kantoorgebou toegesluit. Die onstabiliteit het sy besluit om na die Wes-Kaap te verhuis beïnvloed.

Groete

Emsia

Uitsonderlike diens tydens Covid-19 pandemie

09/02/2021 emsia.kruger

Die wêreld rondom ons het baie monochroom begin lyk weens Covid-19. ’n Helderkleurige storie is egter soos sonskyn vir die gemoed. Die goue verhaal het hom afgespeel in ‘n hospitaal in ‘n klein dorpie hier in Switserland.

Privaat hospitaal in ‘n Switserse dorpie

Die dorp is groot genoeg vir ‘n staatshospitaal en twee privaat hospitale. Slegs geskeduleerde operasies vind in een van die privaat hospitale plaas. Die pasiënte bly net ‘n paar nagte totdat hulle sterk genoeg is om na die prosedure huis toe te gaan. Die hoofdoel van die hospitaal en personeel is om pasiënte na ŉ operasie geestelik en fisies te versorg vir ‘n spoedige herstel.

Met die aanbreek van Covid-19 het die regering aangekondig dat alle nie-noodsaaklike geskeduleerde operasies eers moet stop om op Covid-19 pasiënte te fokus. Die hospitaal in die verhaal het nie ‘n hoësorgeenheid nie, en die direkteur het besef dat sonder geskeduleerde operasies die hospitaal tydens Covid-19 sou moes sluit.

Hy was nog besig om sy gedagtes, planne en kommunikasie met personeel te orden toe hy ‘n belangrike oproep van die staatshospitaal ontvang het. Daar is verskeie mense met Covid-19 wat op hul mediese dokumentasie aangedui het dat mediese ingryping nie op hulle toegepas moet word soos hulle sterwensuur nader nie. Koppeling aan ‘n ventilator is ‘n voorbeeld van mediese ingryping.

Sterwensbegeleiding

Die regering het die hospitaal nodig gehad as ’n stil plek met sorg waar mense hul laaste dae kon deurbring. Byna al die pasiënte was bejaard. Hierdie versoek was ‘n groot skok omdat sterwensbegeleiding nie deel van die hospitaalpersoneel se opleiding uitgemaak het nie. Hul sterkpunt is om pasiënte ná operasies weer op hul voete te kry.

Dié hospitaal het 50 ernstig siek Covid-19 pasiënte ontvang. Die personeel het hierdie bejaarde pasiënte met liefde en omgee versorg. Al die liefde en omgee het so ‘n groot verskil gemaak dat 47 van hulle kon teruggaan na hul huise hier op aarde.

Ná die eerste Covid-19-piek in Switserland het die getalle afgeneem, en die regering het die groen lig gegee vir geskeduleerde operasies. Personeel het die hospitaal ontsmet en alles in gereedheid gebring om normale bedrywighede van Maandag van die volgende week af te hervat.

Laaste ure in hospitaal van geboorte

Die Vrydagmiddag het die hospitaaldirekteur ‘n onverwagse oproep ontvang. ’n 96-jarige inwoner was baie siek aan Covid-19, en hulle het geweet sy tyd op aarde was minder as 48 uur. Hy wou sy laaste ure in dieselfde hospitaal deurbring as wat hy gebore is. Sy vrou, in haar negentigs, het ook Covid-19 gehad en saamgekom. Dit was ’n moeilike besluit, maar die egpaar het Vrydagaand by die hospitaal ingeboek. Saterdag het hy sy laaste asem uitgeblaas. Sy vrou se hartseer het geen einde geken nie, maar sy het voortgegaan om die siekte te beveg en kon en moes alleen huis toe gaan.

’n Week later het die hospitaaldirekteur ’n oproep van die dogter van die bejaarde egpaar ontvang. Haar ma kon nie uitgepraat raak oor die liefdevolle behandeling wat sy en haar man in die hospitaal ontvang het nie. Uit dankbaarheid het die dame ‘n groot bedrag geld geskenk en die direkteur versoek om dit tussen die hospitaalpersoneel te verdeel.

Die hospitaaldirekteur het ‘n funksie gereël om elke personeellid te bedank vir hul uitsonderlike diens. Hy het ’n spesiale sertifikaat uitgedeel om aan elkeen erkenning te gee vir hul buitengewone sorg tydens die pandemie. In hierdie tye was dit nie hul tegniese kennis wat die verskil gemaak het nie maar die liefde en sorg waarmee hulle opgetree het. Die krag van liefde en omgee was hoër as dié van enige ventilator.

Groete

Emsia

Covid-19 vryheid met verantwoordelikheid

09/02/2021 emsia.kruger

30 April 2020

Soos wat die Covid hekke aan die buitekant oopgaan voel dit of die kleure aan die binnekant ook verhelder. Ek raak opgewonde oor dinge en voorregte wat ek voorheen bloot as van selfsprekend aanvaar het. Vryheid beteken verskillende dinge vir verskillende mense. Dit waarna elkeen van ons die meeste smag, is uniek aan elkeen van ons as individue. Met baie reëls wêreldwyd in plek kan ons steeds nog nie alles doen wat volkome vryheid ons sou toelaat, soos om Suid Afrika toe te vlieg, nie. Ons gaan egter elke geleentheid aangryp met die beperkte vryheid wat ons wel het.

Irisse in Belvoir park

Toe my Covid-hok se deurtjie wat oopmaak, was my eerste uitstappie na ŉ park waar verskillende soorte blomme en bloeisels ŉ skouspel vorm gedurende verskillende tye in die lenteseisoen. Mei-maand is dit die Irisse se beurt en ek wou nog die laaste daarvan sien. Die groen grasperke en verskeidenheid Irisse in Belvoir park was pragtig, maar die mooiste van alles was die ruimte.

Zürich meer

Zander se grootste wens is om in water te wees. Ons mis die see baie. Ons mis die wit skuim branders op die blou en soms groen water, die soutreuk wat in die lug hang en dan natuurlik die verfrissende gevoel van koue water wat jou lyf spoel. Ons naaste water is nou die Zürich-meer wat ironies genoeg “Zürich See” in Duits genoem word. Die meer se water is nog baie koud, maar ek kon sien aan die glimlag op Zander se gesig, elke ysige druppel was die moeite werd. Op pad terug het ons vir hom ŉ lekker “cookie-dough” roomys gekoop, want swem en roomys is mos gelyk aan vakansie-gevoel.

Luzern

Charl se grootste wens is om vir ŉ rukkie iewers anders sonder verantwoordelikhede te wees. Ons het op die eerste trein na Luzern geklim. Luzern is ŉ tipiese toeriste stad en gewoonlik gepak met Chinese toeriste gewapen met hulle kameras. Wat ŉ vreemde gesig om niemand langs die meer te sien nie! Die uitsondering was een gemaskerde verdwaalde siel met haar hele lyf en rugsak bedek met plastiek. Gelukkig was die Chapel Bridge oor die Reussrivier net so pragtig soos altyd, dalk nog mooier sonder al die toeriste.

Na ŉ eerste jaar van verandering en aanpassing het ons opgewonde uitgesien na ons eerste Europese somervakansie. Tipies Goosen-styl het ons ŉ komplekse vakansie geboek met baie kaartjies en booking.com transaksies. Al was die skrif aan die muur gesien, was dit nog steeds ŉ ontnugtering toe die bootkansellasie tussen Denemarke en Rusland en die vlugkansellasies een vir een deurkom. Die staat se aanbeveling is dat inwoners hulle somervakansie in Switserland deurbring.

In Switserland is die aanbeveling dat ons moet probeer leef ten spyte van Covid-19 en sonder paniek. Dit is ŉ uitdaging om moraal hoog te hou en gees te skep in enige land met so baie sosiale afstand reëls. Ons het die naweek aan ‘n nasionale pretdraf deelgeneem as gees-bou aktiwiteit.

Mense moes oor die naweek 10 km aflê op hulle eie tyd en roete en dit dan registreer op ŉ webtuiste. Ons het die 10 km in die woud hier naby aan ons afgelê. Om my eie moraal hoog te hou het ek my eerste plantjies in Switserland geplant in twee potte wat ek saamgebring het. Die bloupers Laventel en bloedrooi Malva laat my na my lieflike tuin in Welgemoed verlang.

Groete

Emsia

Lydenstyd en Paasfees tydens inperking

09/02/2021 emsia.kruger

14 April 2020

Hierdie eerste paar maande van 2020 gaan beslis die nodige plek in die Geskiedenisboeke kry. Al is die nie maklik nie, is dit ŉ voorreg om deel van hierdie stuk geskiedenis te wees. Ons moet onsself uitdaag om ons eie persoonlike ervaring van hierdie tye neer te skryf om te deel met die geslag wat nog gebore moet word. Ek het ‘n interessante vertelling van Groot Griep in 1918 op Facebook gelees wat my weer aan die belangrikheid van stories herinner het.

Dit is baie ironies dat hierdie inperktyd juis saamval met Lydenstyd voor Paasfees. Ons word op ŉ sielevlak gedwing om stil te raak en word gestroop van alles wat ons aandag weglei van die dinge waarop ons eintlik moet fokus.

Goeie Vrydag in Welgemoed

In Welgemoed was die verhelderde kruis op Tygerbergheuwels sinoniem me Lydenstyd en ŉ goeie bewusmaking van hierdie besonderse periode op die kerkkalender. Met sonop op Goeie Vrydag het gemeentelede saam opgestap na die verhelderde kruis. Elkeen het tyd gekry om alleen stil te word waarna ons saam gesing en uit die Bybel gelees het. Verlede jaar was emosioneel, want ons het geweet dit is ons laaste maal dat ons dit so sou doen. Dit was kort voor Charl Zürich toe sou vlieg om sy nuwe begin te maak en ek verder met eiendomsagente en trekbokse moes stoei.

Paasfees in ‘n nuwe land

Ek het gewonder hoe Paasfees in ŉ nuwe land sou wees. Ek het gehoop om een van die kerkdienste in ŉ ou kerk by te woon saam met die Switserse mense. Ek glo dat gemeensaamheid ervaar kan word saam met mense wat anders groot geword het en ŉ ander taal praat, omdat ons dieselfde God dien. Nou gaan ons Paasfees wêreldwyd in isolasie vier en die verskeie kerkdienste oor Radio, TV of YouTube in ons eie moedertaal bywoon. Daar is iets van ŉ wêreldwye gemeensaamheid wat tog op sy eie manier spesiaal is.

Die paaseiers op die bome vol bloeisels en botsels, is so simbolies van nuwe lewe. Ons mensdom het tot stilstand gekom, maar dit is duidelik dat Moeder Natuur voortgaan met haar normale siklusse. Ek het daarna uitgesien om mooi foto’s van lente in Switserland te neem. Ek moes egter tevrede wees met foto’s van die tuine van huise naby ons. Hopelik kan ek volgende jaar die kersiebloeisels in Berta straat, Zürich met my eie kamera gaan afneem.

Ek was verlig om te sien dat die Lindt Paashase darem nie afgesper is, soos die res van nie-essensiële items, nie. Daar is ŉ groot verskeidenheid paaseiers en die mooiste sjokolade Paashase te koop. Paasfees voel in hierdie onseker tye effens op die agtergrond geskuif .

Ons mis die tradisionele paasbolletjies waaraan ons gewoond is en wat glad nie hier beskikbaar is nie.

Groete

Emsia

Vele aanpassings by’n nuwe ritme

09/02/2021 emsia.kruger

Die nuus dat ons nie meer gedurende April Suid Afrika toe kan kom nie, is ‘n groot teleurstelling. Zander het lang lyste gemaak van almal wat hy wou sien, dinge wat hy wou doen en kos wat hy wou eet. Hy wou onder andere net weer ŉ slag ProNutro vir ontbyt eet, braaivleis en boerewors rolletjies met blatjang en tamatiesous hê vir middagete Spur toe gaan vir ‘n Hamburger en tjips en Nachos

Zander se gunsteling Suid Afrikaanse kos wat hy mis

Nog slegte nuus het gekom toe ons besef dat Christo en Michaela ook nie meer die Junie vakansie kan kom kuier nie, want die Switserse Ambassade het laat weet hulle is gesluit tot middel Junie en geen visa kan verkry word nie. Ons probeer nou om ons se vlugte so te verander dat ons in Junie Suid Afrika toe kan vlieg.

Inkopies

Dit is ‘n hele verandering in leefstyl met alles behalwe kruidenierswinkels en apteke gesluit en mense wat gedwing word om van die huis af te werk. Net ŉ paar mense word op ŉ slag in die winkels toegelaat nadat ŉ sekuriteitsbeampte seker gemaak het jy het jou hande ontsmet. Die mense raak kwaai as jy te naby aan hulle beweeg. Met lente in die lug is ons baie allergies. As jy winkel toe wil gaan moet jy gevolglik seker maak jy het jou neus geblaas en al jou niese afgehandel voor iemand ŉ sauerkrautbottel na jou wil gooi.

Werkslewe

Charl werk ongelooflike lang ure van die huis af en is die hele tyd op videovergaderings. Soos wat die reëls in die land verander en nuwe uitdagings na vore kom, moet besigheidsleiers die hele tyd nuwe planne maak. Almal was genoodsaak om tuiskantore in te rig en daar is nêrens meer selfone en rekenaars in Switserland te kry nie. Die selfoon en internet netwerke is onder druk, want dit was nooit ontwerp met die swaar gebruik in gedagte nie.

In die hospitale is alle vooraf beplande operasies uitgestel om plek te maak vir die groeiende aantal Covid pasiënte. Die Hirslanden groep se ervaring is dat kuberaanvalle verdubbel het die afgelope paar weke. Mense het meer tyd op hande en besighede is meer onder druk en kwesbaar in onseker tye.

Skool en sosiale verkeer

Aanvanklik was die veranderende situasie baie traumaties vir Zander . Hy was onrustig en het gesukkel om te slaap. Hy het gelukkig gou ŉ nuwe ritme gevind wat vir hom lekker werk. Elke dag stuur die skool werk vir die dag en hy en sy Meksikaanse maatjie doen dit terselfdertyd op die rekenaar, terwyl hulle met mekaar oor die selfoon praat. Die voltooide werk word terug skool toe gestuur wat voor die volgende dag deur die onderwysers gemerk word.

In die middae speel hy hier by die woonstelkompleks met paar ander seuns van sy ouderdom. Hulle vyf, wat die maksimum is volgens die reëls, is ŉ mengelmoes verteenwoordigend van Singapoer, Pakistan, Duitsland, Nederland en natuurlik Suid Afrika. Hulle speel almal buite polisie-en-dief, sokker en Zander het hulle ook nou blykbaar handjietennis leer speel wat hulle pouses by Welgemoed gespeel het. Hy kom saans stokflou huis toe net voor ons eet en lyk eintlik of hy sy nuwe roetine geniet.

Ons geniet die natuur

Die weer raak aangenamer en kan ons darem elke aand gaan stap. Vroegoggend tjirp die voëltjies onbewus van Corona. Oral stap en ry mense fiets met hulle honde en kinders. Dit is veral jong ouers met kleuters op scooters wat die prentjie oorheers. Ouers se kreatiwiteit om die kleingoed besig te hou asook hulle geduld word getoets. Ons is dankbaar dat ons nog nie soos die mense in Italië en Spanje verbied is om uit ons woonstelle en huise te gaan nie.

Die Corona virus situasie het gelukkig vir ons ‘n geleentheid geskep. Kerke maak nou hulle dienste op YouTube beskikbaar. Ons mis kerkdienste in ons moedertaal en die vele dienste beskikbaar in Afrikaans skep vir ons ŉ gevoel van samesyn.

Ek is oortuig dat Corona ons gaan help om anders na dinge en verhoudinge te kyk. Ons sal moeg van tegnologie wees, meer tyd buite in die natuur wil spandeer en meer moeite doen met kosbare mense en verhoudinge. Met die reuse ekonomiese impak wat die situasie op baie organisasies en individue gaan hê, vermoed ek dat mense ekonomies gedwing gaan wees om eenvoudiger te lewe.

Groete

Emsia